به گزارش «اخبار خودرو»،دولتهایی که سیاستهای مشخص و قاطعی برای کاهش آلایندهها دارند، اغلب شاهد موفقیت خودروسازان داخلی خود در عرصه بازار جهانی هستند. ژاپن در اواخر دهه 1990 استاندارد کارآیی موسوم به «تاپ رانر» را معرفی کرد و نخستین تویوتای هیبرید یعنی پریوس نیز تقریبا در همان زمانها بود که راهی بازار شد و از آن زمان تاکنون برندهای مربوط بهتویوتا بیش از 15 میلیون دستگاه خودرو هیبرید را در سطح جهان بهفروش رساندهاند. کالیفرنیا نیز در سال 2009 قوانین مربوط بهکاهش آلایندههای گازهای گلخانهای خودروها را بهتصویب رساند و در اوایل دهه بعد تسلا کار خود را از سطح آزمایشی بهسطح تولیدی رساند. موفقیتهای مشابه دیگری نیز در راه است؛ اما این بار بهنظر میرسد نوبت بهخودروسازان چینی و اروپایی رسیده باشد. این نمونهها همگی برای سایر خودروسازان بهای زیادی داشتهاند؛ مخصوصا آن دسته از تولیدکنندگانی که تمرکز خود را بر فروش در کشورهایی گذاشتهاند که سیاستهای مربوط بهکاهش آلایندهها در آنها چندان سختگیرانه نیست. استانداردهای مربوط به آلایندگی در ایالاتمتحده از ابتدای دهه 1990 تا زمان بحران اقتصادی سالهای 2008 و 2009 بدون تغییر بود و در این مدت قیمت سوخت همواره روند صعودی داشت. این مساله در کنار سایر مشکلاتی که برندهای آمریکایی با آن روبهرو بودند، برندهای ژاپنی را بر آن داشت که با خودروهای هیبرید کممصرفتر خود در بازار آمریکا بهیک سرمایهگذاری راهبردی برسند و این بود که بین سالهای 2004 تا 2009 سهم بازار خودروسازان ژاپنی در آمریکای شمالی از 30 درصد به 40 درصد افزایش یافت.
توسعه چین و اروپا
درحال حاضر هم شرایط چندان متفاوت با یک دهه قبل نیست؛ اگرچه قیمت نفت تا حدی کاهش یافته، اما بهای کربن (در قالب جریمههایی برای تولید کربن) بالاست. درهمین حال قوانین مصوب فعلی آمریکا درمورد تولید خودروهای کممصرف و کمهزینه و ایمن سیاستهای این کشور را در رتبه پاینتری نسبت بهسایر بازارهای بزرگ خودرو یعنی چین و اروپا قرار میدهد. این جایگاه صحنه را برای یکهتازی خودروسازان اروپایی و چینی و افزایش سهم آنها در بازار جهانی آماده میکند. چندین دهه است که تولید خودرو در چین رشد تصاعدی داشته؛ هرچند تاثیر آن بر بازار جهانی نمود چندانی نداشته؛ زیرا بخش عمده آن صرف برطرف کردن نیازها در بازار داخلی شده است. بازار داخلی چین بهخاطر استانداردهای سختگیرانه، دستورات دولت درباره خودروهای پاک و سوبسیدهای پرداختی برای خرید خودروهای الکتریکی با سرعت زیاد بهتولید و خرید خودروهای برقی روی آورده است. این تغییر جهت، بهورود خودروهای برقی چینی بهبازار جهانی نیز سرعت بالایی داده است و دو گروه خودروسازی آیویز و سایک نخستین خودروهای برقی ساخت چین را راهی بازار اروپا کردهاند و سایر خودروسازان چینی مانند بایتون نیز هدف مشابهی را دنبال میکنند. عرضه اولیه خودروهای برقی چینی بهبازار اروپا (بهجای ایالاتمتحده) از یک فرضیه دیگر در صنعتخودرو خبر میدهد و آن هم اینکه انتظار میرود بازار خودروهای برقی در اروپا رشد سریعتری نسبت بهایالاتمتحده داشته باشد. این فرضیه بهاین خاطر است که علاوهبر قیمت بسیار بالاتر سوخت در اروپا، اتحادیهاروپا اهداف بسیار مشخص و قاطعی را برای پایین آوردن سطح کربن در آلایندههای تولیدی توسط خودروها دنبال میکند. شهرها و کشورهای اروپایی بهدنبال ممنوعیت تردد خودروهای با موتور درونسوز هستند و مشوقهای قابل توجه و سرمایههای کلانی را برای توسعه بازار خودروهای برقی در نظر گرفتهاند. اینها دقیقا همان فاکتورهایی هستند که خودروسازان چینی را مجذوب خود کردهاند. این جذابیت همچنین موجب سرمایهگذاریهای کلان از سوی خودروسازان اروپایی همچون فولکسواگن بر خودروهای برقی شد و از آنجا که برندهای اروپایی 70 درصد از سهم بازار اروپا را در اختیار دارند، در بهترین جایگاه برای برداشت مزایای ناشی از قوانین مصوب و همچنین استفاده از ظرفیتهایشان برای صادر کردن محصولات تولیدی بهبازارهای خارجی قرار گرفتهاند.
تلاش خودروسازان خارجی برای تصرف بازار جهانی
مزایای محصولات چینی و اروپایی در بازار داخلیشان، خودروسازان آمریکایی را چه در بازار داخلی و چه در بازار جهانی تا حدی منزوی کرده است. این برای صنعتخودرو آمریکا یک چالش بزرگ محسوب میشود؛ چراکه درزمینه خودروهای برقی سرمایهگذاریهای کلانی کرده و در این زمینه درسطح بازار جهانی نوآوریهای زیادی داشته است. هرچند این سرمایهگذاریها و نوآوریها محدود بهبازار خودروهای برقی در ایالاتمتحده است و همین موضوع خودروسازان آمریکایی را بهچشم داشتن بهبازارهای بیگانه (مانند برنامههایی که جنرالموتورز برای چین دارد) یا رفتن بهسراغ بخشهایی که در آن قوت بیشتری دارند (مانند تمرکز فورد بر تولید وانتهای پیکاپ) واداشته است. اقدامات راهبردی این کمپانی در قبال خودروهای برقی امیدوارکننده است؛ اما استانداردهای نهچندان سختگیرانه در بازار داخلی آمریکا بهاین شرکتها برای رقابت در بازارهای آینده کمک نخواهد کرد. وقتی پای خودروهای برقی از چین و اروپا بهایالاتمتحده برسد، این رقبای خارجی قدرتمندتر از همتایان آمریکایی خود خواهند بود.