به گزارش «اخبار خودرو»،بهگفته بسیاری از کارشناسان قطعهسازی در سال 1398 پیشرفت چشمگیری داشت و این صنعت بهرغم برخی مشکلات و فرازوفرودها روند روبهرشدی را تجربه کرده است. اما این سوال مطرح میشود توانایی این صنعت درزمینه طراحی، عمق ساخت داخل یا پتانسیل ارائه قطعات جدید برای تولید خودروهای جدید خودروسازان چقدر است؟ برای پاسخ به این سوال باید قطعهسازان بزرگی را که زنجیره تامین خودروسازان را تشکیل میدهند و در کشور فعالیتهای موثری داشتهاند، موردبررسی قرار دهیم. هـــرچقدر زنجیره تامین قطعات توانا باشد، خودروسازان نیز در تولید محصولات جدیـــد تواناتر خواهند بود.
اما این مورد مشروطبر حمایتهای مالی ویژه دولت و صنعت خودرو از قطعهسازان است. با این تفاصیل سراغ محمد شهپری یکی از قطعهسازان بزرگ کشور، منتخب چند دوره کارآفرین برتر در سالهای متوالی رفتیم تا عمق داخلیسازی قطعات در مجموعههای تحتاختیارش همچنین برنامههای جدید و چالشهای این صنعت را بررسی کنیم، در ادامه آن را نظر خواهیم گذراند.
چندسال است که در صنعت فعالیت میکنید و با چه خودروسازهای همکاری دارید؟
حدود 40سال است که دراین صنعت فعالیت میکنم، با 600 نفر تامینکننده مستقیم درحال همکاری هستم و 20لیسانس در زمینه ساخت قطعات از کشورهای اروپایی و کرهای دارم. درزمینه تامین و ساخت قطعات برای گروه صنعتی ایرانخودرو و گروه خودروسازی سایپا تقریبا شرکتهای من مطرح هستند. در تمام مدت فعالیتم در این صنعت اولیت تولید برای من همواره ساخت داخل است. هرگز دنبال آن نبودم قطعات را به صورت اسکیدی و سیکیدی برای تولید وارد کنم. در این سالها بهدنبال انتقال و آوردن تکنولوژی و دانش به کشور بودهام.
شرکت «اتحادموتور» چه قطعاتی را تولید میکند و از چه سالی فعالیت خود را آغاز کرده است؟
فعالیت شرکت اتحادموتور بهصورت رسمی از سال 1363 آغاز شد و نخستین تولیدکننده موتور دیسی در ایران است. محصولات این شرکت شامل انواع موتوردیسی، موتور برفپاککن، موتور فن، شیشه بالابر و مجموعه بخاری است. این شرکت ابتدا کار خود را با تولید بخاری خودرو پیکان شروع کرد و موفق به ساخت داخل صددرصدی آن شد. در آن زمان کسی توانایی تولید موتور دی سی را در کشور نداشت و من براساس شرایط بومی کشور آن را داخلیسازی کردم. در سال 1373 با ورود شرکت پژو به صنعت خودرو کشور، انقلابی در تولید قطعات و خودرو در کشور شکل گرفت.
در آن زمان بود که قطعهسازان به شرکتهای اروپایی متصل شدند. آن زمان توانستیم با شرکت ولئو برای ساخت داخل کردن موتورها برفپاککن بهتوافق برسیم. همین عامل سبب شد به رشد و بلوغی در فرآیند تولید موتورهای برفپاککن برسیم و R&D (واحد تحقیق و توسعه) محور پیشرفت کنیم.
این سابقه سبب شد برای خودرو سمند و پژو 206 طراح و تولیدکننده توأم با ساخت داخل موتورهای برفپاککن باشیم. همچنین برای خودروهای تیبا، پروژه SP100 سایپا و پژو 301 نیز طـــــراح و تامینکننده بودیم. درواقع میتوان گفت تنها تامینکننده قطعات مذکور برای گروه صنعتی ایرانخودرو و سایپا هستیم. مجموعه برفپاککن 20یورو ارزبری دارد که آن را به زیر 2دلار رساندیم.
