توسعه سرمایه گذاری در کسب و کارهای مختلف در بسیاری از موارد منجر به جهش اقتصادی و اشتغال زایی می شود، لیکن برای جهش تولید و توسعه فناوری ، کشور نیازمند تقویت زیر ساخت ها و سرمایه گذاری در بخش های تحقیقاتی و حوزه های تولید با دیدگاه نوآورانه است. در این راستا پرورش ایده های جدید در زمینه تولید داخلی و ایجاد انگیزه برای صادرات تولیدات داخلی کشور ، مسیری برای رهایی از اقتصاد نفتی و حرکت به سمت پیشرفت کشور است.
اگر برای تحقق جهش تولید صرفا" متکی به تولید کارخانه ای و سیستم های تولیدی باشیم در نهایت شاهد رونق تولید خواهیم بود و ممکن است دستیابی به اهداف تولید نوآورانه و جهش تولید کند شود. لذا به صورت همزمان می بایست برای ایجاد اقتصاد دانش بنیان نیز برنامه ریزی شود . به این معنی که مراکز علمی و دانشگاه های کشور با تغییر رویکردها ، به صورت مجدانه پی گیر مباحث نوآوری و فناوری و تشویق جوانان به فعالیت در این عرصه باشند.
بدون تردید سرمایهگذاری در بخش های آموزش و پژوهش ، توسعه مهارتها و توجه به نوآوری و تکنولوژی موجب جهش توامان تولید و اقتصاد می گردد ، نکته قابل توجه این است که نوآوری و خلاقیت در جهش تولید نقش محوری دارند. جهش درتولید، نیازمند نوآوری است. نوآوری عبارت است از بهره برداری از ایدههای جدید به نحوی که ارزشافزوده و مزیت رقابتی ایجاد کند.
وینستون چرچیل معتقد بود « قدرت آینده در قدرت ذهن نهفته است» و به عقیده تام پیترز « قدرت در زور نیست، در ذهن است » .
اهمیت نوآوری را میتوان در واژگان تام پیترز خطاب به سازمانهای صنعتی خلاصه کرد: «یا نوآوری یا مرگ» ! نوآوری نه به معنای «تحقق و توسعه» است و نه به معنای علم و فناوری پیشرفته. نوآوری موضوعی اساسی در رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی بلندمدت است.
البته پیش زمینه نوآوری، فرهنگ نوآوری در سازمان ها و شرکت های تولیدی است. سازمانهای یادگیرنده عامل نوآوری را درون خود تقویت میکنند و نوآوری نیز تداوم مییابد ولی سازمانهای موجود ممکن است سازمانهای یادگیرنده نباشند و تا زمانی که تبدیل به سازمانهای یادگیرنده نشوند این فرآیندها شکل نمیگیرد و نوآوری در فرآیندها اتفاق نمیافتد. برای اینکه این انتقال از سازمانهای موجود به سازمانهای یادگیرنده انجام شود و سلسله مراتبی و وظیفهای بودن آنها، نگرششان به کار و انسان و به طور کلی پارادایم سنتی آنها دگرگون شود، سازمانهای یادگیرنده احتیاج به نوآوری در فرآیند تحول سازمانی دارند و این امر اساسیترین نوآوری است که مدیران سازمانهای مختلف به آن نیاز دارند تا نوآوری را جهتدار کرده، رونق و اشاعه دهند و سینرژی بین آنها ایجاد کنند. اینگونه نوآوری در حوزههای مختلف تولید و کسب و کار در نهایت رونق تولید و جهش تولید را امکانپذیر خواهد کرد.
در شرایط فعلی و به منظور تحقق جهش در تولید مسئولیت مدیران ارشد یا کارکنان یک سازمان این است که محیطی را برای نوآوری فراهم کنند. برای ایجاد چنین محیطی ۸ شرط لازم است :
ریسک، اعتماد بین افراد، رکگویی، تعهد افراد نسبت به شغل و سازمانی که در آن مشغول فعالیت هستند، دادن آزادی و اختیار عمل به افراد برای تصمیمگیری، سرزندگی و داشتن روحیه خوب در افراد سازمان، گفت وگوی باز برای ایجاد سینرژی و پشتیبانی از ایده منابع.
البته ویژگیها یا شروطی که گفته شد در برخی سازمانهای تولیدی و مراکز صنعتی کمتر مورد توجه قرار میگیرد. از این رو مدیریت ارشد هر سازمان باید توجه داشته باشد که ۸۰ درصد نوآوری ها را کارکنان سازمان و ۲۰ درصد را مدیران ایجاد میکنند. بنابراین، برای ایجاد جهش در تولید و توسعه تولید نوآورانهای که منجر به ارتقای کیفیت، افزایش مزایای رقابتی کالای تولیدی و توسعه بازار شود، باید نقش کارکنان در خلق محصول جدید و باکیفیت را در تمام مراحل تولید مدنظر قرار داد.
پژوهش ها بیانگر این نکته است که ناکامی بسیاری از مدیران حوزه های تولیدی کشور زاییده کمتوجهی یا بیتوجهی به نوآوری است. در این دوره برای بقا و پیشرفت باید جریان نوآوری را تداوم بخشید تا به سمت خودکفایی صنعتی و جهش پیش برویم و دچار رکود تولید نشویم .
«جهش تولید» نیازمند ایجاد دیدگاه های نوآورانه و توجه به تقویت و توسعه رفتارهای کارآفرینی سازمانی در شرکت های تولیدی و افزایش سیاست های حمایتی توسط نهادهای مرتبط ، از تولیدکنندگانی است که گرایش به کارآفرینی دارند و این امر با توجه به ضرورت خروج از وضعیت دوران تحریم و ایجاد تحول اقتصادی برای تحقق شعار جهش تولید و دستیابی به رشد اقتصادی پایدار بسیار حائز اهمیت است.
امروزه تولیدکنندگانی که در فرآیند طراحی و خلق محصول از نوآوری و ایدههای نوآورانه بهره گرفتهاند به مزایای رقابتی دست یافتهاند. به این لحاظ با روش های اصولی و توجه به نوآوری و بهره گیری از ایده های جوانان و مدیران توانمند کشور شاهد تحقق شعار سال و «جهش تولید» در کشور خواهیم بود .
* شهرام شیرکوند ، حائـز ۳۳ رتبه برتر در جشنواره های بین المللی و ملی مطبوعات و خبرگزاری های کشور