به گزارش «اخبار خودرو»،قیمت ارز طی یک هفته اخیر روند کاهشی پیدا کرد و وارد کانال ۲۰هزار تومانی شد. این روند کاهشی باعث شد تا حتی افزایش ۹ درصدی قیمت خودرو توسط شورای رقابت هم بر بازار تاثیر محدودی داشته باشد. می‌توان گفت کاهش قیمت ارز به‌نوعی باعث خنثی‌شدن افزایش قیمت در بازار خودرو شد. اما بررسی بازار خودرو نشان می‌دهد کاهش قیمت ارز درعین‌حال باعث افزایش رکود در آن شده و معاملات به‌طور کلی صفر شده است. مشتریان در انتظار کاهش بیشتر قیمت ارز و همچنین اعلام نتایج مذاکرات ایران با قدرت‌های جهانی هستند. به نظر می‌رسد در صورت به توافق رسیدن ایران با طرف‌های غربی، قیمت‌ها باز هم ریزش خواهد داشت. هرچند به عقیده کارشناسان تا زمانی که قیمت ارز ثبات پیدا نکند، بازار هم رونق نخواهد گرفت. درمجموع احیای برجام، کاهش قیمت ارز و همچنین رفع ممنوعیت واردات خودرو باعث ایجاد تغییرات گسترده در بازار خودرو خواهد شد. در همین زمینه با سعید مؤتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران به گفت‌وگو پرداختیم.
با توجه به ورود دلار به کانال 20هزار تومانی آیا شاهد تغییری در روند بازار خودرو و خریدوفروش در آن هستیم؟
خیر؛ در یک کلمه می‌توانم وضعیت بازار را توصیف کنم و آن کلمه هم صفر است. بازار خودرو در شرایط صفر قرار دارد. یعنی هیچ مراجعه‌کننده‌ای در بازار وجود ندارد. یعنی برای ارزان‌ترین خودروهای بازار هم مشتری وجود ندارد.
چرا برای خودروهای ارزان هم مشتری وجود ندارد؟
دلیل این مساله هم به قیمت ارز باز می‌گردد؛ وقتی قیمت ارز طی یک هفته از ۲۵هزار تومان به ۲۰هزار تومان کاهش پیدا می‌کند، باعث می‌شود تا مشتری توان تصمیم‌گیری را از دست بدهد. در شرایط فعلی مشتریان دست نگه‌داشته‌اند و نگاهی به اخبار برجام و این‌که مذاکرات مثبت پیش می‌رود یا خیر، دارند. بنابراین مشتری حاضر نمی‌شود در شرایط فعلی اقدام به خرید خودرو کند. زیرا خرید خودرو را در این زمان با ریسک بالایی ارزیابی می‌کند.
درحال‌حاضر آیا قیمت‌ها روند کاهشی پیدا کرده است؟ اصولا قیمت‌ها چگونه در این شرایط تعیین می‌شود؟
درحال‌حاضر در بازار معامله‌ای انجام نمی‌شود که بتوان قیمت‌ها را از آن به دست آورد. در این بازار فقط زیرفروشی (فروش زیر قیمت) انجام می‌شود؛ بسیاری به دلیل این‌که پول نیاز دارند، خودرو را ۲۰ تا ۳۰ درصد زیر قیمت بازار به فروش می‌رسانند. اما به‌طور کلی معامله‌ای در بازار انجام نمی‌شود که کشف قیمت شکل بگیرد.
طی ماه‌های اخیر کدام بخش از خودروها همچنان فروش خود را ادامه داده‌اند؟
طی ۸ ماه گذشته خودروهای خارجی اصلا بازاری نداشته‌اند و خریدوفروشی در این بخش انجام نشده است. درست است که در این بخش ریزش ۳۰ تا ۵۰ درصدی را شاهد بودیم، اما مشتریان باز هم خریدی انجام نداده‌اند. در این مدت اگر خریدوفروشی هم انجام شد در سگمنت خودروهای کمتر از ۵۰۰میلیون تومان بوده و برای خودروهای مونتاژی تولید داخل هم چندان مشتری نبوده است.
این‌که گفته می‌شود قیمت خودروهای خارجی طی یکی دو هفته اخیر تا ۱۵ درصد ریزش داشته تا چه اندازه صحیح است؟
همان‌طور که اشاره کردم وقتی معامله‌ای در بازار انجام نمی‌شود، این‌که قیمت‌ها چگونه بالا و پایین می‌شود، مشخص نیست. بنابراین این کاهش قیمتی که درموردش صحبت می‌شود، به نیاز افراد باز می‌گردد. در شرایط فعلی برای خودروهایی که زیر قیمت هم عرضه می‌شوند، مشتری وجود ندارد. تقاضای کاذب و تقاضایی که برای سرمایه‌گذاری در بازار خودرو وجود داشت، طی ماه‌های گذشته از بین رفته و دیگر کمتر کسی به‌منظور سرمایه‌گذاری یا حفظ سرمایه اقدام به خرید خودرو می‌کند. درحال‌حاضر تقاضا مصرفی شده است و با توجه به شرایط بازار، مشتریان برای مصرف هم پا پیش نمی‌گذارند.
