به گزارش «اخبار خودرو»،بازار خودرو ماه‌هاست در رکود سنگینی به‌سر می‌برد. حتی افزایش تورم ماهانه هم تغییری در روند قیمتی خودروها در بازار ایجاد نکرده است. به نظر می‌رسد قیمت‌ها حتی بیش‌از تورم و نرخ دلار افزایش داشته است و حالا در سقف قیمتی خود قرار دارد. مشتری ارزش خودرو را می‌داند و حاضر نیست بیش‌از سقف مشخصی برای آن هزینه کند. همین مساله باعث شده است مشتری در بازار نایاب شود و قیمت‌ها هیچ واکنشی به شرایط اقتصادی نداشته باشد. البته در این بین، بحث واردات خودرو و انتظار برای آن نیز مزید بر علت شده تا بسیاری دست از خرید بکشند. درخصوص وضعیت این روزهای بازار خودرو با سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو به گفت‌وگو پرداختیم.
باتوجه به این که در آستانه ماه پنجم سال به سر می‌بریم، وضعیت بازار به چه صورت است و آیا همچنان رکود در این بازار دیده می‌شود؟
در واقع بازار در رکود کامل به سر می‌برد. معاملات در این بازار در نقطه صفر قرار دارد و طی 45 روز گذشته هیچ اختلاف قیمتی در خودروهای مونتاژی و داخلی و وارداتی دیده نمی‌شود. این روزها مشتری برای خرید خودرو کمتر مراجعه می‌کند. در چهار ماه گذشته اگر عرضه افزایش می‌یافت، فاصله قیمتی کمتر می‌شد. اما متاسفانه در چهار ماه گذشته نه افزایش عرضه داشته‌اند و نه اتفاق دیگری افتاده است.
طی چهارماه نخست سال باید حدود 520هزار دستگاه تولید می‌شد تا فاصله قیمتی کاهش یابد. این در حالی است که براساس آمارها تعداد اندکی تولید و روانه بازار شده، در 45 روز گذشته بازار به اندازه‌ای راکد بود که تنها راه آن افزایش عرضه بود. اگر تنها روزی 500 دستگاه از سوی کارخانه فاکتور می‌شد، دوباره قیمت بسیاری از خودروها به کانال کمتر 200میلیون تومان بازمی‌گشت. اما متاسفانه به نظر می‌رسد عرضه مدیریت می‌شود و تمایلی ندارند پاسخگوی تقاضای بازار باشند و به همین علت فاصله قیمتی اکثر خودروها در بازار صد درصدی شده است.
درحال‌حاضر قیمت خودرو تا چه اندازه در نوسان است؟
قیمت برخی خودروها دو، سه میلیون تومان طی چند روز کم و زیاد شده، به‌عنوان مثال 206 تیپ2 چند روز گذشته 304میلیون تومان بود درحال‌حاضر با قیمت 300میلیون تومان معامله می‌شود و احتمال دارد طی یکی دو روز آینده دوباره قیمت آن تا 2میلیون تومان تغییر کند. قیمت کوییک 212میلیون تومان بوده که به 208میلیون تومان رسیده است.
چه مدتی است که قیمت‌ها ثابت مانده‌اند؟
حدود 45 روز است که تقریبا قیمت‌ها ثابت مانده و بازار ثبات قیمتی اردیبهشت‌ماه را حفظ کرده است. با این‌که افزایش نرخ ارز را داشتیم اما تاثیری بر بازار خودرو نداشته است. مشتریان به این بازار مراجعه نمی‌کنند، مگر این که فردی نیاز به خودرو داشته باشد و به‌صورت ضروری خرید خود را انجام دهد. این افراد هم منتظر جزئیات طرح واردات و به دنبال این بودند که آیا واردات انجام می‌شود و در صورت انجام چه تعرفه‌ای را شامل می‌شود. تقاضای کاذب در بازار آزاد فروکش کرده و کسی به دنبال خرید دو یا سه دستگاه خودرو برای سوددهی در آینده نیست.
