به گزارش «اخبار خودرو»،صنعت خودرو در جهان به سمت ادغام شرکت‌ها و استفاده از پلت‌فرم و قوای محرکه مشترک و همچنین کاهش هزینه تولید حرکت کرده است. بسیاری از شرکت‌های بزرگ که در ظاهر رقیب هم هستند، در عمل با ادغام به سمت بزرگ‌تر شدن و کاهش هزینه‌های تولید حرکت کرده‌اند. استفاده از پلت‌فرم مشترک باعث شده است هزینه طراحی و ساخت آن بین شرکت‌ها سرشکن شود و این مساله دست آن‌ها را در طراحی و تولید خودروهای جدید و افزایش نوآوری باز گذاشته است. بنابراین جهان به سمت ادغام و همکاری مشترک رفته است. چراکه می‌داند تولید خودرو به‌تنهایی بسیار گران تمام می‌شود و رقابت‌پذیری را از آن‌ها سلب می‌کند. در حوزه خودروهای تجاری نیز شرایط به این سمت رفته است.
به عقیده کارشناسان فنی حوزه خودرو، استفاده از پلت‌فرم و قوای محرکه مشترک در خودروهای تجاری به‌مراتب ساده‌تر از خودروهای سواری است. در ایران شرکت‌های بسیاری در حوزه تولید خودروهای تجاری فعالیت می‌کنند. شرکت‌هایی که با برندها و شرکت‌های مختلف خودروسازی در جهان همکار هستند و همین مساله بحث استفاده از پلت‌فرم مشترک را سخت کرده است. این‌که آینده صنعت خودروهای تجاری کشور به کدام سمت باید برود و آیا باید با برندهای مختلفی همکاری کنیم یا یک پلت‌فرم و قوای محرکه در اختیار داشته باشیم و همه خودروسازان از آن استفاده کنند، محل بحث است.
ادغام خودروسازان داخلی کار سخت و ناممکنی نیست
در همین زمینه امیرحسن کاکایی، فعال حوزه خودرو و مدرس دانشگاه با بیان این‌که وضعیت امروز صنعت خودرو کشور در مقایسه با سال‌های گذشته بسیار متفاوت شده است به روزنامه «دنیای‌خودرو» گفت: «برندهای داخلی در حال رشد هستند و حجم عمده تولیدات خودروسازان داخلی به سمت خودروهایی با برند داخلی می‌رود و مهم نیست که پلت‌فرم مادر از کجا آمده است. تمام دنیا اقدام مشابه انجام می‌دهند. در دنیا شاهد ابرادغام‌ها هستیم و برخی مجموعه‌های خودروسازی با 15برند کار می‌کنند. یعنی خودروساز مادر با یک پلت‌فرم مشترک با 15برند دیگر همکاری کرده و تولید می‌کند.»
وی تصریح کرد: «بنابراین باید این موضوع را در نظر گرفت که ادغام دو یا سه خودروساز داخلی ما کار سخت و ناممکن به‌نظر نمی‌رسد. کما این‌که محصولاتی مانند پژو و سیتروئن با پلت‌فرم مشترک به ایران وارد می‌شود.
پول بی‌زحمت در حساب برخی شرکت‌ها
وی معتقد است در خودروهای سنگین هزینه تحقیق‌وتوسعه بسیار بالاست و یک نفر به‌تنهایی از پس آن برنمی‌آید. این فعال و کارشناس صنعت خودرو همچنین اظهار کرد: «مفهوم پلت‌فرم مشترک از نظر فنی در بخش خودروهای سنگین بسیار قابل اجراست، اما موانع دیگری در کشور ما وجود دارد. زمانی که بساط رانت‌خواری و فساد در یک بخش برقرار باشد، کار درست انجام دادن زحمت دارد. تا زمانی که در این سیستم پول بی‌زحمت به دست برخی از این شرکت‌ها می‌رسد، طبیعی است که برای تولید درست زحمتی نمی‌کشند.»
وی گفت: «درحال‌حاضر در کشور دچار چنین وضعیتی هستیم. زمانی که دولت تصمیم می‌گیرد کمک‌هزینه‌هایی را به این تولیدکنندگان ارائه دهد، ناگهان 15 شرکت برای دریافت این مشوق می‌آیند. بنابراین دولت مجبور می‌شود این مشوق را به‌جای 2 شرکت بین 15 شرکت تقسیم کند که در نتیجه هیچ عایدی مشخصی ندارد.»