در چه صورتی بازار خودرو دوباره رونق خواهد گرفت؟
اگر قیمت ارز تنها ۱۰ روز در یک رقم مشخص تثبیت شود، شاهد رونق بازار خودرو خواهیم بود. اگر وضعیت دلار روند کاهشی خود را ادامه دهد و روی ۱۷هزار تومانی که بحث آن در میان است، باقی بماند؛ بازار با ریزش شدیدی مواجه خواهد شد. به‌طور کلی اگر قیمت ارز در یک رقم معین – چه زیر 20هزار تومان و چه بالای آن - ثابت بماند، بازار تحریک خواهد شد. زیرا در آن صورت تکلیف خریدار و فروشنده مشخص است. اما وقتی قیمت‌ها طی چند روز نوسان عجیبی پیدا می‌کند و اظهارنظرهایی درخصوص کاهش دلار تا ۱۷هزار تومان مطرح می‌شود، بازار خودرو نیز تحت شعاع قرار می‌گیرد و معاملات در آن قفل می‌شود. این اظهارنظرها اثر روانی خود را روی مصرف‌کننده گذاشته است. بسیاری در انتظار نتیجه مذاکرات ایران و قدرت‌های جهانی هستند. اگر این مذاکرات نتیجه‌بخش باشد، حداکثر دو هفته پس از اعلام نتایج آن بازار راه خودش را پیدا خواهد کرد.
به نظر شما به‌عنوان یک فعال بازار، در صورت رفع تحریم‌ها و آزادشدن واردات خودرو شاهد چه تغییراتی در بازار خودرو خواهیم بود؟
اگر ممنوعیت واردات برداشته شود، قیمت تمام خودروها مشخص می‌شود. رفع ممنوعیت واردات بر قیمت خودروهای داخلی و خودروهای مونتاژی تاثیر فراوانی می‌گذارد و شاهد ریزش قیمتی در هر دو بخش هم خواهیم بود. هر خودرو یک قیمت جهانی دارد. این رقم جهانی در ایران با حق گمرکی و سود همراه است. اما در نهایت قیمت خودرو مشخص خواهد شد. ادامه‌دار بودن واردات باعث می‌شود تا قیمت‌ها در بازار روند کاهشی خود را ادامه دهد. گرچه درحال‌حاضر قیمت ارز به کانال ۲۰هزار تومانی وارد شده، اما قیمت خودروهای وارداتی که در بازار وجود دارد، با دلار ۲۵هزار تومانی محاسبه شده است. یعنی قیمت این خودروها به این دلیل که تعدادشان در بازار کم است، کاهش پیدا نکرده است. درصورتی‌که اگر واردات از سر گرفته شود و این واردات پایدار بماند، شاهد ریزش شدید در بحث قیمت خودروهای خارجی خواهیم بود که بر خودروهای چینی و داخلی هم تاثیر خواهد گذاشت. با آزادسازی واردات خودرو، قیمت و معاملات در بازار خودرو هم شفاف خواهد شد. یعنی قیمت خودروهای چینی هم در بازار مشخص خواهد شد. وقتی مصرف‌کننده ببیند با یک رقم معین و تثبیت‌شده می‌تواند مثلا برای خرید خودرو یک هیوندای توسان صفر یا کارکرده برنامه‌ریزی کند، قطعا به سمت خودروهای چینی نخواهد رفت.
بحث افزایش قیمت خودرو از سمت شورای رقابت هم انجام شد و خودروسازان مجوز افزایش قیمت کمتر از ۹ درصد را به دست آوردند. چرا این افزایش قیمت باعث نشد تا قیمت‌ها در بازار هم افزایش چندانی پیدا کند؟
به دلیل روند منفی قیمت ارز طی روزهای گذشته، این افزایش قیمت در بازار تاثیر قابل توجهی نداشت. ضمن این‌که فاصله قیمتی بین کارخانه تا بازار طی یک سال گذشته به اندازه کافی رشد داشته است. همچنین اگر طی روزهای گذشته قیمت ارز افزایشی بود، این افزایش قیمت از سوی شورای رقابت در لحظه در بازار تاثیر می‌گذاشت. اما در بازار مشتری بسیار کم است. از سوی دیگر، اگر عرضه خودرو به اندازه کافی بود، بازار با ریزش بیشتری همراه می‌شد. اگر می‌بینیم که قیمت برخی خودروها از کارخانه تا بازار ۷۰ تا ۸۰ میلیون تومان تفاوت دارد، به دلیل کمبود عرضه طی یک سال گذشته بوده است. به‌عنوان مثال شرکت سایپا طی اسفندماه گذشته تعداد بسیار زیادی از خودروهای کوییک را فاکتور کرد. این روند باعث شد تا نسخه‌های اتومات این خودرو حتی ۳۰میلیون تومان زیر قیمت بازار هم مشتری پیدا نکند. همین حالا که خودروهای ۱۴۰۰ عرضه شده است، شاهدیم که این خودرو ۲۰میلیون تومان زیر قیمت مصوب کارخانه در بازار به فروش می‌رسد. این تنها به این دلیل است که عرضه کوییک از سوی سایپایی‌ها بیشتر شد. اگر برای سایر خودروها هم عرضه افزایش پیدا کند، با توجه به این‌که تقاضای کاذب در بازار وجود ندارد، قیمت‌ها بیش از پیش با افت همراه خواهد شد.
درحال‌حاضر تقاضا برای چه خودروهایی همچنان در بازار وجود دارد؟
به‌طور کلی تقاضا برای خودرو در بازار وجود ندارد. اما برای برخی خودروها مانند پراید به این دلیل که دیگر تولید نمی‌شود و در بازار بسیار کم شده است، همچنان تقاضا وجود دارد. درحال‌حاضر پراید اصلا از سوی کارخانه فاکتور نمی‌شود و هرچه خودرو وجود دارد آن‌هایی است که در بازار دست به دست می‌شود. تقاضا برای پراید برای مصرف شخصی نیست و سوداگران با سودهای اندک آن را دست به دست می‌کنند.
