به گزارش «اخبار خودرو»، روز سهشنبه هفته گذشته در پنجمین بخش از این مطلب، از مقایسه آسنا با نمونه کارکرده تویوتا هایلوکس سخن به میان آوردیم و برای بالا بردن دقت این مقایسه، فرض را بر این گذاشتیم که قیمت آسنا همان 250میلیونتومان کارخانه باشد و گزینه مقابلش در بازار هایلوکسهای کارکرده با همین قیمت، مدلهای 2008 این خودرو هستند که معمولا بین 180 تا 280هزار کیلومتر کارکرد دارند. مقایسه را از موتور دو خودرو آغاز کردیم و یادآور شدیم آسنا مجهز به موتور 2.4 لیتری ۴سیلندر میتسوبیشی ژاپن است که ۱۴۳اسببخار قدرت را با گشتاور ۲۰۰نیوتونمتر تولید میکند و تویوتا هایلوکس نسل هفتم نیز یک موتور 2.7 لیتری ۴سیلندر دارد که در زمان نو بودن پیشرانه، ۱۵۸ اسببخار را با گشتاور ۲۴۶ نیوتونمتر تولید میکرده است. اما نکتهای که برخی مخاطبان در سوالاتشان مطرح کردند، این بود که سالانه 4تا 7درصد از قدرت ایجادشده موتور خودرو کاسته میشود؛ نکتهای که در برخی ســایتهای بینالمللی مرجع رشته مــــکانیک خودرو مانند auto.howstuffworks.com نیز به آن اشاره و حتی راهکارهایی برای مقابله نسبی با آن ارائه شده است، ازجمله تقویت مکش هوای تازه ازطریق تعویض فیلتر هوا، ایحاد تغییراتی در سیستم اگزوز مانند یکسرهکردن لولههای خروجی از مبدل کاتالسیت تا سپر عقب برای تسهیل تخلیه گازهای خروجی، تعویض مبدلهای قدیمی کاتالیست با مبدلهای جدید، تعویض کامپیوتر خودرو در موتورهای توربوشارژر برای رهایی از برنامهریزیهای محدودکننده کارخانه و حتی بالانسکردن یا تقلیل سایز تایرها.
استهلاک ناشیاز احتراق؛ یک قاعده ناگزیر
آیا موتور یک هایلوکس 10ساله با کارکرد حدود 200هزار کیلومتر در 5200 rpm (دور بر دقیقه) قادر به تولید همان ۱۵۸ اسببخار روز نخست است؟ در هر خودرویی، فشار (بار) تنشهای مکانیکی، دینامکی، حرارتی، برشی و اصطکاکی بهتدریج منجربه خارجشدن قطعات موتور از حالت اولیه میشود. از همینرو و براساس اصول سینماتیک (جنبششناسی) که شاخهای از علم مکانیک کلاسیک است، مهندسان این رشته «حد دوام» یا همان عمر مفید موتور یک خودرو را بین 100 تا 150هزارکیلومتر ارزیابی میکنند. استهلاک ناشیاز احتراق در یک خودرو با 100هزارکیلومتر کارکرد، حداقل 10 تا 15درصد از قدرت تولیدی موتور میکاهد و تقریبا به همین میزان بر اتلاف انرژی آن میافزاید. زیرا انفجار حاصل از احتراق، موجب ایجاد استهلاک در سیلندر و متعاقب آن افت تدریجی توان تولیدی موتور است و هیچیک از موتورهای درونسوز - که مخلوط سوخت و اکسیژن در داخل محفظه بستهای آنها محترق و موجب حرکت قطعات پیشرانه مانند پیستون میشوند، از این قاعده مستثنا نیستند. دانش مکانیک فراتر از برندهاست و اینکه نام تویوتا یا جنرالموتورز بر موتوری حک شده باشد، متضمن آن نیست که پساز 200هزار کیلومتر کارکرد همان شتاباولیه یا حتی شتاب ثانویه روز نخست را در همان دور موتور داشته باشد.
