به گزارش «اخبار خودرو»،مساله تولید در کشور همواره با چالش مواجه بوده است و تولیدکنندگان به‌ویژه در دوران تحریم‌ها با مشکلات بسیاری دست‌وپنجه نرم کرده‌اند. این مشکلات از بوروکراسی‌های پیچیده اداری گرفته تا مساله تامین ارز و واردات برخی قطعات نیم‌ساخته و مواد اولیه همچنان ادامه دارد.
تامین برخی مواد اولیه به‌شدت با مشکل مواجه شده؛ چراکه یا امکان تولید آن‌ها در کشور وجود ندارد یا به‌رغم برخورداری از تولید داخلی نحوه قیمت‌گذاری آن‌ها به نحوی است که از نمونه وارداتی هم گران‌تر تمام می‌شوند! در همین زمینه با یکی از تولیدکنندگان قدیمی و باسابقه کشور که در حوزه تولید لنت ترمز فعال است به گفت‌وگو پرداختیم. سیدعلی لاجوردی، مدیرعامل «لنت پارس» در این مصاحبه از تلاش برای رهایی از واردات بخش بزرگی از مواد اولیه چینی صحبت می‌کند و این‌که چگونه افزایش قیمت مواد اولیه داخلی این مساله را با چالش مواجه کرده است.
وضعیت تولید در کشور چگونه است؟ چه مشکلاتی برای تولید وجود دارد؟
ابتدا باید بگویم اگر قرار است تولید پویا داشته باشیم، باید حداقل برخی از تصمیم‌گیرندگان در زمینه تولید یا کارهای اقتصادی، از تولیدکنندگان یا در تصمیم‌گیری‌ها دخیل باشند. فقط تولیدکننده است که درد تولیدکننده را متوجه می‌شود. مسائل بسیاری درخصوص تولید وجود دارد. به‌عنوان مثال در هفته‌های گذشته برای این‌که تولیدمان متوقف نشود، بالاترین نرخ ارز را خریداری کردیم؛ یورو را بیش از 29هزار تومان خریدیم. ارز را با این مشکلات از بازار آزاد خریداری می‌کنیم، اما یک مساله دیگر را پیش می‌کشند و می‌گویند ارز باید منشأ صادراتی داشته باشد. این در حالی است که من تولیدکننده برای جلوگیری از توقف تولید حاضر شده‌ام یورو را با نرخ آزاد خریداری کنم. به این دلیل است که می‌گویم تولیدکننده باید جزو تصمیم‌گیران اقتصادی کشور باشد. حتی وقتی موفق می‌شویم ارز را به حسابی در خارج منتقل کنیم، به دلیل تحریم‌ها برای خرید گرافیت با مشکل مواجه می‌شویم. به‌راستی؛ یک تولیدکننده چقدر باید نقدینگی در اختیار داشته باشد تا بتواند تولید را ادامه بدهد؟
درحال‌حاضر شاهدیم که در بازار لنت ترمز، برخی محصولات با قیمت بسیار نازل عرضه می‌شود. روند عرضه محصولات ارزان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بله؛ برخی محصولات به لحاظ قیمتی به‌مراتب ارزان‌تر است و باید این روند کنترل شود. اما چه کسی قیمت این برندهای متفرقه را کنترل می‌کند؟ برخی شرکت‌های توزیع‌کننده تحت عنوان برندهای دهان پرکن محصولاتی را در بازار عرضه می‌کنند، غافل از این‌که این محصولات تحت نظارت سازمان استاندارد نیستند و علامت استاندارد ندارند. اصلا مشخص نیست این کالا کجا تولید شده و کارخانه‌اش کجاست. این در حالی است که لنت ترمز از اولویت و اهمیت بسیار بالایی درخصوص حفظ جان مردم برخوردار است. ما بارها عرضه محصولات فاقد استاندارد را پیگیری هم کرده‌ایم، اما متاسفانه به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم.
چرا پیگیری‌ها برای جلوگیری از عرضه این قبیل قطعات به نتیجه نمی‌رسد؟
ما این موضوعات را به‌عنوان تولیدکننده به نهادهای نظارتی اطلاع می‌دهیم، اما وقت بیشتری نداریم که برای پیگیری بگذاریم. چراکه تمام تلاشمان معطوف به بقای تولید و تامین مواد اولیه است.
برای تولید بهتر و کمتر شدن وابستگی به خارج در زمینه تولید قطعات چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
ما برای تامین برخی مواد اولیه به کشورهای دیگر ازجمله چین وابسته هستیم. برای پایان دادن به این وابستگی، شرکت ما تکنولوژی تولید را وارد کرد.
