به گزارش «اخبار خودرو»،باتوجه به تصویب کلیات طرح ساماندهی بازار خودرو در مجلس با محوریت واردات متکی بر ارز متقاضی و بدون منشأ داخلی، بسیاری کارشناسان و فعالان این حوزه نظرات موافق و مخالفی را در این خصوص ابراز داشتند. از سوی دیگر، عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای که شرایط را برای حضور تجار و صنعتگران ایرانی در بازار کشورهای عضو این سازمان تسهیل می‌کند نیز می‌تواند تاثیرات مثبتی برای فعالان حوزه خودرو کشور به همراه داشته باشد. در این میان، برخی مخالفان آزادسازی واردات خودرو به کشور معتقدند؛ آزادسازی واردات حتی به ازای صادرات محصول و قطعات، در نهایت به زیان خودروسازان داخلی خواهد بود. رضا آریاراد، فعال و کارشناس صنعت خودرو در این خصوص به روزنامه «دنیای‌خودرو» گفت: «هدایت زنجیره تامین قطعات خطوط تولید و خودروسازان به سمت واردات خودرو، به نفع این صنعت نیست. زیرا در این زمینه تخصصی ندارند و درگیر آزمون و خطا می‌شوند.» وی افزود: «اگر می‌خواهیم خودروهای لوکس را در بازار کشور داشته باشیم، باید شرکت‌های کوچک خودروسازی را که در گذشته توانایی بالایی در مونتاژ خودروهای خارجی از خود نشان دادند، در این زمینه ترغیب کنیم، نه این‌که برای تامین نیاز خودرویی متقاضیان، ارزش افزوده و اشتغال این حوزه را به کشور بیگانه تقدیم کنیم.» این در حالی است که جواد مرزبان‌راد، عضو هیات علمی دانشگاه علم‌وصنعت ایران و از موافقان اجرای طرح ساماندهی بازار خودرو در این خصوص معتقد است: «واردات خودرو مشروط بر اجرای ضابطه‌مند مصوبه مجلس، بر افزایش صادرات محصولات خودروسازان تاثیرگذار است.» همچنین ابوالفضل خلخالی، سرپرست تیم طراحی خودرو برقی دانشکده خودرو دانشگاه علم‌وصنعت درخصوص تاثیر اجرای طرح ساماندهی بازار خودرو گفت: «به منظور حفظ تراز تجاری کشور، استفاده از ارزهای صادراتی و بدون منشأ برای واردات خودرو ضرورت دارد.»
فرصت حضور در بازار کشورهای شانگهای را باید مغتنم شمرد
رضا آریاراد، فعال و کارشناس صنعت خودرو
عضویت ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای چه مزایایی می‌تواند برای کشور به‌خصوص تجار و صنعتگران حوزه خودرو به ارمغان بیاورد؟
عضویت ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای یک برد اقتصادی-سیاسی است. باتوجه به آن‌که این بازار بیش از ۴۲ درصد جمعیت جهان را شامل می‌شود، نوید روزهای بهتری را برای تجار و صنعتگران ایرانی دارد و باید از این فرصت به نحو احسن بهره گرفت. اگر تولیدکننده داخلی به نیاز متقاضیان و شهروندان بازارهای موجود در گستره کشورهای این سازمان توجه کند، می‌تواند در بازاری به بزرگی یک‌سوم جمعیت کره زمین حضور داشته باشد.
آیا تحریم‌های بین‌المللی درخصوص صنعت خودرو می‌تواند در میزان حضور تجار ایرانی در کشورهای عضو سازمان شانگهای تاثیر داشته باشد؟
حضور ایران در کنار کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای بسیاری از تحریم‌های گذشته را بی‌اثر یا کم‌اثر می‌کند. البته ضرورت‌هایی برای تبادل مالی و بانکی با دیگر کشورها وجود دارد که باید در داخل برای آن‌ها راهکاری پیدا کرد.
در صورت رسیدن به یک توافق در وین از نظر سیاسی بسیاری از معضلات دولت‌های گذشته از میان برداشته می‌شود. پیشنهاد شما به مدیران خودروسازی‌ها برای دوران پس از تحریم چیست؟
با توجه به آن‌که احتمال کنار گذاشته شدن تحریم‌های بین‌المللی وجود دارد، بهتر است تمرکز اصلی را روی جذب شرکت‌های بزرگ بین‌المللی بگذاریم، تا در اولین فرصت خودروسازان بزرگ ما با توجه به سابقه همکاری با شرکت‌های اروپایی بتوانند برای تولید با یک برند جدید، قراردادهای دوجانبه تنظیم کنند.
سهم ایران از بازارهای منطقه با توجه به آن‌که بسیاری از هزینه‌های خودروسازان بزرگ را برای دستیابی و بازاریابی محصولات خود در خاورمیانه را ندارند، بسیار ناچیز است. به نظر شما برای آن‌که خودروسازان بتوانند این بازارها را از آن خود کنند، چه زیرساخت‌هایی مورد نیاز است؟
متاسفانه محوریت تولید در کشور تنها تامین نیاز داخلی است، درحالی‌که باید به سمت محصولات صادرات‌محور گام برداریم. در این صورت می‌توانیم از پیمان‌های بین‌المللی استفاده ببریم.
