سروش مشرقی: پیست آزمون‌های خودرویی شرکت بارز، این بار میهمانی تازه داشت؛ میهمانی که بیش از یک‌هزار کیلومتر تا کرمان آمده بود که آزمون پس بدهد و خودش را بسنجد که آیا می‌تواند ستاره بختی نو برای صنعت خودرو ایران و بزرگ‌ترین خودروساز خاور میانه باشد؟ «تارا» به کرمان رسید تا در آزمون کنترل پایداری الکترونیکی (ESC) بخت خود را بیازماید و یادآوری کند که محصول برآمده از سال‌های تحریم و خودرویی که حاصل تلاش متخصصان ایرانی در دوره محدودیت‌های پرشمار است، می‌تواند آبرویی دوچندان به صنعت خودرو کشور ببخشد، می‌تواند نماد توفیق «ساخت داخل» باشد، می‌تواند دستاورد رنجی باشد که با تعصب و غیرت به ثمر نشسته است.

وقتی «تارا» درمارپیچ پیست تاب می‌خورد، وقتی با ترمزهای مهیب، لرزه بر اندام جاده می‌انداخت، نفیری برآمده از جان بود برای ما که از کف کارخانه آمده بودیم، فریادی که اضطراب سازندگانش را آزاد می‌ساخت تا خنده‌ای از شوق سر دهند. مهم است قبولی تارا در این آزمون، چرا که متولد سال سختی‌ها بود و حالا آمده بود امید را در صنعت خودرو دوباره احیا کند تا در سرزمین حماسه و ایثار، برای جهادگران خط تولیدش، آبرو بخرد. آمده بود در نقشه این سرزمین پهناور که آرمانش، استقلال و توسعه در کنار آزادی است، بگوید: «ما نیز می‌توانیم». 

ایمنی؛ حرف اول در رقابت 

وقتی صحبت از رقابت یک محصول ایرانی با خودروهای هم‌کلاس خارجی به میان می‌آید، ایمنی یکی از مهم‌ترین مباحثی است که مطرح می‌شود. خودروهای وارداتی در بخش ایمنی از تکنولوژی جدیدی به نام کنترل پایداری الکترونیکی بهره می‌برند که تا پیش از این، در هیچ یک از خودروهای با برند ایرانی نصب نشده بود. حال، «تارا» اولین خودرو ایرانی است که از این فناوری بهره می‌برد و همین موضوع، آن را به‌عنوان یکی از معدود خودروهای داخلی کشور در صف رقابت با خودروهای خارجی-  به‌خصوص در زمینه ایمنی - قرار می‌دهد.

فرزند طراحی جدید

«تارا» جدیدترین محصول ایران‌خودرو در کلاس سدان‌هایی است بر پایه مدرن‌ترین پلت‌فرم کنونی صنعت خودرو کشور که به‌صورت اختصاصی توسط ایران‌خودرو تکوین یافته و این موضوع به ارتقای همه‌جانبه مشخصات این محصول در مقایسه با دیگر خودروهای بازار ایران کمک بسزایی کرده است. 

«تارا»، فرزند زبان طراحی جدید ایران‌خودرو است که چراغ‌های به‌هم پیوسته در عقب و نمای مدرن جلو، از مشخصه‌های اصلی آن به‌شمار می‌رود، اما آن‌چه در پس چهره زیبای آن دیده نمی‌شود، پلت‌فرم مدرن آن است که به‌واسطه به‌روز بودن، میزبان مشخصات فنی نوینی نظیر پیشرانه TU۵ پلاس، سیستم پیشرفته برق و الکترونیک کاملا بومی و آپشن‌های جدید است. 

استفاده از توانمندی داخلی در سال جهش تولید

تارا وقتی بیش‌تر ارزش پیدا می‌کند که بدانیم بیش از ۱۳۰ سازنده توانمند داخلی، قطعات این ستاره صنعت خودرو ایران را با کیفیت بالا می‌سازند تا این محصول، قابلیت رقابت با همتایان خارجی را نیز داشته باشد. 

