به گزارش «اخبار خودرو»،صنــعـت خودرو بر اسـاس بــرنامه وزیر صــنـعـــت، مـعدن و تجارت قـرار اسـت 3میلیون دستگاه خودرو در افق 1404 تولید داشته باشد. این در حالی است که طی یکی دو سال اخیر تولید خودرو به یک‌میلیون دستگاه هم نرسیده است. در سال جاری نیز طی 9 ماه حدود 750هزار دستگاه خودرو تولید شده و به نظر می‌رسد تا پایان سال احتمالا کمتر از یک‌میلیون دستگاه خودرو برای سال 1400 محقق شود. بدین‌ترتیب به‌رغم آن‌که در ابتدای سال، بحث تولید 1.2میلیون دستگاه خودرو مطرح شده بود، اما کمبود نقدینگی و مسائل دیگر دست‌به دست هم دادند تا تولید خودرو آن‌طور که مدیران خودروسازی و مسئولان وزارت صمت می‌خواستند جهشی نباشد و روند سینوسی تولید خودرو ادامه داشته باشد. اما برای افزایش تولید خودرو و دستیابی به ارقام بالاتر به پیش‌نیازهایی احتیاج است. به‌گفته قطعه‌سازان؛ درصورتی‌که الزامات و پیش‌نیازها رعایت شوند، تولید در تیراژ بسیار بالا یعنی از 2میلیون دستگاه خودرو تا 3میلیون دستگاه خودرو امکان‌پذیر خواهد بود. ضمن این‌که مذاکرات هسته‌ای و دستیابی به توافق برجام نیز می‌تواند یکی دیگر از عوامل افزایش تولید خودرو باشد. زیرا آن‌طور که شنیده می‌شود، رفع تحریم صنعت خودرو جزو نخستین اقدامات آمریکایی‌ها برای دستیابی به یک توافق پایدار خواهد بود. درخصوص وضعیت تولید خودرو در کشور و همچنین رویکرد وزیر صمت در حوزه خودرو با آرش‌محبی‌نژاد، دبیر انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی کشور به گفت‌وگو پرداختیم.
ظاهرا قرار است در ساختار وزارت صمت تغییراتی اعمال شود. این تغییرات را چگونه می‌بینید؟
جلسه‌ای با حضور وزیر صمت و معاونین ایشان برگزار شده است. در این جلسه آقای وزیر از برنامه‌های مفصلی که در حوزه حمل‌ونقل اعم‌از صنایع خودرو، ریلی و زمینی و دریایی دارند صحبت کردند. در ساختار جدید وزارتخانه، معاونت حمل‌ونقل ایجاد می‌شود و به هرکدام از این‌ بخش‌ها به تفکیک پرداخته خواهد شد. این خبر خوبی است که وزارت صمت تجدید ساختاری خواهد داشت و به حوزه حمل‌ونقل نگاه ویژه‌تری می‌شود. ضمن این‌که صنعت خودرو هم سروسامان خواهد گرفت. در این جلسه از وزیر صمت درخواست پرداخت کلیه بدهی‌های معوقه خودروسازان به زنجیره تامین خودروسازی را مطرح کردیم تا بدهی معوقه به صفر برسد و افزایش کیفی و کمی تولید محقق شود.

بحث جهش تولید خودرو به کجا رسید؟ آیا قرار است جهش تولید اتفاق بیفتد یا خیر؟
افزایش تولید با دستور انجام نمی‌شود. بحث کوتاه‌مدت صنعت خودرو، اصلاح قیمت‌گذاری دستوری است که خود منتهی به جهش تولید خواهد شد. در آن شرایط، عرضه افزایش خواهد یافت و تقاضای کاذب رخت برخواهد بست. اگر نرخ کارخانه به قیمت بازار نزدیک شود، به‌صورت اتوماتیک تقاضای کاذب هم برچیده خواهد شد. با بخش‌نامه و دستور و تصمیم پشت درهای بسته جهش تولیدی رخ نخواهد داد. با تامین منابع مالی برای بازپرداخت مطالبات معوق قطعه‌سازان و زنجیره تامین خودروسازی و خارج‌کردن این صنعت از زیان، جهش تولید رخ خواهد داد. اگر در کوتاه‌مدت بتوانند این مساله را مدیریت کنند، یقین بدانید جهش تولید حتمی خواهد بود. به دلیل این‌که صنعت قطعه‌سازی برای قطعات پرتیراژی که قبلا داخلی‌سازی شده‌اند، 2میلیون و 200هزار دستگاه خودرو ظرفیت تولید دارد. در صورتی که در یکی دو سال اخیر به تولید یک‌میلیون دستگاه خودرو هم دست پیدا نکرده‌ایم. سال گذشته کمی بیش‌از 900 هزار دستگاه خودرو تولید شده، بنابراین بیش‌از نیمی از ظرفیت قطعه‌سازی خالی مانده است. خودروسازان ما هم بیشتر از این ظرفیت تولید دارند. در نتیجه افزایش تولید خودرو ممکن است اما به تامین نقدینگی و اصلاح قراردادها و قیمت‌ها بستگی دارد.

