براساس نتایج ارزیابی و رتبهبندی سازمان مدیریت صنعتی، گروه صنعتی ایرانخودرو رتبه اول در شاخص اشتغالزایی را کسب کرد و ضمن کسب رتبه هفتم در شاخص فروش در میان ۱۰۰ شرکت برتر، در گروه وسایط نقلیه و قطعات خودرو در همین شاخص رتبه نخست را به دست آورد. در بیستوچهارمین دوره انتخاب شرکتهای برتر که به همت سازمان مدیریت صنعتی و با حضور معاون وزیر صمت و رئیس هیات عامل ایدرو و مدیران شرکتهای برتر کشور در مرکز همایش بینالمللی صداوسیما برگزار شد، گروه صنعتی ایرانخودرو دو رتبه در شاخصهای اشتغالزایی و فروش را به دست آورد.
ایرانخودرو شانهبهشانه برترینها
گروه صنعتی ایرانخودرو، براساس اطلاعات سال مالی ۱۳۹۹، علاوه بر کسب رتبه اول در شاخص اشتغالزایی، در حوزه فروش نیز حایز کسب رتبه هفتم در میان ۱۰۰ شرکت برتر ایران شد.
این خودروساز بزرگ کشور همچنین در شاخص فروش، در صدر گروه وسایلنقلیه و قطعات خودرو قرار گرفت. شرکتهای برتر هر سال توسط سازمان مدیریت صنعتی براساس ۳۳ شاخص ازجمله فروش، اندازه و رشد شرکت، تعداد کارکنان، رشد اشتغال، سودآوری و عملکرد، بهرهوری، صادرات، نقدینگی، بدهی و شاخصهای بازار و... مورد ارزیابی قرار میگیرند.
در این دوره شرکتهای صنایع پتروشیمی خلیجفارس، بانک ملت، فولادمبارکه اصفهان، پالایش نفت بندرعباس، سرمایهگذاری غدیر، ایرانخودرو، مپنا بانک صادرات ایران و گروه گسترش نفتوگاز پارسیان براساس شاخص فروش به ترتیب حایز رتبه اول تا دهم شدند. نتایج رتبهبندی امسال نشان میدهد سهم صد شرکت اول از کل فروش 86.9درصد و صد شرکت دوم 9.5درصد است. صد شرکت اول همچنین 71.4درصد از اشتغالزایی کل شرکتهای برتر را سهیم هستند.
این نتایج مشخص میکند میزان صادرات صد شرکت اول 92.5 درصد از کل صادرات 500 شرکت برتر است. همچنین مقایسه ارزش افزوده شرکتها با تولید ناخالص داخلی نشان میدهد ارزش افزوده 100 شرکت اول 18درصد و ارزش افزوده 500 شرکت 20درصد است. همچنین فروش 100 شرکت اول 45درصد و فروش 500 شرکت 52درصد است.
کمک به برنامهریزی اقتصادی با رتبهبندی شرکتها
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در بیست و چهارمین دوره رتبهبندی شرکتهای برتر ایران اظهار کرد: «محیطهای کسبوکار امروز محیطهای پرتغییر، با پیچیدگی بالا، پرابهام با عدمقطعیت است که عدماطمینان، تغییرات سریع، ابهام و پیچیدگی را به همراه دارد.»
ابوالفضل کیانیبختیاری اشتباههای رایج در این محیط را شامل رویکرد دستوری به نوآوری، سادهانگاری مسائل پیچیده، محدود کردن سطح نوآوری به رهبران و مدیران ارشد، نداشتن استراتژی و برنامه نوآوری و ضعف دانشی رهبران درباره نوآوری و شیوه پیادهسازی آن عنوان کرد. وی توجه به رویکردهای بینالمللی نوپدید فناورانه و صنعتی را ازجمله عوامل برتری و پایداری بنگاههای بزرگ دانست.
وی شکلگیری انقلاب صنعتی چهارم (آلمانِ 2011) و جامعه 5.0 (ژاپنِ 2016) را مبتنیبر فناوریهای پیشرفته در راستای منافع اقتصادی، اجتماعی و رفاه شهروندان دانست و افزود: «نسل پنجم صنعت، اهداف و گسترهای فراتر از تولید کالاها و خدمات و سودآوری دارد و بر سه عنصر انسان، پایداری و تابآوری بنا شده است.»
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی با بیان اینکه رتبهبندی شرکتها از نظر میزان اثرگذاری در اقتصاد ملی، گسترش رقابت بین بنگاههای اقتصادی و استفاده از نتایج رتبهبندی برای کمک به برنامهریزی اقتصادی در کشور صورت میپذیرد، ادامه داد: «رتبهبندیهای مشابه در سطح جهان رتبهبندی فورچون500 است که 500 شرکت بزرگ دنیا را رتبهبندی میکند. در سطح منطقه نیز رتبهبندی دیاس100 را داریم که صد شرکت بزرگ کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی را رتبهبندی میکند. در سطح کشوری هم این رتبهبندیهای مشابهی در کشورهای آمریکا، کانادا، ترکیه، هندوستان و غیره انجام میشود.»
