به گزارش «اخبار خودرو»، تعطیلات انتهای هفته جاری برای بسیاری از شهروندان ایرانی فرصتی برای سفر است، آن هم درحالیکه وضعیت همهگیری کرونا، طی روزهای اخیر با رکوردشکنیهای دنبالهدار، بسیار بحرانی شده است. در این میان، ستاد عملیات کرونا در تهران خواستار افزایش میزان عوارض بزرگراهی و نیز جریمههای راهنماییورانندگی مسافران شده و پیشنهاد داده است مبالغ دریافتی از مسافران و متخلفان، برای بهبود بیماران کرونایی در شهرهای مقصد هزینه شوند.
این در حالی است که دادههای آماری از منابع مختلف، کاهش قابلتوجه مسافرتهای بینشهری را در بازههای زمانی مختلف طی ماههای اخیر تایید میکنند. اما ازآنسو تنها بازهزمانی که در آن افزایش سفرهای بینشهری تجربه شد، شهریورماه در مقایسه با مردادماه امسال بود که متعاقب آن، سیر ابتلا به کرونا در ایران رشد کرده است. به این ترتیب، بهنظر میرسد مقصر صعودی شدن موجسوم کرونا در کشور شناسایی شده است: افزایش سفرهای بینشهری در شهریورماه.
حدود یکهفته پیش علیرضا زالی، فرمانده عملیات ستاد کرونا در کلانشهر تهران و انوشیروان محسنی بندپی، استاندار تهران در نامهای به وزیر کشور خواستار اعمال محدودیتها، افزایش عوارض بزرگراهی، جرایم رانندگی و پرداخت هزینههای درمانی مسافرانی که مبتلا به کرونا میشوند، برای کاهش سفرهای غیرضروری بینشهری و استانی شدند.
در بخشی از این نامه آمده بود: «درراستای تحقق حداکثری راهبردهای مداخلهای برای تقلیل سرایتپذیری از طریق کاهش ارتباطات بینفردی و قطع زنجیره انتقال بیماری، اطلاعرسانی و اقدامات زیادی انجام شده اما متاسفانه عدهای از هموطنان بهرغم تمام توصیهها ممکن است در تعطیلات پیشِرو به سفرهای غیرضروری بهخصوص به مناطق شمالی کشور مبادرت ورزند که این موضوع نگرانیهای شدیدی را در زمینه کنترل بیماری کرونا ایجاد میکند.»
پیشنهاد برای افزایش عوارض بزرگراهی
در ادامه این نامه زالی و محسنیبندپی خواستار اعمال محدودیتهای تازه برای کاهش سفرها در این تعطیلات شده و مواردی را برای تصویب در ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا پیشنهاد کرده بودند. ازجمله این موارد، میتوان به افزایش موقت عوارض بزرگراهی به میزان حداقل 3 تا 5برابر برای خودروهایی که به مقاصد غیربومی مسافرت کردهاند و تخصیص منـــــــابع حاصله از آن برای کمک به پیشگیری و کنترل بیــــماری کرونا اشاره کرد.
همچنین، پیشنهاد شده بود مبلغ جریمه درصورت تخلف از قوانین راهنماییورانندگی برای خودروهای غیربومی که به سایر شهرستانها مسافرت میکنند، حداقل به میزان 3 تا 5برابر افزایش پیدا کند و منابع حاصل از آن برای درمان کرونا به شهرستان مقصد تخصیص پیدا کند.
سفرهای بینشهری چقدر کاهش یافت؟
با این همه، برخی دادههای آماری نشان میدهند کاهش سفرهای بینشهری که از دوران موج اول کرونا شروع شده بود، در تابستان امسال هم ادامه داشته و احتمالا در تعطیلات آتی هم تا اندازهای ادامه خواهد داشت. براساس آخرین آمارهای منتشرشده از وضعیت تردد بیناستانی در 20 روز نخست مهرماه، میزان مسافرت شهروندان کاهش پیدا کرده است.
