به گزارش «اخبار خودرو»،با آن که برخی برندهای خودرویی سالهاست ورشکسته و تعطیل شدهاند اما حضورشان در صنعت خودرو آنقدر درخشان بوده که همچنان پرداختن به تاریخچه آنها ارزشمند است. ازجمله این برندهای با ارزش خودرویی، «اولدزمبیل» است.
برندی آمریکایی که بیشاز یکقرن در بازار خودرو جهان حضور داشت، اما اکنون نزدیک به دو دهه به فراموشی سپرده شد. امروز؛ سالگرد تاسیس اولدزمبیل است و به همین مناسبت قصد داریم حضور درخشان آن را در صنعت خودرو جهان را مرور کنیم.
برندی اصیل که از قرن 19 تا 21 در ایالاتمتحده آمریکا خودروهای پریمیوم و لوکس را به بازار عرضه میکرد و در ایران نیز شاهد حضور نمونههای کلاسیک آن هستیم. در ادامه بیشتر با اولدزموبیل آشنا خواهیم شد.
آغاز بهکار در قرن19
رانسوم ای.اولدز از کارآفرینان، صنعتگران و مکانیکهای معروف آمریکایی در سال 1897 شرکت خودرویی خود را با نام Olds Motor Vehicle Co تاسیس کرد و دو سال بعد با شرکت Olds Gas Engine Works ادغام و به Olds Motor Works تغییرنام داد.
در سال 1901، نخستین خودرو تولید انبوه این شرکت با نام Oldsmobile Curved Dash به مرحله تولید رسید و توانست به اولین خودرو تولیدانبوه آمریکا بدل شود و عنوان پرفروشترین خودرو آمریکا را نیز از آن خود کند. برخلاف تصور عموم که فورد مدل T را نخستین خودرو تولید انبوه آمریکا میدانند، باید گفت اولدزمبیل پیشاز آن توانست خودرو تولید انبوه عرضه کند. رانسوم ای.اولدز در سال 1904 شرکت اولدزمبیل را ترک کرد و یکسال بعد برند جدید خود به نام REO Motor Car را تاسیس کرد.
این خودروساز آمریکایی در سالهای نخست فعالیت خود حتی اقدام به ساخت کامیون نیز کرد. درسال 1908 جنرالموتورز برند اولدزمبیل را خریداری کرد و این خودروساز تا آخرین سال، تحت مالکیت گروه بزرگ جنرالموتورز فعالیت کرد. در سال1929 جنرالموتورز یک برند جدید با نام Viking را بهعنوان زیرمجموعه اولدزمبیل راهاندازی کرد که این پروژه چندان موفقیتآمیز نبود و 2سال بیشتر فعالیت نکرد.
در جنگجهانی دوم اولدزمبیل نیز مانند اکثر برندهای معروف خودرویی درگیر تامین نیازهای ارتش بود و به ساخت اسلحه و گلوله پرداخت. اولدزمبیل؛ جزو معدود خودروسازان آمریکایی بود که خودرو لوکس و پریمیوم تولید میکرد. این برند لوکس بارها در جایگاه نخستین خودروسازی قرار داشت که آپشن یا تکنولوژی جدیدی را پیش از هر خودروساز دیگری در آمریکا یا حتی جهان به کار برده است. از نخستین سرعتسنج و شیشهجلو استاندارد گرفته تا استفاده از آبکاری کروم در طراحی برای اولینبار تا نخستین خودرو تولید انبوه و اولین خودرو صادراتی آمریکایی تنها گوشهای از لیست «نخستینهای اولدزمبیل» به شمار میروند که در کنار قدمت زیاد، جایگاهیش را نسبتبه دیگر خودروسازان آمریکایی متفاوت کرده است.