تفاوت قیمتی که امسال نسبت به نرخ‌های پایان سال گذشته رقم خورد تا چه میزان بوده است؟
به‌عنوان‌مثال ۲۰۶ در اسفندماه به 260میلیون تومان رسیده بود، اما امسال به 300 میلیون تومان هم رسید. این اتفاق به‌دلیل محدودیت عرضه و مدیریت بازار ایجاد شده است که قصد دارند افزایش قیمت داشته باشند و بحث بورس کالا را مطرح می‌کنند. زیرا می‌خواهند خودرویی را که قیمت واقعی آن 150 تا ۲۰۰ میلیون تومان است، با قیمت 500میلیون تومان به فروش برسانند.
نظر شما درخصوص عرضه خودرو در بورس کالا چیست؟
عرضه در بورس منطقی نیست. مشخص نیست افرادی که این موضوع را مطرح می‌کنند، در بازار خودرو فعال هستند یا نه. اگر فعال باشند می‌دانند این مشکلات مربوط به محدودیت عرضه است و با ورود خودرو به بورس این مشکلات حل نمی‌شود. این‌طور نیست که یک خودرو در بورس چوب حراج زده شود. قصد دارند با این کار سه قیمت برای خودرو ایجاد کنند که شامل قیمت بورس، کارخانه و بازار می‌شود. افرادی که تصمیم می‌گیرند این اقدامات را انجام دهند، در نظر نمی‌گیرند مشکل این بازار مربوط به کمبود تقاضاست و عرضه پاسخگوی تقاضا نیست. اگر عرضه کافی وجود داشت، مصرف‌کننده خودرو را دو برابر قیمت مصوب خریداری نمی‌کرد. به‌جای این اقدامات باید هرچه سریع‌تر وضعیت واردات مشخص شود تا مردم از بلاتکلیفی نجات پیدا کنند.
خودروسازان اعلام کرده‌اند؛ از ابتدای سال تا امروز 250 هزار دستگاه فاکتور کرده‌ایم. آیا این خودروها وارد بازار شده است؟
وضعیت فعلی بازار چنین اقدامی را نشان نمی‌دهد. اگر برای خرید 5 دستگاه پژو پارس مراجعه کنید. در بازارها باید چند روزی وقت بگذارید تا بتوانید این خودروها را پیدا کنید. مابقی خودروها مانند سمند و 206 هم به همین شکل است. در سال‌های قبل حدود یک‌میلیون و 550 هزار دستگاه توسط خودروسازان تولید شد، درحالی‌که واردات هم آزاد بود. آن زمان پژوپارس با یک‌میلیون تومان پایین‌تر یا بالاتر از قیمت واقعی به فروش می‌رسید. تندر اتوماتیک به قیمت 48میلیون تومان فاکتور می‌شد اما گاهی با یک میلیون زیر قیمت هم به فروش می‌رسید. از نیمه دوم سال 97 فاصله قیمت هرروز افزایش یافت و امروز به 100 تا 110درصد در برخی خودروها رسیده است. اگر آمارها درست باشد، طی سه سال گذشته 2.3 تا 2.4 میلیون خودرو تولید شده و به همین دلیل فاصله قیمتی افزایش یافت. این تولید جوابگوی نیاز اندک بازار هم نیست.
در این خصوص قانون‌گذار و سیاست‌گزار چه اقداماتی می‌توانند انجام دهند؟
مشخص نیست قانون‌گذار محترم چه کاری انجام می‌دهد. باید اجازه دهند واردات خودرو انجام شود. البته واردات خودرو باید با تعرفه صفر یا نهایتا 20 تا 30درصد انجام شود، نه آن‌که تعرفه 100درصد برای آن در نظر بگیرند. ازسوی‌دیگر باید دست خودروسازان را باز بگذارند تا محصولات خود را با هر قیمتی می‌خواهند بفروشند. در این حالت است که بازار قیمت‌ها را مشخص خواهد کرد.