در زمینه تولید فرمان خودرو نیز فعالیت دارید، تکنولوژی ساخت آن متعلق به کجاست؟
من شرکتی به نام «بنیادصنعت» درزمینه تولید ستونفرمان، پمپهیدرولیک، فرمان برقی و واترپمپ دارم. این شرکت از سال 1376 تاکنون تنها سازنده برای تامین ستون فرمان است. ستون فرمان تولیدشده توسط این شرکت تحتلیسانس شرکتهای «فوجیاتوتک» و «نکم» فرانسه و ساخت داخل این قطعات بالای 95درصد است، ساخت فرمان برقی را نیز در دست داریم که درحالگذراندن مراحل تست است. پیش از تحریمها صادرات ستونفرمان به رنو برزیل و رنو فرانسه را نیز داشتیم.
آیا درزمینه تولید اکسل نیز فعالیت میکنید؟
بله، در یک شرکت دیگر به نام «لولاخودرو» باسابقه 37ساله، به تولید انواع لولای خودرو، اکسل و گاردان برای خودروهای آریسان و نیسان و... میپردازیم.
ظرفیت تولید روزانه لنتترمز در کارخانه «اتحاد لنت» چقدر است؟
یکی از مجهزترین و مدرنترین کارخانههای ما، «اتحادلنت» است که درزمینه تولید لنتترمز یکی از بهترین برندهای ایرانی از نظر کیفی و... است. این کارخانه سالانه یکمیلیونوپانصدهزار لنتترمز تولید میکند که معادل 6میلیون قطعه تولیدی است. تکنولوژی تولید لنت ما تحتلیسانس شرکت سایشین کرهجنوبی بوده که تامینکننده لنتترمز برای خودروسازان هیوندای و کیاست. دانش مواد اولیه لنتترمز را داخلیسازی کردیم که معادل 65درصد داخلیسازی است. برای توسعه این شرکت، ماشینآلات جدید وارد کردیم که ظرفیت تولید ما را در سال یک میلیون است که البته افزایش خواهد یافت. تجهیزات این کارخانه در خاورمیانه بینظیر است.
چند درصد عمق ساخت داخل در تولید استارت دارید؟
شرکت «اتحادمولدنیرو» تولیدکننده استارت است. محصولات این شرکت به دو خودروساز بزرگ عرضه میشود. عمق ساخت داخل استارت تا پایان سال جاری به بیشاز 80درصد خواهد رسید. خطتولید دینام نیز درحال توسعه و تکمیل ماشینآلات است. در شرایط فعلی توانایی تولید ماهانه 30هزار استارت و روزانه 1500عدد دینام را داریم. همچنین باید اشاره کنم سه شرکت «اتحادلنت»، «اتحادمولد» و «دایکست» در مامونیه ساوه مستقــر هستند.
کارخانه جدیدی نیز درحال راهاندازی دارم که آن «اتحادباتری» است. برای این کارخانه جدید، در فاز اول ماشینآلات وارد شده و فاز دوم آن باقی مانده است. این کارخانه تا 6 ماه نخست سال آینده راهاندازی خواهد شد.کارخانه دیگر ما «اتحادپلاست» است که در آن مجموعه بخاری پراید، تیبا، نیسان و مجموعه کامل فن و پمپ بنزین خودرو پراید تولید میشود. در این مجموعه 40دستگاه تزریق پلاستیک وجود دارد که صفرتاصد نیاز ما را برطرف میکند.
گویا شما کاهش قیمتی برای سیستم قفل خودروها اعمال کردهاید، این کاهش چقدر است؟
من کارخانهای بهنام «کیمیاموتور» دارم که وظیفه تولید و تامین قفل را برعهده دارد. این کارخانه قفل جدید تیبا را طراحی کرده است. پیش از ورود ما به تولید جدید این قفل، حدود یکونیممیلیونتومان برای تامین آن از طریق واردات هزینه میشد.
از زمان ورود ما به تولید قفل جدید، این مبلغ به زیر 500هزارتومان رسیده است. این شرکت علاوهبر قفل؛ انواع رله، عملگر، ریموتکنترلها و قطعات پیشرفته الکترونیکی را نیز تامین میکند. باید اشاره کنم در کارخانه دیگری بهنام «قطعهآرا» کارهای روفرمینگ انجام میشود و ناودانیهای کنار شیشه را تولید میکند.
