محمدعلی دیانتیزاده در سرمقاله امروز ( دوشنبه، ۱۳ اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ ) روزنامه «دنیای خودرو»، به موضوع « سودای انحصار زدایی با قیمت گذاری دستوری » پرداخت.
به گزارش «اخبار خودرو»، عضو شورای سردبیری «دنیای خودرو» در این باره نوشت:
صحبت از تعیین تکلیف قیمت جدید خودروها در کارخانه طی جلسه امروز شورای رقابت و افزایش احتمالی قیمت شرکتی خودروها بهعنوان خروجی این جلسه در حالی است که به نظر نمیرسد این تغییرات مقطعی بها، مشکل نقدینگی خودروسازان را حل کند و این صنعت پرهزینه را از زیاندهی نجات دهد.
همچنان که بارها گفته شده است، قیمت محصولات خودروسازان را نیز همچون دیگر صنایع تولیدی، مکانیزم عرضهوتقاضا باید تعیین کند. اما از آنجا که شورای رقابت طبق قانون موظف به جلوگیری از شکلگیری رویههای ضدرقابتی در بازارهای کشور و انحصارزدایی از آنهاست، چنین اجازهای را برای خودروسازان صادر نمیکند.
اما آیا با تعیین دستوری قیمت خودرو، جلوی رویههای ضدرقابتی گرفته شده و انحصار در این صنعت شکسته میشود؟ بیشک انحصارزدایی از صنعت تنها با میدان دادن به بخش خصوصی برای تولید خودرو و حمایت از این بخش برای افزایش سهم بازار آن میسر خواهد بود و نیز با آزادسازی واردات خودرو آنهم با تعرفهای متعارف و منطقی. در این صورت، دیگر لازم نخواهد بود شورای رقابت در انتهای فرایند تولید تا عرضه بایستد و بهجای ایجاد فضای رقابتی مراقب باشد تا خودروسازان در فضای غیررقابتی گرانفروشی نکنند، چون در نهایت چنان که شاهدیم، خودرو با قیمتهای اعلامشده از سوی این شورا به دست عموم مصرفکنندگان خارجی نخواهد رسید.
از سوی دیگر، مصنوعی بودن قیمت خودرو در کارخانه تنها موجب ایجاد زیان انباشته برای خودروسازان و قطعهسازان است و سهامداران آنها را نیز متضرر میکند، تا جایی که طی ماههای گذشته و درپی مخالفت سهامداران با قیمتگذاری دستوری کالاها، سازمان بورس نیز مخالفت خود را با این رویکرد به مجلس و دولت اعلام کرد و اعضای هیاتمدیره این سازمان از ضرورت حرکت قیمتها به سمت شفافیت و منتفعشدن سهامداران از تولید و فروش شرکتها برای جلوگیری از خروج سرمایهها از بورس سخن گفتند.
زیرا قیمتگذاریهای دستوری موجب شکلگیری فضای رانتی شده و منافع تولید را بهجای سرمایهگذاران به سمت واسطهها و دلالان هدایت میکند. درهرحال باید در نظر داشت اقتصاد صنعت خودرو نیز نمیتواند در صورت ادامه قیمتگذاری دستوری مستدام بوده و مزیت رقابتی داشته باشد.