شکاف ۳۰درصدی بین تولید ناخالص ملی و ارزش افزوده
دیگر سخنران این همایش، معاون برنامهریزی و توسعه سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران بود.
مهدی صادقی نیارکی با بیان اینکه در اقتصاد ملی راهی جز تقویت، حمایت، پشتیبانی و رفع موانع برای پیشتازان و پیشرانان اقتصاد ملی و توجه به مزیتهایمان نداریم، اظهار داشت: «آمار ۱۰۰ شرکت برتر ایران نشان میدهد مجموع فروش ۱۰۰ شرکت برتر، حدود ۴۵درصد تولید ناخالص ملی را تشکیل میدهد، درحالیکه با در نظر گرفتن ۵۰۰ شرکت برتر این آمار به ۵۲ درصد میرسد. همچنین ارزش افزوده ۵۰۰ شرکت برتر ۲۰درصد GDP و ۱۰۰ شرکت برتر ۱۸درصد GDP کل کشور را تشکیل میدهد.»
وی تصریح کرد: «در اقتصاد ملی ما تقریبا به اندازه انگشتان دست یا حتی بیشتر، شرکت با فروش بیش از یکمیلیارد دلار وجود دارد.»
معاون برنامهریزی و توسعه سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با بیان اینکه ایران جزو ۵ رتبه اول فارغالتحصیلان دانشگاهی در دنیاست، افزود: «ناچاریم توجه بیشتری به صنایع ساختمحور داشته باشیم. زیرا چالش امروز کشور استفاده از متخصصان و فارغالتحصیلان است. بنابراین باید شکاف ۳۰درصدی بین GDP و ارزش افزوده را به این سمت هدایت کنیم.»
سهم ۴۷درصدی صنایع بزرگ از اشتغال کشور
مدیر مرکز رتبهبندی شرکتهای برتر نیز در این همایش گفت: «چین بیشترین تعداد شرکت در فهرست فورچون500 را دارد و کشورهای آمریکا، ژاپن، آلمان، فرانسه و بریتانیا در مقامهای بعدی قرار دارند. اما سهم آمریکا از نظر میزان درآمد در این فهرست بالاترین است و چین، ژاپن، آلمان، فرانسه و بریتانیا در رتبههای بعدی قرار دارند.»
مجید درویش با بیان اینکه مطابق آخرین آمار موجود، صنایع بزرگ ۴۷ درصد اشتغال کشور را ایجاد کردهاند، افزود: «طی ۱۰ سال (93-1383)، سهم بنگاههای بزرگ در ایجاد ارزش افزوده در حدود ۹۰ درصد بوده است. از سوی دیگر، بنگاههای بزرگ اقتصادی در ایران شغلهایی ایجاد میکنند که در مقایسه با بنگاههای کوچک و متوسط، تاثیر بیشتری در رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی دارند.»
وی در مورد روششناسی این رتبهبندی گفت: «هر شرکت در شاخصهای مختلف، رتبههای متفاوتی میگیرد که با هم ترکیب نمیشوند تا در مجموع به یک شرکت، یک رتبه تعلق گیرد، بلکه هر فهرست رتبهبندی صرفا جایگاه شرکتها را از جنبه همان شاخص مشخص میکند و نه از تمام جنبهها.»
مدیر مرکز رتبهبندی شرکتهای برتر افزود: «شاخصهای رتبهبندی، شاخصهای کمّی (مقداری) هستند و مقادیر آنها از صورتهای مالی حسابرسی و تاییدشده شرکتها استخراج شده و درنهایت رتبه شرکتها در شاخص مورد نظر، براساس مقادیر عددی به وسیله نرمافزار مشخص میشود و هیچگونه ارزیابی و قضاوتی توسط اجراکنندگان رتبهبندی صورت نمیگیرد.»
وی با بیان اینکه در سال 1399، اقتصاد ایران یک درصد رشد داشته است، ادامه داد: «رشد واقعی فروش ۵۰۰ شرکت برتر 23.6درصد بوده است. پس میتوان گفت شرکتهای برتر، نقش لوکوموتیو اقتصاد کشور را داشتهاند.» به گفته درویش، فروش اولین شرکت، 146.861 میلیارد تومان و فروش صدمین شرکت 5.201 میلیارد تومان بوده که 85 درصد رشد نسبت به فروش صدمین شرکت سال قبل را نشان میدهد. جمع فروش صد شرکت برتر نیز 2,283,382 میلیارد تومان یعنی 76 درصد رشد (اسمی) نسبت به سال قبل از آن داشته است.»