ادغام خودروسازان داخلی کار سخت و ناممکنی نیست
در همین زمینه امیرحسن کاکایی، فعال حوزه خودرو و مدرس دانشگاه با بیان این‌که وضعیت امروز صنعت خودرو کشور در مقایسه با سال‌های گذشته بسیار متفاوت شده است به روزنامه «دنیای‌خودرو» گفت: «برندهای داخلی در حال رشد هستند و حجم عمده تولیدات خودروسازان داخلی به سمت خودروهایی با برند داخلی می‌رود و مهم نیست که پلت‌فرم مادر از کجا آمده است. تمام دنیا اقدام مشابه انجام می‌دهند. در دنیا شاهد ابرادغام‌ها هستیم و برخی مجموعه‌های خودروسازی با 15برند کار می‌کنند. یعنی خودروساز مادر با یک پلت‌فرم مشترک با 15برند دیگر همکاری کرده و تولید می‌کند.»
وی تصریح کرد: «بنابراین باید این موضوع را در نظر گرفت که ادغام دو یا سه خودروساز داخلی ما کار سخت و ناممکن به‌نظر نمی‌رسد. کما این‌که محصولاتی مانند پژو و سیتروئن با پلت‌فرم مشترک به ایران وارد می‌شود.
ادغام و استفاده از پلت‌فرم مشترک در خودروهای سنگین بسیار ساده‌تر است
این فعال و کارشناس حوزه خودرو تاکید کرد: «این اقدام میان خودروسازان تجاری سنگین در بخش خصوصی بسیار ساده‌تر است. در دنیا هم همین طور است. تجاری‌سازان از یک پلت‌فرم مشترک بهره می‌برند. در صنعت خودروهای سنگین، مفهوم پلت‌فرم مانند خودروهای سواری و سبک نیست. اصل خودرو سنگین به موتور و سیستم انتقال قدرت و سیستم تعلیق برمی‌گردد و دیگر مجموعه‌های آن مربوط به اتاق‌سازی است و پیچیدگی چندانی ندارد و روش آن با تولید خودروهای سواری متفاوت است.»
کاکایی در ادامه با بیان این‌که اتفاقا راهکار نجات صنعت تجاری کشور همین است، اظهار کرد: «باید یک موتورساز و گیربکس‌ساز قوی در کشور داشته باشیم و سایر تولیدکنندگان در تامین دیگر قطعات خودرو همکاری کنند. در واقع موتور به‌صورت خانواده موتور تولید می‌شود؛ یعنی یک موتور با پایه یکسان اما تفاوت‌های جزئی تولید می‌شود. بنابراین ادغام و استفاده از پلت‌فرم مشترک بسیار کار ساده‌ای خواهد بود. همین خودروسازان خصوصی از تولیدکنندگان خارجی موتور مورد نیاز خود را خریداری می‌کنند که می‌توانند این خرید از تولیدکننده داخلی انجام دهند.»
رانت موجود باعث شده شرکت‌های بسیاری ادعای تولید داشته باشند
مشکلات مربوط به ادغام در ایران بر کسی پوشیده نیست. این فعال صنعت خودرو در این خصوص معتقد است: «کار مشترک کردن، ساده نیست و موانع بسیاری بر سر راه آن است، اما مانع فنی وجود ندارد.» کاکایی با بیان این‌که خودروسازان می‌توانند از موتور و گیربکس‌های داخلی بهره ببرند و سایر اجزا را متناسب با سلیقه تولیدکننده از تامین‌کنندگان داخلی یا خارجی خریداری کنند، تاکید کرد: «مهم این است که در نهایت یک برند داخلی را به بازار ارسال خواهند کرد. به‌هرحال این اقدام با تمام دشواری‌ها و سختی‌های احتمالی از شرایط فعلی که تولید خودروهای تجاری در کشور قفل شده است، به‌مراتب بهتر خواهد بود.» وی افزود: «پیش از آن‌که تولید خودروهای سواری در کشور آغاز شود، شاهد تولید مدل‌های تجاری بوده‌ایم. در دهه 40 هم بهترین موتورسازی و هم بهترین گیربکس‌سازی را داشتیم و به دنیا هم صادرات انجام می‌دادیم. اما در 20 سال گذشته اتفاقاتی افتاد که نه به صنعت خودرو بلکه به بازار خودروهای سنگین مربوط می‌شد و این صنعت را نابود کرد و نتیجه آن فرسودگی ناوگان تجاری کشور بود.» کاکایی تاکید کرد: «علت اصلی این موضوع هم افت اقتصاد و عدم توجه به موضوع لجستیک در کشور بود که اقتصاد حمل‌ونقل با بیماری شدید روبه‌رو شد. متاسفانه در کشور ما برخلاف کشورهای پیشرفته به همه مجوز ارائه می‌شود. یعنی ممکن است به‌طور هم‌زمان به 15 شرکت مجوز داده شود که متاسفانه هیچ‌یک از آن‌ها توانایی ندارند و تنها از رانت‌ها بهره می‌برند.»
