به گزارش «اخبار خودرو»،سالانه حدود دو میلیارد تن پسماند جامد شهری در جهان تولید میشود که حداقل ۳۳درصد آن باتوجه به استانداردهای محیطزیستی به روش ایمن مدیریت نمیشود. از زمان تشکیل اداره بلدیه شهر تهران در سال 1286، جمعآوری پسماند یکی از وظایف اصلی آن اداره بود. در آن سالها پسماندها توسط کارگران جمعآوری و در محلهایی در سطح شهر تلنبار و سپس به وسیله اسب و قاطر به حومه شهر منتقل و تخلیه میشد. در سالهای بعد پسماندها با گاری حمل میشدند، اما در پی شکایات مردم از بوی نامطبوع و مناظر نازیبایی که در محل انباشت پسماندها وجود داشت، شهرداری محلهای تلنبار پسماند را محصور کرد. اما با ورود خودرو و کامیونهای تخصصی به این بخش، روشهای انتقال و بازیافت پسماند کاملا تغییر کرد.
نصب سیستم موقعیتیاب در خودروهای جمعآوری پسماند خشک
بهصورت متوسط روزانه در شهر تهران 7000 تن پسماند شهری توسط خودروهای حمل پسماند جمعآوری و حمل میشود. بر اساس محاسبات به عملآمده در سال 1394 فرایند جمعآوری پسماند در شهر تهران حدود 33درصد کل هزینههای خدمات شهری را به خود اختصاص داده است. پسماندهای ذخیرهشده در بیشاز 50 هزار مخزن مستقر در شهر به صورت شبانهروزی و با استفاده از ناوگان مکانیزه خدمات شهری جمعآوری و به ایستگاههای میانی، منتقل میشوند. شهرداری تهران اواخر سال 1384 اقدام به اجرا و توسعه عملیات مکانیزاسیون خدمات شهری در نواحی مناطق 22گانه تهران کرد. در این روش با استفاده از ماشینآلات و تجهیزات مکانیزه و پیشرفته که به سیستمهای فشردهساز مجهز هستند، پسماندهای نگهداریشده در مخازن مخصوص توسط خودرو مکانیزه تخلیه و پس از تکمیل ظرفیت به ایستگاه انتقال منتقل میشود. چندی قبل محمد بدیعی، معاون اجرایی سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان در گفتوگو با ایمنا اظهار کرد: «باتوجه به ضرورت بهبود کیفیت عملکرد سامانه جمعآوری پسماندهای خشک و رصد عملکرد آنها ۳۲دستگاه از خودروهای جمعآوری پسماند خشک به سیستم AVL مجهز میشوند.»
وی درخصوص جزئیات این سیستم توضیح داد: «این سامانه با بهرهگیری از سیستم موقعیتیاب GPS به مسئولان این امکان را میدهد علاوهبر ردیابی موقعیت خودرو، سرعت و مسیر حرکت آن را نیز رصد کنند و علاوهبر این میتوان بسته به نیاز، امکانات دیگری را مانند امکان تعیین نقاط بارگیری و زمان تخلیه و میزان بار نیز به این سیستم افزوده شود.» وی ادامه داد: «با استفاده از این سیستم، امکان رصد بیشتر خودروهای حملکننده پسماندهای خشک فراهم و مانع از تخلفهای احتمالی میشود.»
محیطزیست سالمتر با خودروهای تخصصی خدمات شهری
علی رباطی، معاون خدمات شهری سازمان پسماند استان تهران درباره خودروهای تخصصی خدمات شهری در گفتوگو با روزنامه «دنیای خودرو» گفت: «درحالحاضر بیشاز چند مدل از خودروهای تخصصی در شهرداریهای کشور موجود است که بخشی از آنها شامل حمل پسماند، دستگاه نظافتی مربوط به پسماند (شستوشو مخازن)، دستگاه جاروی بزرگراهی، خودروهای سیمی مکانیزه (انتقال پسماند به صورت روبسته)، خودروهای مکانیزه کامیونتی، دستگاه جدولشور یا میانیشور، دستگاه جاروی مکنده، دستگاه برفروب، دستگاه محلولپاش، دستگاه نمکپاش و... هستند.»
معاون خدمات شهری در رابطه با تجهیز خودروهای خدمات شهری با تکیه بر سیستمهای مکانیزه افزود: «باتوجه به رویکرد مدیریت شهری درخصوص عدم دخالت نیروی انسانی در فرآیند لایروبی و پاکسازی نهرهای روبــــاز و روبسته، کانالهای شهری و.. سازمان مدیریت پسمانـــــد اقدام به خریداری و تجهیز کاربری مکندههای قوی شهری(جنتکس) کرده است. این دستگاهها، مکانیکی و الکترونیکی هستند که با ایجاد مکش و خلأ، هوا، گردوخاک، زباله، آب یا هر چیز دیگری را به درون میکشند. بسته به کاربرد مکنده، توان مکش و پمپ آن نیز متفاوت است. این مکش یا وکیوم را با واحد میلیمتر جیوه و تور یا میلیبار اندازهگیری میکنند، هرچه این واحد بیشتر باشد، قدرت موتور مکنده نیز بیشتر است.
از مزایای این دستگاهها می توان به سرمایهگذاری موثر و مقرونبه صرفه در بخشهای نظافتی و بالا رفتن کیفیت پاکیزگی بهشکل چشمگیری اشاره کرد.
این دستگاهها براساس توسعه پایدار و اصول بهرهبرداری انرژی طراحی شدهاند. از دیگر مزایای استفاده از آنها میتوان به رعایت بحثهای زیستمحیطی به دلیل عدم تخلیه مواد حاصل از پاکسازی نهرها روی زمین اشاره کرد.
تعویض خودروهای شهرداری، هر 20سال یکبار!
معاون خدمات شهری سازمان پسماند استان تهران گفت: «قبل از سال 13۹۲ ،خودروهای تخصصی شهرداری از شرکتهای سوئدی خریداری میشدند. اما پس از مدتی شرکتهای دانشبنیان داخلی تبدیل به سازندگان تخصصی دستگاههای خدمات شهری شدند و خودروهای تخصصی خدمات شهری را تولید کردند. بنابراین در حال حاضر تمام خودروهای شهرداری ساخت داخل هستند. از نظر کیفی خودروهای داخلی تاکنون مشکلی نداشتهاند. البته نمیتوان گفت خودروهای داخلی از نظر کیفیت صددرصد کامل هستند، اما میتوان از آنها با توجه به کارکردشان به خوبی استفاده کرد.»
وی ادامه داد: «شهرداری به هیچعنوان از خودروهای فرسوده استفاده نمیکند. چراکه خودروهای شهرداری تخصصی هستند و استفاده از خودروهای تخصــــــصی فرسوده بینتیجه است و حتی سرویس نگهداری از آنها نیز بیارزش بوده و باعث مشکلات بسیاری میشود. طبق برنامه هر ۲۰ سال یکبار خودروهای شهرداری از رده خارج شده و در عوض خودروهای جـــدید و نو به سازمان خدمات شهری اضافه میشوند.»