تنها ربات تست پایداری در کشور 

در آزمون عملکرد سامانه کنترل پایداری، از یک تجهیز بسیار خاص و گران‌قیمت استفاده می‌شود؛ این وسیله که یک ربات هوشمند است و به غربیلک فرمان متصل می‌شود، در کشور تنها در اختیار گروه صنعتی ایران‌خودرو قرار دارد. 

این ربات بدون دخالت دست راننده، قابلیت چرخاندن فرمان را به‌گونه‌ای که حرکات آن کاملا محاسبه‌شده و دقیق باشد دارد و در زمان و سرعت لازم، حرکات فرمان به چپ و راست را به میزان زاویه‌ای که مورد نیاز است، تنظیم می‌کند و به‌طور هم‌زمان، واکنش خودرو و رفتار دینامیکی آن توسط دستگاه‌ها و حسگرهای پیشرفته دیگر مورد سنجش و اندازه‌گیری قرار می‌گیرد.

سربلند در مانورهای جاده‌ای 

تست تغییر مسیر معمولا با افزایش سرعت در چندین دور انجام می‌شود تا زمانی که خودرو توانایی حرکت درمسیر S را نداشته باشد یا با موانع برخورد کند. این تست، شبیه‌سازی خوبی برای تغییر مسیرهای ناگهانی است که راننده در آن نیاز به واکنش سریع دارد و هر چه خودرو ابعاد نامتناسبی داشته باشد، یا از تکنولوژی‌های ایمنی بهره نبرد و همچنین فرمان پذیری بالایی نداشته باشد، نمی‌تواند از آن سربلند بیرون بیاید. اگر این تست با سدانی در کلاس تارا بدون سیستم ESC صورت گیرد، خودرو از مسیر اصلی خود منحرف و باعث بروز تصادف می‌شود. 

ترمز کمکی و کاهش مسیر توقف 

تارا از سیستم ترمز کمکی یا BAS بهره می برد. عملکرد این سیستم در مواقعی است که راننده به هر دلیل، ترمز ناگهانی و با سرعت بالا می گیرد. این سیستم موقعیت ناگهانی را تشخیص داده و فشار ترمزی را تا زمان لازم در بالاترین مقدار نگه می‌دارد. با این کار، مسافت مورد نیاز برای توقف خودرو به مقدار قابل توجهی کاهش می یابد. ضمناً تارا به ترمز های دیسکی در چرخ های عقب نیز مجهز شده که مزیت بزرگی برای این خودرو در مقایسه با بیش از ۶۰ درصد از خودروهای کنونی بازار کشور است. 

آسایش رانندگی در شیب

همه ما تجربه کرده‌ایم که در شروع حرکت در سربالایی، هنگامی که پا را از روی پدال ترمز بر می‌داریم، تا زمانی که پدال گاز را بفشاریم خودرو اندکی به عقب حرکت کرده و ممکن است حتی به خودرو پشتی برخورد کند. «تارا» در نسخه اتوماتیک، برای حل این مشکل به سیستم HSA یا سیستم کمکی شروع حرکت در سربالایی مجهز شده است. سیستم HSA با نگه داشتن فشار ترمزی به مدت ۲ الی ۳ ثانیه حتی بعد از رها کردن پدال ترمز، این فرصت را به راننده می‌دهد تا با فشردن پدال گاز، بدون عقب رفتن شروع به حرکت کند.

اولین خودرو ایرانی با سامانه کنترل پایداری

«تارا» در زمینه ایمنی فعال و غیرفعال ازجمله طراحی و ساخت بدنه، استفاده از ورق‌های با مقاومت بالاتر نسبت به خودروهای دیگر، تکنولوژی جوش لیزری که در سالن بدنه‌سازی جدید ایران‌خودرو به کار گرفته شده و نیز نسل جدیدی از سیستم‌های ایمنی مانند سیستم کمک اضطراری نیروی ترمز و استاندارد ایمنی عابر پیاده، یک سر و گردن بالاتر از خودروهای داخلی کشور است. 