روز گذشته مژگان جلیلیان، معاون مرکز مدیریت اطلاعات راهها و حملونقل جادهای کشور، درباره آخرین آمارها و اطلاعات دریافتی از محورهای مواصلاتی کشور به ایسنا گفت: «براساس آخرین اطلاعات دریافتی از دوربینهای نظارتی، سامانههای ترددشمار وگشتهای شعب راهداری سراسر کشور، در بازه زمانی اول تا 20مهرماه سال جاری، بهطور متوسط روزانه یکمیلیون و 802 هزار و 989 تردد بین استانی ثبت شده است که در مقایسه با مدت مشابه ماه گذشته هفتدرصد و نسبت به مدت مشابه سال قبل 9درصدکاهش داشته است.»
وی افزود: «آخرین وضعیت محورهای شمالی ثبتشده تا روز دوشنبه هم نشان میدهد تردد روان در محورهای چالوس، هراز، فیروزکوه، آزادراه تهران-شمال و آزادراه قزوین-رشت در مسیرهای رفتوبرگشت وجود دارد و ترافیک سنگینی در آزادراه کرج- قزوین حدفاصل پایانه شهید کلانتری تا مهرویلا و آزادراه قزوین-کرج-تهران، حدفاصل پایانه شهید کلانتری تا پــــل کلاک حاکم است.»
معاون مرکز مدیریت اطلاعات راهها و حملونقل جادهای کشور ادامه داد: «همچنین در دو محور مواصلاتی نیز عملیات کارگاهی جادهای مهم منجر به مسدود شدن آنها شده است که میتوان به محور چالوس (حد فاصل دزدبن تا هزارچم) و محور هراز (محدوده تونل قدیم وانا) واقع دراستان مازندران، تا 17 دیماه، به دلیل اجرای عملیات تکمیل مسیر دسترسی بین تونلهای قدیم و جدید وانا بهصورت 24ساعته اشاره کرد.
از آن سو، تحلیل دادههای کاربران مسیریاب «نشان» هم حاکی از آن است سفرهای تابستانی امسال در مقایسه با سفرهای تابستانی سال 1398، حدود 44درصد کاهش داشته است.
البته گزارش نوروزی این مسیریاب هم حاکی از آن بود که سفرهای نوروز 1399 نسبتبه نوروز 1398، حدود 70درصد کاهش یافته است.
مقایسه این آمارها نشان میدهند در ابتدای شیوع کرونا و نوروز سفرها به شدت کاهش یافت اما به مرور زمان و در تابستان سفرهای بینشهری افزایش داشته است. درعینحال، با اینکه مدارس از 15شهریورماه آغاز بهکار کردند، اما دادههای آماری نشان میدهند تمایل مردم به سفر در شهریورماه امسال درمقایسهبا ماه پیش از آن افزایش داشته است.
یکی از دلایل بروز سیر صعودی در آمار مبتلایان کرونا در کشور طی هفته های اخیر نیز بهگفته مسئولان همین افزایش در میزان سفرها در تعطیلات شهریورماه بوده است.
این مسیریاب در بخش دیگری از گزارش خود رفتوآمد در محورهای مهم کشور در تابستان سال گذشته و تابستان سال 1399 را با هم مقایسه کرده است. این محورها شامل «مشهد-بابلسر»، «مشهد- تهران»، «اصفهان-یزد»، «کرج-چالوس»، «تهران-قم»، «کرج-تبریز» و «کرج-رشت» هستند. هشت محور بررسیشده در مقایسه با تابستان سال گذشته، بین 20 تا 63درصد کاهش بار ترافیکی را تجربه کردهاند.
بیشترین کاهش میزان سفر مربوط به محورهای «مشهد-بابلسر» با 63درصد و «مشهد-تهران» با 53درصد بوده است.
کمترین میزان کاهش سفر در مقایسه با تابستان سال گذشته هم در محورهای «کرج-رشت» با 20درصد کاهش و در محور «کرج-تبریز» با 23درصد کاهش رخ داده، اما نکته قابلتوجه در این آمار این است که کاهش 53درصدی سفر در محور «تهران-مشهد» را میتوان به منزله افت سفرهای زیارتی به مشهد در نظر گرفت که البته بهدلیل تعطیلی حرم مطهر چندان دور از ذهن هم نبوده است.