برخی معتقدند؛ قیمت خودرو در ایران بسیار گران‌تر از بازارهای دیگر تمام می‌شود. دلیل این مساله را چه می‌دانید؟
آیا رواست که مصرف‌کننده برای خودرو چینی مونتاژ داخل که با تعرفه بسیار پایین‌تری نسبت به CBU وارد کشور شده، سه تا چهار برابر قیمت‌های جهانی برای خودرو بپردازد؟ این پول به دست واردکننده‌ای می‌رسد که سرمایه چندانی ندارد و سه تا چهار ماه این پول را نگه می‌دارد تا با پول خریداران استمرار وارداتش را حفظ کند. ازسوی‌دیگر، واردکننده با این پول چهار خودرو وارد می‌کند که یکی را به خریدار تحویل می‌دهد و سه خودرو دیگر را نگه می‌دارد تا روی آن‌ها سود کند. برخی از این مدل‌ها با قیمت 900میلیون تومان عرضه می‌شوند، اما آیا این خودروها در بازارهای جهانی هم قیمت 30هزار دلاری دارند.
درحال‌حاضر سانتافه مدل 2021 را با قیمت 24هزار دلار می‌توان خریداری کرد یا اپتیما مدل 2021 را با 20هزار دلار. کراس‌اوور جدید کیا که سلتوس نام دارد هم بسته به میزان آپشن‌ها از 13هزار تا 21هزار دلار قیمت دارد. پس چرا باید با 600میلیون تومان که معادل 20هزار دلار است یک محصول داخلی پر از مشکل خرید که سازنده آن همچنان در مرحله آزمون و خطا و عیب‌یابی محصولش به کمک خریداران است؟ تا چه زمانی این وضعیت ادامه پیدا خواهد کرد؟ هزینه تولید برای کشور ما بسیار بالاست. چرا باید مصرف‌کننده این هزینه را بپردازد.
آیا قیمت مدل‌های چینی هم در بازار طی ماه‌های اخیر ثابت مانده است؟
بله؛ همه قیمت‌ها ثابت مانده است. در سال جاری تنها افزایش قیمت، بعد از عید تا اوایل اردیبهشت‌ماه اتفاق افتاد، اما بعد از آن قیمت‌ها ثابت مانده است. آن زمان دلار ثابت بود، اما افزایش قیمت خودرو را شاهد بودیم. بعد از آن قیمت خودرو ثابت شد، اما نرخ دلار افزایش یافت. پس اگر واردات انجام شود، قیمت‌ها قطعا شکسته خواهد شد. هم‌اکنون خودروها در کشور چندبرابر قیمت جهانی عرضه می‌شود و ما برای خودروهای فرسوده‌ای که در دنیا اوراق می‌شود، باید 5میلیارد تومان بپردازیم. تمام این موارد تاثیرگذار است و باید دیر یا زود تنظیم بازار صورت بگیرد. این تولید جوابگوی نیاز بازار نیست. برای رسیدن به تعادل در این بازار یا باید تولید انجام شود یا واردات. در هر صورت این کالای مصرفی باید به اندازه کافی تولید یا وارد کشور شود تا مصرف‌کننده مجبور نشود دو برابر قیمت واقعی پرداخت کند.
نظر شما در مورد واردات خودروهای 10 تا 15 هزار دلاری چیست؟
اگر امروز اپتیمای 2020 هم وارد شود، حداقل 3 تا 4هزار دلار زیر قیمت مدل روز وارد خواهد شد. این واردات باید بیشتر از نیاز باشد، نه به‌صورت محدود. در دنیا 99درصد مردم خودروهای زیر 10هزار دلار سوار می‌شوند. کسی پول نقد برای خرید خودرو پرداخت نمی‌کند. خودرو به‌عنوان کالای مصرفی محسوب می‌شود. 10هزار دلار معادل 300میلیون تومان می‌شود که متاسفانه در ایران باید با این پول یک خودرو 206 خریداری کنیم و باید به ازای هر 30هزار کیلومتر یک قطعه را تعویض کنیم. این در حالی است که برخی خودروهای خارجی مانند هیوندای آی20 بعد از 100هزار کیلومتر کارکرد هم نیازی به تعویض قطعه پیدا نمی‌کنند. شرکت‌ها در دنیا قطعه تولید نمی‌کنند و اگر زمانی مشکلی پیش بیاید، قطعه را سفارش‌گذاری می‌کنند. این در حالی است که خودروهای ایرانی مصرف سوخت بالایی دارند و نیاز بالایی به تعویض قطعات دارند.
