به گزارش «اخبار خودرو»، چند ماهی است طرح تحول بازار و صنعت خودرو سبک، در کمیسیون صنایع مجلس چکش‌کاری می‌شود. مهم‌ترین موضوع در این طرح، بحث عرضه خودرو در بورس کالاست. راهکاری که نه‌تنها برخی اعضای کمیسیون صنایع با آن موافق نیستند بلکه ازسوی بسیاری از نمایندگان هم با اقبال مواجه نشده است. آنها همچنان بر قیمت‌گذاری دستوری و فعال بودن شورای رقابت در این رابطه تاکید دارند.
بحث دیگری که ممکن است از دل طرح خارج شود، موضوع ازسرگیری واردات خودرو است. هرچند این موضوع به شرایط اقتصادی و البته رفع تحریم‌ها و مشکلات ارزی بستگی دارد. اما به‌نظر می‌رسد اگر طی ماه‌های آینده گشایشی در اقتصاد کشور ایجاد شود، واردات خودرو به‌صورت محدود و در بخش خودروهای اقتصادی، کم‌مصرف و ارزان‌تر جدی خواهد بود. ضمن این‌که واردات خودرو بدون انتقال ارز، موضوعی است که ظاهرا ازسوی برخی مسئولان دنبال می‌شود.
موضوع دیگری که در مجلس و البته دولت دنبال می‌شود، توجه ویژه به بخش خصوصی در صنعت خودرو و ایجاد رقابت از طریق حمایت از این بخش است. البته به نظر می‌رسد در این زمینه نیز بین دولت و مجلس اختلاف‌نظر وجود دارد.
مجلسی‌ها به‌دنبال حمایت از قطعه‌سازان برای تشکیل قطب سوم خودروسازی هستند، اما دولتی‌ها ظاهرا نظر دیگری داشته و به خودروسازان کرمانی تمایل دارند. این در حالی است که باتوجه به چشم‌انداز نامعلوم تحریم‌ها و زمان‌بر بودن فرایند رفع آنها، محدودیت منابع مالی کشور همچنان ادامه‌دار است و در شرایط فعلی، امکان حمایت دولتی از هر دو راهکار به‌صورت هم‌زمان وجود ندارد.
در همین زمینه با مصطفی طاهری، عضو کمیسیون صنایع مجلس به گفت‌وگو پرداختیم.
طرح خودرویی مجلس در چه مرحله‌ای قرار دارد؟ آیا از کمیسیون صنایع خارج شده است؟
خیر؛ طرح تحول بازار و صنعت خودرو سبک هنوز از کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی خارج نشده و به‌نوعی در این کمیسیون گیر کرده است.
دلیل گیر افتادن این طرح در کمیسیون چیست؟ چه مشکلی بر سر راه تصویب این طرح وجود دارد؟
بسیاری از نمایندگان عضو کمیسیون صنایع مجلس با عرضه‌وفروش خودرو در بورس کالا مخالف هستند. درمورد علت این مخالفت، هرکدام از نمایندگان نظر خاص خود را دارند؛ اما من موافق عرضه خودرو در بورس کالا و به‌طور کلی موافق این طرح هستم. اما برخی نمایندگان نگران افزایش قیمت خودرو بیشتر از رقمی که درحال‌حاضر وجود دارد، هستند. به‌همین‌دلیل موافق این طرح نیستند.
طرح جایگزین نمایندگان مخالف با عرضه خودرو در بورس کالا چیست؟ آنها چه پیشنهادی برای قیمت‌گذاری خودرو دارند؟
شاید بیشتر به‌دنبال نرخ‌گذاری دستوری و پایین نگه‌داشتن قیمت خودرو باشند.
یعنی به‌دنبال این موضوع هستند که شورای رقابت همچنان قیمت‌گذاری خودرو را در دست داشته باشد؟
احتمالا این‌گونه است اما به طرح عرضه خودرو در بورس کالا اعتقاد دارم. به نظر من، اگر خودرو در بورس کالا عرضه شود، حتی اگر قیمت خودروگران‌تر از نرخ کارخانه تمام شود، بازهم به نفع مردم خواهد بود. چراکه خودروهای کارخانه در عمل چندان به مردم نمی‌رسند. مردم بیشتر با قیمت‌های کف بازار سروکار دارند خودروهای بازار هم بسیار گران است. نظر ما این است اگر خودرو تک‌نرخی شود، تولید آن برای خودروساز به‌صرفه خواهد بود و تیراژ تولید افزایش خواهد یافت. ازسوی‌دیگر، این رانت موجود از بین می‌رود و تقاضا برای خرید خودرو کاهش پیدا می‌کند. وقتی تقاضا کاهش یابد، قیمت نیز متعادل خواهد شد و این مساله به نفع مردم خواهد بود.
