به گزارش «اخبار خودرو​»، صنعت خودرو که از ماه‌های گذشته با مشکلات بسیاری روبه‌رو بوده، مانند دیگر صنایع تولیدی به قیمت ارز وابسته است. قیمت مواداولیه وارداتی برای تولید قطعه و خودرو با قیمت ارز بالا و پایین می‌شود. البته در شرایط فعلی کشور، قیمت‌ها پایین نمی‌آید و نوسان قیمت صعودی است و چندان نمی‌توان انتظار کاهش قیمت‌ در کالاها را داشت.

قیمت ارز از آذرماه سال گذشته افزایش پیدا کرد. در آن مقطع البته افزایش قیمت ارز مدیریت شد و هرچند اندکی افزایش پیدا کرد اما با ثبات نسبی همراه بود. اما از دی‎ماه سال گذشته بحران ارزی شروع شد و قیمت‌ها افزایش پیدا کرد و صف‌های طولانی برای خرید ارز ایجاد شد. در آن مقطع فروشنده ارز کم شد و خریدار افزایش پیدا کرد. به همین منوال قیمت مواداولیه مناسب برای خودروسازی‌ها هم افزایش پیدا کرد.

شاید اگر در آن مقطع هم مدیریت مناسبی روی قیمت ارز اعمال می‌شد، امروز قیمت خودرو تا این حد نجومی نمی‌شد. زمزمه‌های خروج آمریکا از برجام و رسیدن به روزشمار تعیین‎شده از سوی ترامپ برای خروج از برجام در اردیبهشت‎ماه باعث شد تا قیمت ارز از اواسط فروردین‎ماه به اوج خود برسد. ترس از به هم خوردن برجام، بازار خودرو را نیز متشنج کرد. با خروج آمریکا از برجام و همزمان با افزایش بی‌سابقه قیمت ارز، صنعت خودرو نیز دچار شوک شدیدی شد. صنعتی که با زحمت فراوان از تحریم‌های سال‌های 90 و 91 عبور کرده بود، دوباره گرفتار تحریمی بزرگ‌تر و رویارویی مستقیم با صنعت خودرو شد.

افزایش قیمت‌ خودرو به دلیل وضعیت نامناسب ارزی، افزایش قیمت مواداولیه و تحت فشار قرارگرفتن قطعه‌سازان به سبب همین مسائل و بحث عدم ترخیص قطعات نیمه‎ساخته و مواداولیه باعث شد خودروسازان نیز با کاهش تولید خودرو مواجه شوند. در ادامه روند کاهش تولید قطعه‌سازان و خودروسازان، بازار آشفتگی بیشتری پیدا کرد و قیمت‌ها به شدت افزایش پیدا کرد. بدین ترتیب خودروهایی که تا ماه‌های ابتدایی سال جاری اختلاف آن‌چنانی بین قیمت کارخانه و بازار خود نداشتند، به یک باره اوج گرفتند و تقاضا برای آن‎ها در بازار افزایش پیدا کرد.

اما راه برون‎رفت از وضعیت پیش‎آمده برای قطعه‌سازان و خودروسازان چیست؟ بدیهی است قیمت‌ها باید در بازار واقعی شود تا خودروسازان بتوانند قطعه‌سازان را تامین کنند و به همین شکل امکان سرمایه‌گذاری برای هر دو صنعت هم به وجود بیاید.

کمک به خودروسازان برای متعادل کردن بازار

حمایت‌های ارزی دولت از قطعه‌سازان و خودروسازان تقریبا از بین رفته است و هر دو این صنعت برای این‎که کالاهای خود را از گمرک ترخیص کنند، با چالش‌های جدی مواجه هستند و باید مابه‌التفاوت ارزی را هم پرداخت کنند. در این شرایط آزادسازی قیمت خودرو می‌تواند ضمن کمک به خودروسازان بازار را هم به تعادل بکشاند. راهکاری اصلی که مسئولین در شرایط بحرانی این روزها باید اتخاذ کنند نه پیش‌فروش صدهزاردستگاه خودرو بلکه کمک به آزادسازی قیمت‌ها است.

بسیاری از کارشناسان معتقد هستند پیش‌فروش خودرو در شرایطی که بازار با التهاب مواجه است، نه‌تنها قصه پیش‌فروش ارز در ماه‌های گذشته را تکرار می‌کند بلکه باعث می‌شود قیمت‌ها در زمان تحویل به شکل سرسام‌آوری افزایش پیدا کند.

زیان قطعه‌سازان به دلیل واقعی‎نبودن قیمت‌ها

قطعه‌سازان در این سال‌ها بارها از خودروسازان به دلیل تعویق پرداخت طلب‌هایشان گلایه داشته‌اند. یکی از دلایل اصلی این معوقات، واقعی‎نبودن قیمت‌ها بوده است. اصولا قیمت خودرو به دلیل مقاومت شورای رقابت در این سال‌ها متناسب با تورم رشد نکرده‌ است. زیان‌ده بودن برخی از خودروها به شکل زنجیره‎وار، به خودروساز، قطعه‌ساز و تامین‌کننده مواداولیه فشار وارد کرده است.

بسیاری معتقد هستند که با آزاد شدن قیمت خودروها، نه‎تنها مشکلات بین قطعه‌ساز و خودروساز از بین می‌رود بلکه سبب افزایش کیفیت خودروها نیز خواهد شد. قیمت مواداولیه در سال‌های اخیر چند برابر شده اما قیمت خودرو در یک سطح باقی مانده است. نمی‌توان انتظار کیفیت بالا از یک خودروساز را داشت آن هم در زمانی که قیمت مواداولیه افزایش پیدا کرده اما قیمت فروش خودرو یکسان بوده است.

رشد پایدار صنعت خودرو در شرایط تحریم

به این موارد بحث تحریم‌ها را هم باید اضافه کرد که فشار مضاعفی روی خودروسازان وارد کرده است. در این شرایط به‌نظر می‌رسد اگر قیمت‌ها در حاشیه بازار تعیین شود فشار از روی خودروسازان برداشته می‌شود و آن‌ها بهتر می‌توانند با معضل تحریم‌ها روبه‌رو شوند. اصولا آرام شدن بازار و تحت کنترل قرارگرفتن بازارهای مختلف مخصوصا بازار خودرو که به‌طور مستقیم موردتحریم آمریکایی‌ها قرار گرفته است، باعث خواهد شد تا در عرصه جهانی و در دیپلماسی‌ها برای رفع تحریم‌ها قدرت ایران افزایش پیدا کند.

به‎هرحال برای چانه‌زنی در عرصه دیپلماسی جهانی و به دست آوردن امتیازات و عدم اعطای امتیاز، نیاز به اقتصاد پایدار بسیار حس می‌شود. یکی از پایه‌های بسیار با اهمیت اقتصاد و صنعت کشورمان که همواره تیتر اخبار داخلی و خارجی صنعت خودرو بوده، خروج دولت از مداخلات اقتصادی است. در صورتی می‌توان به رشدی پایدار در صنعت خودرو دست پیدا کرد که با اقتصاد دستوری خداحافظی کرده باشیم و بازار عرضه و تقاضا قیمت‌ها را تعیین کند. آزادسازی قیمت خودرو سرآغاز فصل جدیدی در اقتصاد کشورمان در شرایط بحرانی تحریم‌ها خواهد شد.