مجموعه قطعات داخلیسازیشده توسط شما چقدر از خروج ارز پیشگیری کرده است؟
در شرایط کنونی بیشاز 200میلیوندلار صرفهجویی ارزی برای صنعت خودرو ایجاد کردیم. قطعات داخلیسازیشده توسط ما گران هستند، بهعنوانمثال یک موتور فن حدود 20یورو قیمت دارد، ما روزانه 6هزار موتور فن تولید میکنیم که قیمت آنها حدود 2دلار است. اگر عدد تولید موتورفن را روزانه در نظر بگیرید و این عدد را در 18دلار صرفهجویی روزانه برای هر موتور فن موردتوجه قرار دهید، خواهید دید از چه میزان ارز آنهم فقط در یک قطعه جلوگیری میشود.
اگر زمانی تحریمها برداشته شود، توانایی انجام صادرات دارید؟
ما صادرات انجام میدادیم، دور از صادرات نیستیم و کیفیت قطعات ما بالاست و محصولات ما را بهدلیل کیفیت مرغوب در بازار میشناسند. در مقطعی به شرکت رنو برای خودرو کیلیو موتور فن صادر میکردیم. پیشاز تحریمها شرکت فوجیاتوتک حاضر شد با شرکت من جوینتونچر شود تا برنامه صادرات را توسعه بدهم.
آیا توانایی طراحی الکترموتورها برای خودروهای جدید را دارید؟
بله، پیشتر اشاره کردم سیاست تولید قطعات در مجموعههای من R&D محور است.
ما به بلوغی در تولید قطعات رسیدیم که توانایی طراحی را داریم. بهعنوانمثال برای خـــودرو سیتروئن c3 و پژو 301 طراحی الکتروموتورهــــای برف پاککن را انجام دادیم.
آیا مشکلی در تامین مواد اولیه دارید؟
اگر چالشی در تامین مواد اولیه وجود داشته باشد، درزمینه تحریمها و خارج کشور نیست. بلکه درزمینه تامینمواد اولیه آنهم به دلیل خودتحریمیهای کشور است. صنایع مادر مانند فولادسازی، مس و پتروشیمی براساس نرخ جهانی قیمت مواداولیه با ما همکاری و تعامل دارند.
شاهد هستیم قیمت جهانی نیز هر روز درحال نوسان است. گاهی ورقهای فولادی دوبرابر قیمت جهانی در بازار به ما عرضه میشود. نمیتوان مواد صنایع مادر در کارخانههای دولتی را براساس نرخ جهانی به تولیدکننده داخلی عرضه کرد و توقع کاهش قیمت هم داشت. چرا به قطعهساز و خودروساز اجازه افزایش قیمت داده نمیشود، اما مواداولیه هر روز نوسان قیمت دارد؟ این مورد را به مقامات رسمی نیز اطلاع دادهایم. در کنار این مسائل برخی مشکلات ارزی را نیز باید اضافه کرد.
اگرقرار باشد اصلاح قیمت انجام شود این اقدام باید درزمینه مواد پتروشیمی انجام شود یا فولاد؟
نمیتوان چنین تفکیکی را انجام داد، زیرا نیاز و مصرف قطعهسازان با یکدیگر متفاوت است. بهعنوانمثال مجموعه من سالانه 20هزارتن پلاستیک و فولاد نیاز دارد، ممکن است این عدد برای دیگران متفاوت یا حتی کمتر باشد.
قطعهسازان و تولیدکنندگان اکنون به بلوغ رسیدند زیرا توانایی طراحی و ساخت داخل قطعات را دارند. بههمیندلیل باید مورد حمایتهای جدی قرار بگیرند.
اگر نرخ مواداولیه کاهش یابد، قیمت خودرو چقدر کاهش خواهد یافت؟
براساس آنچه در انجمن قطعهسازان پیشبینی و گفته شده است، این مبلغ برای هر خودرو در صورت کاهش قیمت مواداولیه، 10میلیونتومان است.
آیا شرایط پرداخت مطالبات به قطعهسازان تغییر یافته است؟
در شرایط فعلی مطالبات براساس نظم و شیوه درستی پرداخت میشود، شیوه پرداخت از سوی ایرانخودرو با تغییر بسیار مثبتی روبهرو شده فقط لازم است اصلاح قیمت قطعات انجام شود.