یعنی برای رفع وابستگی به یکی دو ماده اولیه، تکنولوژی و ماشین‌آلات آن را از خارج کشور خریدیم و یک واحد مستقل برای تولید مواد اولیه که اســــــاس تولید لنت ترمز است و همه تولیدکنندگان با آن درگیر هــــستند، ایجاد کردیم.
بدین‌منظور ماشین‌آلات را وارد کردیم و خط راه‌اندازی شد. اما با این مساله مواجه شدیم که مواد اولیه‌ای که خودمان در کشور تولید می‌کنیم، از مواد اولیه‌ای که چین به ما می‌فروشد، گران‌تر تمام می‌شود. یعنی ما می‌خواستیم از واردات مواد اولیه آماده جلوگیری کنیم، اما دیدیم که مواد اولیه داخلی به حدی گران شده که صرفه با واردات مواد اولیه کامل از چین است.
می‌خواستیم به‌وسیله تکنولوژی و ماشین‌آلاتی که وارد کردیم، هم وابستگی به خارج را از بین ببریم و هم مشکلات واردات و تامین ارز و... را نداشته باشیم.
اما به مجرد این‌که دستگاه‌ها را در کشور مستقر کردیم، متوجه شدیم آن‌قدر قیمت مواد اولیه در ایران بالا رفته که صرفه اقتصادی با واردات مواد ساخته‌شده از چین است.
چگونه شد که آهن کیلویی 6هزار تومان یک‌مرتبه به کیلویی 15هزار تومان افزایش پیدا کرد؟ درصورتی‌که ماده ساخته‌شده و آماده تولید را در چین نصف قیمت به ما می‌فروشند. واقعا عجیب است که تکنولوژی را وارد کنیم، اما نتوانیم تولید کنیم. برای این کار یک کارخانه جدا تاسیس کردیم تا موادی را که مورد مصرف همه شرکت‌هاست، تولید کنیم.
بسیاری از تولیدکنندگان مواد اولیه افزایش قیمت ارز را دلیل گران‌شدن محصولات خود می‌دانند. این مساله را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
یکی از مشکلاتی که در کشور وجود دارد، همین است؛ وقتی نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند، تولیدکننده حساب نمی‌کند که این قیمت ارز چند درصد بر تولید محصولش اثرگذار است و فقط به‌سرعت 50 درصد قیمت را گران می‌کند. این مساله برای قیمت مواد اولیه هم رخ داده است؛ یعنی از این بازار آشفته خیلی‌ها سوءاستفاده می‌کنند. امیدوارم آن‌هایی که تصمیم‌گیر هستند، اگر هم خودشان تجربه ندارند، از افراد متخصص و تولیدکننده مشورت بگیرند و بعد سیاست‌گذاری کنند.
بسیاری از تولیدکنندگان این روزها از عدم همکاری گمرک گلایه می‌کنند. چه مشکلاتی در این خصوص وجود دارد؟
بسیار پیش آمده که کالا وارد شده اما در گمرک باقی مانده است و اجازه ترخیص آن صادر نمی‌شود. این در حالی است که کارگران در کارخانه‌ها به همین دلیل بیکار مانده‌اند. این مساله دلایل مختلفی دارد؛ مثلا می‌گویند ارز نیمایی تهیه کنید.
ما نیز پول را به صرافی که مورد تایید و دارای مجوز بانک مرکزی است، پرداخت کرده‌ایم تا ارز نیمایی بگیریم. یعنی تولیدکننده اگر پولی می‌دهد تا دلار را برای واردات مواد اولیه به فلان کشور ارسال کند، به پشتوانه بانک مرکزی این اقدام را انجام می‌دهد. اما می‌بینیم که صرافی پول تولیدکننده را به‌راحتی می‌خورد و بانک مرکزی هم هیچ کمکی در این زمینه نمی‌کند. پس با اتکا به چه چیزی باید تولید کرد؟
در حال حاضر چند درصد مواد اولیه تولید لنت وارداتی است؟
حدود 50 تا 55 درصد مواد اولیه لنت در داخل تولید می‌شود و حدود 45 تا 50 درصد هم به‌صورت وارداتی است. البته می‌توان سهم تولید داخل را تا 80 درصد بالا برد، اما مشکل این‌جاست که کیفیت مورد نظر تامین نمی‌شود.
برخی از مواد مصرفی یا در ایران نیست یا اگر هم باشد کیفیت پایینی دارد. درخصوص مواد اولیه این مورد را هم اضافه کنم که وزارت صمت با عرضه یک ماده اولیه به ما که در کاشان موجود است، موافقت کرد.
این مساله را اداره صنعت و معدن اصفهان هم باید تایید کند. اما نامه‌ای که شاید تایید آن یک ساعت زمان می‌برد، دو ماه است که در گیرودار تایید قرار گرفته است.