درحال‌حاضر پرداخت‌ها به قطعه‌سازان به چه صورت است؟ آیا تغییری در این موضوع ایجاد شده است؟
هنوز اقدام عملی در زمینه تسویه بدهی خودروساز به قطعه‌ساز انجام نشده است. بنابراین شاهد افزایش چشمگیری در تولید خودرو نبوده‌ایم. خودروسازان هنوز نسبت به به‌روزرسانی قراردادها در بخش قیمت‌ها اقدام نکرده‌اند، ضمن این‌که سختگیری بیشتری در مقایسه با گذشته در تنظیم قراردادها اعمال می‌شود که افزودن بخش‌های جدید به مندرجات قراردادها از نمونه‌های آن است. هنوز وجوه حاصل از افزایش قیمت به بخش خودروسازی نیامده و بر همین اساس جهش یا تغییر جدی در پرداخت‌ها اتفاق نیفتاده است، اما امیدواریم تا پایان سال جاری تمام مطالبات قطعه‌سازان پرداخت شود.

رویکرد وزیر در بحث اصلاح قیمت‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
به‌هرحال افزایش 18درصدی قیمت خودروها نشان از رویکرد وزیر برای اصلاح قیمت خودرو داشت. در بحث بلندمدت هم که وزیر صمت برنامه تولید 3میلیون دستگاه خودرو تا افق 1404 را مطرح کردند، ما مطلقا مخالف این اقدام نیستیم و معتقدیم تولید 3میلیون دستگاه خودرو شدنی است. اما این مقدار تولید، یک‌سری پیش‌نیازها و الزاماتی دارد. اگر الزامات تولید رعایت شود، شک نداشته باشید تولید در سال 1404 به 3میلیون دستگاه خودرو هم خواهد رسید. اما صنعت خودرو ما پدیده‌ای به‌اصلاح شترگاوپلنگ است! چون دولت سهام زیادی در خودروسازی‌ها ندارد، بنابراین از زیان روزافزون صنعت خودرو آسیب چندانی نمی‌بیند. ازسوی‌دیگر، این صنعت متولی هم بسیار دارد؛ دولت، قوه قضاییه، مجلس و... اگر به صنعت خودرو کاری نداشته باشند، اصلا روزشان شب نمی‌شود! سهام‌دار هم کاره‌ای نیست و در این مدت فقط ضرر کرده و منتظر وزش نسیمی خوش از وین است. اگر بحث رفع تحریم صنعت خودرو ایران به‌عنوان یک اقدام رو به جلو از طرف آمریکایی‌ها اتفاق بیفتد، شاهد تغییر جدی در فضای این صنعت خواهیم بود. بر اساس رایزنی‌ها، ظاهرا صنعت خودرو قرار است جزو نخستین مواردی باشد که رفع تحریم خواهد شد. به‌هرحال یکی از الزامات برنامه وزیر صمت برای تولید 3میلیون دستگاه خودرو همین بحث رفع تحریم‌هاست. اگر صنعت خودرو از تحریم‌ها خارج شده و مشکلات نقدینگی این صنعت حل شود، تولید 3میلیون دستگاه خودرو امکان‌پذیر است.

وضعیت تولید از ابتدای سال تاکنون چگونه بوده است؟ بحث خودروهای ناقص به کجا رسیده است؟
تیراژ تولید تجمیعی تا پایان آذرماه سال جاری درمجموع 742هزار دستگاه است. از این میزان، 675هزار دستگاه به تولیدات کلیه خودروسازان داخلی در بخش سواری اختصاص دارد که به‌طور تقریبی معادل 9 ماه نخست سال 99 بوده است. میزان خودروهای ناقص کف پارکینگ‌های خودروسازان هم چندان افزایش نیافته و می‌توان گفت؛ اختلاف آمار تولید و تحویل بالغ بر 60هزار دستگاه است. اما در ابتدای سال، میزان تحویل از تولید سبقت گرفت. زیرا بسیاری از خودروهای ناقص سال 98 در فروردین و اردیبهشت‌ماه سال جاری و به‌ویژه در ایام تعطیلات نوروز تکمیل و تحویل شد.