پس از صحبت‌های وزیر صمت در کرمان درخصوص ضرورت انحصارشکنی در بازار خودرو و نیز تقویت خودروسازان خصوصی برای بالا بردن تیراژ تولید سالانه، بحث حمایت از خودروسازان بخش‌خصوصی با هدف ارتقای توان پاسخگویی به نیاز بازار داغ شده و براساس شنیده‌ها دولتی‌ها درپی حمایت از خودروسازان کرمانی هستند که یکی از آنها برنامه خود را برای داخلی‌سازی ۷۰درصدی محصولاتش تا سال ۱۴۰۰ و همچنین استفاده از پلت‌فرم یکی از خودروهای مونتاژی‌اش برای تولید محصول داخلی اعلام کرده است. مجلس چه واکنشی دراین خصوص دارد؟
در پاسخ به این پرسش شما، باید بگویم پیگیر آن هستم و البته تا این لحظه آن را رسانه‌ای نکرده‌ام. ما پتانسیل ایجاد یک خودروساز سوم در قد و قواره ایران‌خودرو و سایپا را در بخش‌خصوصی داریم؛ آن هم بخش‌خصوصی واقعی که هم مدیریت و هم سهامدارانش از بخش خصوصی باشند. چنین بخش‌خصوصی که هم به فکر تحقیق و توسعه بوده و هم مدیریت بهینه داشته باشد. یکی از دلایل گرانی خودرو، راندمان بسیار پایین خودروسازان است. با هزینه‌های بسیار پایین‌تری هم می‌توان این تعداد خودرو را تولید کرد. پس اگر بخش خصوصی در این‌زمینه وارد شود، می‌تواند اقدام مناسبی انجام دهد. من به‌طور جدی پیگیر این قضیه هستم و با برخی افراد هم صحبت کرده‌ایم. بعضی قطعه‌سازان تمایل دارند در این بخش وارد شوند، اگر آنها را حمایت کنیم خودرویی با پلت‌فرم داخلی توسط بخش خصوصی تولید خواهد شد.
یعنی قطب سوم ازسوی قطعه‌سازان برای صنعت خودرو ایجاد شود؟
بله؛ قطعه‌سازان یا هر شخص دیگر در بخش خصوصی می‌توانند در این بخش وارد شوند، اما باید تخصص لازم را داشته باشند. به‌نظر من بهترین اشخاصی که توانایی تولید خودرو دارند، قطعه‌سازان هستند.
اما برخی کارشناسان معتقدند بخش‌خصوصی سال‌هاست در صنعت خودرو فعالیت دارد، اما به‌هرحال همگی مونتاژکارند و پلت‌فرم اختصاصی و داخلی‌سازی بالایی ندارند. به‌همین‌دلیل معتقدیم ورود قطعه‌سازان در تولید خودرو به‌دلیل این‌که درحال‌حاضر قطعات دو خودروساز را تامین می‌کنند، بسیار مفید خواهد بود.
نتیجه مذاکراتی که ما با قطعه‌سازان داشته‌ایم این است که اگر آنها وارد تولید خودرو شوند، حدود ۸۰درصد داخلی‌سازی خواهند داشت. این در حالی است که خودروسازان حداقل ۳۵درصد نیازشان را از خارج وارد می‌کنند و حداکثر ۶۵درصد داخلی‌سازی دارند. ما دنبال این هستیم خودرویی تولید شود که ۸۰درصد داخلی‌سازی داشته باشد.
آیا قطعه‌سازان برای تولید خودرو حمایت مجلس را دارند؟
من به اتفاق برخی دیگر از دوستان به‌صورت جدی ورود کرده‌ایم تا این اتفاق رخ بدهد. چرا حمایت نکنیم؟ وقتی برای کشور خیر و امکانی وجود دارد، چرا نباید از این بحث حمایت کنیم. به نظر من، با ورود قطعه‌سازان، رقابت افزایش خواهد یافت و شرایط بهبود خواهد یافت.