پایان کار در قرن 21
با فرا رسیدن دهه 1970 و 1980 میلادی اولدزمبیل به روزهای اوج خود رسید. فروش محصولات این خودروساز آمریکایی روزبهروز رونق گرفت تا اینکه در سال 1985 رکورد فروش 1.066.122 دستگاهی را ثبت کرد. رکوردی که در تاریخ اولدزمبیل بینظیر بود و باعث شد سال 1985 را سال اوج اولدزمبیل بدانیم. بیشاز 30سال پیش، فروش بیش از یک میلیون دستگاه خودرو در سال اتفاق عادی نبود و بهجز اولدزمبیل فقط شورولت و فورد توانسته بودند آن را تجربه کنند. در آن زمان اولدزمبیل به مسابقات اتومبیلرانی همچون ناسکار، IMSA GT، ایندیکار، سری ترنسام و ... نیز حضور یافت.
بازار اصلی اولدزمبیل آمریکایشمالی بود و برای دیگر کشورهای جهان چندان شناخته شده نبود. از اینرو وقتی تصمیم گرفتند محصولات اولدزمبیل را در اروپا عرضه کنند، بهرغمآنکه لوگو اولدزمبیل در قسمت جلوی خودروها نصب شده بود اما با نام شورولت به مشتریان اروپایی فروخته میشد. در بازار مکزیک نیز خودروهای این شرکت با نام شورولت عرضه شدند. با آغاز دهه 1990 میلادی روزهای خوش اولدزمبیل هم به سر رسید و این خودروساز کمکم وارد روزهای سخت خود شد. روزبهروز سهم بازار اولدزمبیل رو به کاهش بود و ازسویدیگر با ورود برندهای لوکس جدید به بازار آمریکا همچون لکسوس، اینفینیتی و آکورا رقابت برای این لوکسساز قدیمی آمریکایی دشوار شد. با آغاز قرن 21 نفسهای اولدزمبیل به شمارش افتاد تا اینکه سرانجام در سال 2004 شاهد مرگ این خودروساز 107ساله باشیم. قدمت طولانی و سابقه درخشان اولدزمبیل باعث شد هرگز این خودروساز را فراموش نکنیم. برندی که خدمت زیادی به صنعت خودرو جهان کرد و اکنون بهرغم آنکه 16سال از ورشکستی و تعطیلی آن میگذرد اما همچنان از یادها نرفته است. گفته میشود پرفروشترین خودرو تاریخ اولدزمبیل مدل کاتلاس سوپرمی بود که نزدیک به 12میلیون دستگاه فروش را در کارنامه کاری خود دارد.
اولدزمبیل در ایران
حضور اولدزمبیل در ایران مانند دیگر برندهای آمریکایی به 50سال پیش بازمیگردد. البته به مراتب کمرنگتر از برندهایی همچون فورد، شورولت و ... . درحالحاضر نیز مدلهای کلاسیک اولدزمبیل در کشور بسیار کمیاب هستند و باید خیلیخوش شانس باشید که یک دستگاه از آنها را رویت کنید. خودرویی که در تصویر میبینید، یک دستگاه «اولدزمبیل442» است که سهسال پیش در نمایشگاه خودرو «ایرانکلاسیکا» به نمایش در آمد.
شاید «442» برایتان یادآور ترکیب تیم فوتبال باشد؛ اما این نام یکی از خودروهای معروف اولدزمبیل در دهههای 1960 تا 1970 میلادی است که در قالب 4 نسل به بازار عرضه شد. 442 در کلاس ماسل کارها قرار میگیرد و باید آن را یکی از کمیاب ترین ماسل کارهای آمریکایی بدانیم. علت کمیاب بودن محصولات این خودروساز آمریکایی در ایران بازار هدف آن است. چون همان طور که اشاره کردیم بازار اصلی این برند که تحت مالکیت جنرالموتورز فعالیت میکرد، منطقه آمریکایشمالی بود. بنابراین طبیعی است که در کشور ما یا دیگر کشورهای جهان به غیراز آمریکاییشمالی خودروهای اولدزمبیل کمیاب باشند.