درعین‌حال، طراحی شاسی و سرشاسی‌ها به‌گونه‌ای است که ضمن جذب حداکثری ضربه‌های وارده به جلو و عقب خودرو، انرژی‌های حاصل از تصادف را به بهترین نحو توزیع کرده و با جلوگیری از انتقال ضربه به کابین و سرنشینان، از ایمنی آنان حفاظت می‌کند. 

در بخش ایمنی، علاوه بر سیستم‌های ترمز ضدقفل و EBD به همراه کیسه‌های هوا که در نمونه اتوماتیک تعداد آن به ۴ عدد می‌رسد، در هر دو نسخه دستی و اتوماتیک، اولین و تنها خودرو ایرانی است که به سیستم ESC یا کنترل پایداری الکترونیکی به‌صورت استاندارد مجهز شده است. بسیاری از سوانح جاده‌ای به دلیل انحراف خودروها از مسیر به‌ویژه در جاده‌های مرطوب و لغزنده یا عدم‌توانایی کنترل خودرو در سرعت‌های بالا اتفاق می‌افتد. 

عمده خودروهای بازار تنها به سامانه ترمز ضد قفل و EBD یا توزیع الکترونیکی نیروی ترمز مجهز شده‌اند. اما «تارا» با دو سیستم BAS (ترمز کمکی) و ESC (کنترل پایداری الکترونیکی) هر آن‌چه برای یک رانندگی ایمن نیاز است را در اختیار قرار می‌دهد. در بررسی میدانی که در هنگام آزمون انجام شد، تارا در گام نخست با طراحی مهندسی در مگاماژول‌های شاسی و بدنه و به لطف توزیع مناسب وزن میان محور عقب و جلو، پایداری قابل توجهی را در مانورهای بدنه از خود به نمایش گذاشت. 

در هنگام ورود به پیچ‌های نسبتا تند نیز بیش‌فرمانی و کم‌فرمانی محسوسی ملاحظه نشده و موارد جزیی نیز در کسری از ثانیه توسط سیستم کنترل پایداری اصلاح می‌شد. زیرا سیستم کنترل پایداری الکترونیکی با بهره‌گیری از حسگرهای سرعت روی هر چرخ، حسگر سرعت دورانی خودرو، سنسور زاویه فرمان و شتاب‌سنج‌ها، وضعیت خودرو را می‌سنجد و در جاده‌های لغزنده، در هنگام پیچیدن یا در مانور با سرعت‌های بالا چنان‌چه این سیستم حس کند خودرو در حال انحراف از مسیر تعیین‌شده توسط راننده است، با اعمال ترمزهای تک‌چرخ، سریعا آن را در مسیر حفظ می‌کند و با هر سرعتی که خودرو در حرکت باشد، احتمال انحراف خودرو به حداقل می‌رسد.

در حاشیه تست

مهران قمی‌نژاد، مسئول آزمایشگاه تست داوم، ایمنی و دینامیک معاونت تحقیقات، طراحی و تکوین محصول ایران‌خودرو، در جریان انجام آزمون تارا گفت: «با همت مهندسان این مرکز، بیش‌تر تست‌های‌های خودرویی مورد نیاز در داخل کشور با بالاترین استانداردها انجام می‌شود.» 

وی گفت: «طراحی و تولید تارا، باعث شده است سطح جدیدی از کیفیت و ایمنی در صنعت خودرو کشور به ثبت برسد.»

قمی‌نژاد خاطرنشان کرد: «محصول تارا از آزمون‌های مختلف ایمنی، عملکردی و فرمان‌پذیری سربلند بیرون آمد و حتی یک سر و گردن بالاتر از خودروهای هم‌رده خودش است. همچنین پیشرانه این خودرو از پیشرفته‌ترین موتورهای روز بوده و درعین‌حال که از شتاب بیش‌تری برخوردار است، از نظر مصرف سوخت و میزان آلایندگی، دوستدار محیط زیست محسوب می‌شود.»