به گزارش « اخبار خودرو » ، نگاهی به تاریخ واردات خودرو نشان میدهد از ورود نخستین خودرو به کشور نزدیک به یک قرن گذشته است. پساز آن، از اواسط دهه۴۰ و همچنین در دهه۵۰ با بالارفتن قیمت ارز و افزایش قدرت خرید مردم، سیل اتومبیلهای روز دنیا به کشور سرازیر شد و در کنار آن تولید و مونتاژ خودروهای روز نیز شکل گرفت.
[caption id="attachment_211634" align="aligncenter" width="449"]
با وقوع انقلاب اسلامی نگاهها به امر واردات تغییر کرد و شعار استقلال و خودکفایی در دستور کار قرار گرفت.با توجه به شرایط کشور واردات خودرو عملا از سال ۵۸ تا پایان جنگ ممنوع بود و حتی تولید نیز انجام نشد. با پایان جنگ، دولت برای پاسخ به تقاضای فراوان، مجبور به بازگشایی دروازههای کشور شد و ازسوی دیگر جنگ خلیج فارس و حوادث منطقه تعداد زیادی خودرو را روانه بازار کشور کرد.تنها در سال ۱۳۷۱ بیشاز هزار خودرو وارد کشور شد.
اما روند واردات با اعمال محدودیتها و دستاندازیها روبه افول گذاشت و کمکم صحبت حمایت از تولید داخلی، استقلال کشور و صرفهجویی ارزی مطرح شد و در سال ۱۳۷۴ واردات خودرو با وجود تقاضای بالا به کشور ممنوع شد.
در طول این سالها و در سالهای ۷۸و۷۹و۸۲ بارها دولت تا مرز آزادکردن واردات خودرو پیش رفت که در نهایت ماحصلی نداشت و نهایتا تحتتاثیر فشارها، در سال ۱۳۸۴ واردات خودرو به کشور آغاز شد. اوج این اتفاق را میتوان در سال ۹۳ با واردات بیشاز ۱۰۰هزاردستگاهخودرو مشاهده کرد. اما سوال مهم این است که آیا واردات خودرو برای کشور سودمند است یا خیر؟
در این زمینه با دو دیدگاه روبهرو میشویم. دیدگاهی که بهدنبال تولید، ایجاد اشتغال و ارزش افزوده برای اقتصاد کشور بود، تولید را ارزش میدانست و با هرگونه واردات مخالف بود. اعتقاد بر این بود که با ارز خروجی که صرف واردات میشود، میتوان کارخانههای متعدد در زمینه تولید و قطعهسازی بنا کرد و آنچه امروز میبینیم ایجاد برخی رانتها و سوءاستفادههای گوناگون است که در نهایت مشتری ایرانی باید تاوان آنرا بپردازد.
دیدگاه دیگر بهدنبال واردات است و مزیت کشور را در صنعت خودرو نمیداند و معتقد است مردم ایران شایسته استفاده از بهترین خودروهای روز دنیا هستند. در اینجا نیز گاهی رانتخواری و سوءاستفاده از مشتری اتفاق افتاده است.
همه ما میدانیم برای بقا مجبورهستیم خود را با وضع موجود در دنیا و دنیای مدرن وفق دهیم. چه بخواهیم و چه نخواهیم تحولات جهانی ما را وادار به ورود به سازمان تجارت جهانی خواهد کرد.
در آنجا اوضاع متفاوت است و ما مجبور به بازی با قوانین مدرن بینالمللی هستیم، جایی که دیگر نمیتوان هر تعرفهای را براساس منافع گروهی خاص وضع و درهای واردات را باز یا بسته کرد.
ما در طول این ۲دهه نتوانستیم بازاری رقابتی را تجربه کنیم و حتی اگر دروازهها را باز کردیم با مهندسی بازار و بازی با تعرفهها از رقابت ترسیدیم.
واردات سالانه ۵۰ تا ۱۰۰هزاردستگاه خودرو به کشور در مقابل تولید حدود ۱میلیون خودرو، رقم ناچیزی است و باتوجهبه تعرفهها هیچ خودرویی توان رقابت با عمده محصولات داخلی با سقف قیمتی حدود ۵۰میلیونتومان را ندارد. ارزانترین خودروی وارداتی اکنون محدوده قیمت ۱۰۰میلیون دارد و عملا رقابتی صورت نمیپذیرد و خودروسازی کشور با چالشی سازنده روبهرو نمیشود.
اما از سوی دیگر واردات همین تعداد اندک خودرو دید ما را تغییر داد و به ما اجازه داد بتوانیم تحولات سریع خودروسازی را لمس کنیم؛ گرچه متاسفانه خودروسازان ما چشم خود را به روی همین تحولات بستهاند.