به گزارش «اخبار خودرو»، دولتهایی که برای کاهش آلایندهها سیاستهای مشخص و قاطعی دارند، اغلب شاهد تصرف سهم بیشتر از بازار جهانی توسط خودروسازان خود هستند. ژاپن دراواخر دهه 1990 استاندارد کارآیی موسوم به «تاپرانر» را معرفی کرد و درهمان زمانها بود که نخستین تویوتا هیبرید یعنی پریوس نیز بهبازار عرضه شد و از آن زمان تاکنون برندهای مربوط بهتویوتا بیش از 15 میلیوندستگاه خودرو هیبرید را درسطح جهان بهفروش رساندهاند. بهطور مشابه کالیفرنیا نیز در سال 2009 قوانین مربوط بهکاهش آلایندههای گازهای گلخانهای خودروها را بهتصویب رساند و بین سالهای 2010 تا 2011 تسلا کار خود را از سطح آزمایشی بهسطح تولیدی رساند. موفقیتهای مشابه دیگری نیز در راه است؛ اما این بار بهنظر میرسد نوبت بهخودروسازان چینی و اروپایی رسیده باشد.
این نمونهها برای سایر خودروسازان بسیار هزینهبر بودهاند. مخصوصا آن دسته از تولیدکنندگانی که تمرکز خود را بر فروش در کشورهایی گذاشتهاند که سیاستهای مربوط بهکاهش آلایندهها در آنها چندان سختگیرانه نیست. استانداردهای آلایندگی در ایالاتمتحده از ابتدای دهه 1990 تا زمان وقوع بحران اقتصادی در سالهای 2008 و 2009 بدون تغییر بود و در این مدت قیمت سوخت همواره روندی صعودی داشت. این مساله درکنار سایر مشکلاتی که برندهای آمریکایی با آن مواجه بودند، برندهای ژاپنی را بر آن داشت که با عرضه مدلهای هیبرید کممصرفتر خود در بازار آمریکا یک سرمایهگذاری راهبردی داشته باشند و بههمین دلیل بین سالهای 2004 تا 2009 سهم بازار خودروسازان ژاپنی در آمریکای شمالی از 30 درصد به 40 درصد افزایش یافت.
رشد بازار چین و اروپا
در سهماهه دوم سال 2020 نیز شرایط با یکدهه قبل تفاوت چندانی ندارد؛ قیمت نفت کاهش یافته، اما بهای کربن (در قالب جریمههایی برای تولید کربن) بالاست. درهمینحال قوانین مصوب فعلی آمریکا درمورد تولید خودروهای کممصرف، کمهزینه و ایمن جایگاه این کشور را در رتبه پایینتری نسبت بهچین و اروپا در تصرف بازارهای بزرگ خودرو قرار میدهد و همین امر باعث یکهتازی خودروسازان اروپایی و چینی دراین بازار میشود. چندیندهه است که تولید خودرو درچین رشدی تصاعدی داشته است؛ هرچند این امر تاثیر چندانی بر بازار جهانی نداشته؛ زیرا بخش عمده آن صرف برطرف کردن نیاز بازار داخلی این کشور شده است.
درواقع بازار داخلی چین بهخاطر استانداردهای سختگیرانه، دستورات دولتی درباره خودروهای پاک و سوبسیدهای پرداختی برای خرید خودروهای الکتریکی، بهسرعت بهتولید خودروهای برقی روی آورده و این امر بهنوبه خود موجب رونق و افزایش صادرات خودروهای برقی چینی بهبازارهای جهانی شده است. درگروههای خودروسازی آیویز و سایک، نخستینخودروهای برقی ساخت چین را بهبازار اروپا فرستادهاند و سایر خودروسازان چینی مانند بایتون نیز هدف مشابهی را دنبال میکنند. عرضه اولیه خودروهای برقی چینی بهبازار اروپا (بهجای ایالاتمتحده) از یک فرضیه دیگر در صنعتخودرو خبر میدهد؛ بهاین معنی که انتظار میرود بازار خودروهای برقی در اروپا رشد سریعتری نسبت بهایالاتمتحده داشته باشد. این فرضیه بهاین خاطر است که علاوهبر قیمت بسیار بالای سوخت در اروپا، اتحادیهاروپا اهداف بسیار مشخص و قاطعی را برای پایین آوردن سطح کربن در آلایندههای تولیدی توسط خودروها دنبال میکند. شهرها و کشورهای اروپایی بهدنبال ممنوعیت تردد خودروهای با موتور درونسوز هستند و مشوقهای قابل توجه و سرمایههای کلانی را برای توسعه بازار خودروهای برقی درنظر گرفتهاند.
اینها دقیقا همان فاکتورهایی هستند که خودروسازان چینی را نیز بهخود جلب کردهاند. این جذابیت همچنین موجب سرمایهگذاریهای کلان از سوی خودروسازان اروپایی همچون فولکسواگن بر خودروهای برقی شد. از آنجا که برندهای اروپایی 70 درصد از سهم بازار اروپا را دراختیار دارند، دربهترین جایگاه برای برداشت مزایای ناشی از قوانین مصوب و همچنین استفاده از ظرفیتهای خود برای صادر کردن محصولات تولیدی بهبازارهای خارجی قرار دارند.
نگاه رو بهبیرون خودروسازان خارجی
مزایای خودروسازان چینی و اروپایی برای بازارهای داخلی و خارجی، باعث افت جایگاه خودروسازان آمریکایی درشرایط فعلی شده و این برای صنعتخودرو آمریکا که درزمینه خودروهای برقی سرمایهگذاریهای کلانی کرده و نوآوریهای زیادی داشته است، یک چالش بزرگ محسوب میشود. البته پتانسیل این سرمایهگذاریها و نوآوریها محدود بهبازار خودروهای برقی در ایالاتمتحده میشود و این موضوع باعث شده است خودروسازان آمریکایی نسبت بهگذشته بهبازارهای بیگانه (مانند برنامههایی که جنرالموتورز برای چین دارد) یا رفتن بهسراغ بخشهایی که در آن قوت بیشتری دارند (مانند تمرکز فورد روی تولید وانتهای پیکاپ) توجه بیشتری داشته باشند.
اقدامات راهبردی این کمپانی درقالب خودروهای برقی امیدوارکننده است؛ اما استانداردهای نهچندان سختگیرانه در بازار داخلی آمریکا بهاین شرکتها برای رقابت در بازارهای آینده کمک چندانی نخواهد کرد. درواقع زمانی که پای خودروهای برقی از چین و اروپا بهایالاتمتحده برسد، آنها برای همتایان آمریکاییشان رقیب قدر و درعینحال قدرتمندتری خواهند بود که میتواند بهکاهش بیشتر حضور برندهای آمریکایی در بازار داخلی این کشور منجر شود.