تبعات افزایش فشار بر موتور برای بازدهی بالاتر
برای روشنتر شدن موضوع دو خودرو صفر کیلومتر با حجم موتور و اسب بخار متفاوت را در نظر بگیرید که در جاده با هم Drag Racing (مسابقه سرعت) میگذارند و به رقابت میپردازند. در این کورسهای جادهای که شاید شما هم شاهد آن بوده باشید، گاه یک خودرو داخلی اعم از پراید، پژو، سمند و... به رقابت با یک خودرو خارجی مونتاژی یا وارداتی میپردازد تا به اصطلاح آن را بگیرد و پشت سر بگذارد. این در حالی است که وقتی یک خودرو با موتور 1300 تا 1800 سیسی و قدرت تولیدی 65 تا 110 اسب بخار در 5500 تا 6000 دور بر دقیقه سعی میکند همپای خودرویی با موتور 2000 تا 2500 سیسی (یا 2000 توربو) با قدرت تولیدی 140 تا 210 اسب بخار در 5700 تا 6600 دور بر دقیقه حرکت کند، باید با گاز دادن بیشتر و دور موتور و دنده بالاتر، فشار بیشتری به موتور خود وارد کند که این کار استهلاک آن را بهواسطه تنشهای مکانیکی، دینامکی، حرارتی، برشی و اصطکاکی تسریع میکند و به همان اندازه خرابی و نیاز به تعمیر آن را نیز جلو میاندازد.
سخنی در پایان
اما در کنار سوالات فنی مطرحشده از سوی برخی مخاطبان، برخی دیگر نیز در مورد برند تویوتا تعصب به خرج داده و حتی از مقایسه یک محصول 2008 آن با یک خودرو تازهوارد آزردهخاطر شدهاند! این در حالی است که نه شرکت ژاپنی تویوتا و نه شرکت چینی هوانگهای از آن ما نیستند که سنگشان را به سینه بزنیم. اما «آمیکو» که نسخهای متفاوت و ارتقایافته از این پیکاپ را با قطعات سفارشی خود ازجمله گیربکس ZOMAX، کلاچ فرانسوی Valeo ، ترانسفر کیس الکترونیکی آمریکایی BorgWarner و دفلاک آمریکایی Eaton عرضه کرده، یک برند ایرانی است که 32هزار دستگاه از کامیونهای آن در جادهها و معادن کشور مشغول بهکار هستند.
اگر میزان اشتغالزایی هر دستگاه کامیون را بنا بر محاسبات کارشناسان جهانی کسبوکار 4 شغل مستقیم در نظر بگیریم، به این نتیجه میرسیم که این کامیونها برای 128هزار نفر از هموطنان ما فرصت شغلی ایجاد کردهاند. به ازای هر فرد شاغل نیز بهطور میانگین یک خانوار 4نفره وجود دارد. این بدان معناست که ارتزاق و تامین معیشتی بیش از نیممیلیون نفر در کشور ما با اشتغالزایی محصولات آمیکو ارتباط پیدا میکند. کارخانه آمیکو (ارسخودرودیزل) روزی نزدیک به 3هزار نفر نیرو داشت و اکنون بهواسطه مشکلات کمرشکن تولید، کمتر از یکهزار نفر نیرو دارد. محصولاتی که درحالحاضر چراغ کارخانه آمیکو را روشن نگه داشتهاند تا موقعیت شغلی کارگران حفظ شود و امید به احیای فرصتهای شغلی ازدسترفته حفظ شود، پیکاپهای دوکابین آسنا و تککابین آراز هستند. بنابراین اگر قرار باشد تعصبی نیز به خرج دهیم، بهتر این تعصب متوجه صنعتگران و کارگران خودمان باشد. هرچند با آغاز انتشار مطالب ما درباره پیکاپ آسنا، رئیس هیاتمدیره آمیکو به نگارنده پیام داد: «واقعیات را هر آنچه که هست، اعم از مزایا و معایب بنویسید» و ما نیز از انعکاس نکات منفی این محصول صرف نظر نکردیم.