واردات خودرو با ارز حاصل از خام‌فروشی اتفاق خوبی نخواهد بود
جواد مرزبان‌راد، عضو هیات علمی دانشگاه علم‌وصنعت ایران
آیا آزادسازی واردات خودرو با ارز حاصل از صادرات قطعه و خودرو، تاثیری بر افزایش صادرات صنایع خودرو و قطعه‌سازی خواهد داشت؟
در مجموع این مصوبه، مثبت ارزیابی می‌شود و می‌تواند برای تولیدکنندگان انگیزه‌های خوبی ایجاد کند، اما همه‌چیز مشروط به اجرای درست ضوابط مندرج در آن است. یکی از موضوعات مطروحه این است که همه واردکننده خودرو باید امکان دسترسی آسان به خدمات پس از فروش و تامین قطعات مورد نیاز این خودروها را فراهم کند. همچنین نوع خودروهای وارداتی و شرایط واردات آن باید ضابطه‌مند و مشروط باشد.
با توجه به محتوای ماده 4 مصوبه مبنی بر واردات خودرو به ازای صادرات قطعه و خودرو، آیا خودروسازان می‌توانند مانند شرکت‌های تخصصی واردکننده موفق عمل کنند؟
این موضوع که آیا زنجیره تامین قطعات و خودروسازان می‌توانند در مسیر تولید ارز و صادرات محصولات موفق عمل کنند یا خیر، یک بحث تخصصی تجاری است. اما باید به این نکته توجه شود که عبارت «ارز حاصل از صادرات» در این مصوبه، به ارز حاصل از چه نوع صادراتی اطلاق می‌شود. به‌عنوان مثال اگر خام‌فروشی انجام و به ازای آن خودرو وارد شود، اتفاق خوبی به شمار نمی‌رود. پس باید محدودیت‌ها و قیدهایی برای واردات در نظر گرفته شود تا با لحاظ کردن این محدودیت‌ها، آثار مثبت ناشی از صدور مجوز واردات را شاهد باشیم. در غیر این صورت این مصوبه می‌تواند مشکلات عدیده‌ای را در آینده ایجاد کند.
ورود ارزهای بدون منشأ به چرخه اقتصاد کشور مفید است
ابوالفضل خلخالی، سرپرست تیم طراحی خودرو برقی دانشکده خودرو دانشگاه علم‌وصنعت
آیا منابع ارزی که مجلس برای واردات خودرو در نظر گرفته است، می‌تواند ارز مورد نیاز واردات خودرو را تامین کند؟
مجلس برای واردات خودرو تنها منابع حاصل از صادرات و بدون منشأ داخلی را در نظر گرفته است. زیرا در صورت استفاده از ارز داخلی، تراز تجاری کشور از تعادل خارج می‌شود و تاثیرات مستقیمی بر روی نرخ ارز خواهد داشت. واردات در ازای صادرات و استفاده از ارز صادراتی یا استفاده از ارزهای ذخیره‌شده ایرانیان در داخل یا خارج کشور که اصطلاحا به آن ارز بدون منشأ گفته می‌شود، منابع ارزی مناسبی برای واردات خودرو به شمار می‌روند. زیرا مردم در اکثر مواقع به منظور حفظ ارزش سرمایه خود، آن را در قالب دلار ذخیره می‌کنند و چنین طرحی موجب می‌شود ارزهایی که منشأ مشخصی ندارند، وارد چرخه اقتصادی کشور شوند.
آیا راهکارهای طرح ساماندهی بازار خودرو را در ترغیب زنجیره تامین صنعت خودرو و خودروسازان به حضور در بازارهای بین‌المللی، موثر می‌دانید؟
واردات در ازای صادرات خودرو و قطعه، محرک توسعه صادرات در صنعت خودرو کشور است. در این زمینه، خودروسازان و قطعه‌سازان می‌توانند با واردکنندگان باسابقه خودرو در کشور مشارکت کنند.
اگر در حوزه تولید و واردات، از دیدگاه صادراتی غافل شویم، نمی‌توانیم به صنعت خودرو به‌عنوان صنعتی اقتصادی نگاه کنیم. بنابراین یکی از کارهایی که می‌توان در این زمینه انجام داد، حمایت از بخش خصوصی با هدف رشد صادرات خودرو است. چراکه در بخش خصوصی شرکت‌هایی وجود دارند که سال‌ها پیش شکل گرفته‌اند، اما همچنان با تیراژ پایین تولید می‌کنند. درصورتی‌که با حمایت از آن‌ها ضمن افزایش تیراژ تولید می‌توان زمینه رشد صادرات را نیز فراهم کرد. درحال‌حاضر باتوجه به کاهش روابط صادراتی در صنعت خودرو کشور، عملا نباید شاهد واردات جدی خودرو باشیم، مگر این‌که از محل ارزهای ذخیره‌شده در داخل و خارج کشور بتوان چرخه واردات را به حرکت درآورد.
