به گزارش «اخبار خودرو»،سرعت‌گیر یکی از ابزارهای کنترل سرعت در نقاط مختلف دنیاست و در کشور ما هم به‌طور گسترده‌ای از آن استفاده می‌شود. اما اگر استانداردهای لازم در نصب این سرعت‌گیرها رعایت نشوند یا مکان قرارگیری آنها صحیح نباشد نه‌تنها اثرگذاری لازم را ندارند، بلکه باعث ایجاد خسارات هم خواهند شد. افزایش روزافزون سرعت‌گیرهای غیراستاندارد و غیرفنی در سطح شهرها نه‌تنها آرامش شهروندان را سلب می‌کند بلکه در افزایش میزان ترافیک و تصادفات نیز موثر است.
ارتفاع استاندار سرعت‌گیر چقدر است؟
نخستین سرعت‌گیر دنیا در سال 1906 در نیوجرسی آمریکا ساخته و در نزدیکی محل عبور عابران‌پیاده نصب شد. در آن زمان سرعت خودروها به‌طور میانگین 50 کیلومتر بر ساعت برآورد می‌شد. تجربه مفید استفاده از این سرعت‌گیرها موجب شد بعد از 60 سال در خیابان‌های هلند هم نصب شوند. در ایران نیز طی 15سال اخیر استفاده از این نوع کنترل‌کننده‌ها به سرعت افزایش یافت اما تعداد و کیفیت سرعت‌گیرها در استان‌های مختلف، متفاوت است.
مدیریت کنترل ترافیک، یکی از دغدغه‌های مسئولان در شورای ترافیک شهرهاست و ازجمله راه‌های سریع و کم‌هزینه، نصب سرعت‌گیر در قالب ساماندهی شبکه‌های خیابانی است. البته این تصمیم درکنار راه‌حل‌های کارآمدتر همچون اصلاح حمل‌ونقل، ساماندهی حمل بار، استفاده از حمل‌ونقل غیرموتوری، ایجاد مقررات و قوانین جدید، اعمال مقررات و آموزش و فرهنگ‌سازی پیش روی مسئولان شهری قرار دارد. براساس استانداردهای بین‌المللی سرعت‌گیرها از جنس پلاستیک یا لاستیک هستند و برای کنترل سرعت وسایل نقلیه استفاده می‌شوند. طبق استانداردهای موجود، ارتفاع بلندترین نقطه یک سرعت‌گیر باید بین7 تا10سانتی‌متر و پهنای آن هم 30سانتی‌متر باشد.
سرعت‌گیرها، هزینه‌ساز برای خودروها!
در نصب بسیاری از این سرعت‌گیرها، استانداردهای لازم رعایت نمی‌شود و همین امر موجب شده است این ابزار نه‌تنها فایده‌ای نداشته باشد بلکه با کارکرد معکوس، سبب افزایش ریسک، هزینه و اختلال در ترافیک می‌شود و درنهایت به ابزاری ناکارآمد در شهر تبدیل می‌شوند. رعایت نکردن سرعت مجاز تخلف است و برخی رانندگان (به خصوص رانندگان کم‌سن یا فاقد گواهینامه) آن را رعایت نمی‌کنند. استفاده از سرعت‌گیرهای پلاستیکی برخلاف آسفالت و سیمان هزینه کمتری دارد. رانندگانی که نخستین‌بار در این مسیرها قرار می‌گیرند، به دلیل آشنا نبودن با وضعیت مسیر، متحمل خسارت می‌شوند. همان‌طور که گفته شد ارتفاع بلندترین نقطه سرعت‌گیر براساس استاندارد جهانی باید 7 تا 10سانتی‌متر باشد، این درحالی است که در برخی معابر شاهد سرعت‌گیرهایی با ارتفاعی مانند یک تپه کوچک هستیم! از مضرات این نوع سرعت‌گیرها می‌توان به تاثیر منفی بر سرویس دهی وسایل‌نقلیه اورژانس، آسیب‌دیدگی جلوبندی خودروها، آسیب دیدن سیستم ترمز و کلاچ خودروها و همچنین افزایش تصادفات براثر ترمزهای ناگهانی خودروها اشاره کرد. در این خصوص سرهنگ غیاثوند درباره گلایه شهروندان از آسیب‌هایی که این سرعت‌گیرها به وسایل نقلیه وارد می‌کند، گفت: «اگر وسایل‌نقلیه با سرعت کنترل‌شده ۲۰ تا ۳۰کیلومتر از سرعت‌گیرها عبور کنند، آسیب و خسارتی به خودرو وارد نمی‌شود. اما اگر راننده‌ای از سرعت مجاز و مطمئن تخطی کرده و با سرعت ۶۰ کیلومتر از سرعت‌گیر عبور کند، ممکن است وسیله نقلیه‌اش آسیب ببیند. باید توجه داشت مساله سلامت و جان انسان‌ها مطرح است و محافظت از جان انسان‌ها بر آسیب‌دیدگی احتمالی وسایل نقلیه و جلوبندی آنها ارجح است. این محدوده‌ها، بیشتر مسکونی هستند و مردم تردد دارند بنابراین اگر سرعت وسایل نقلیه کنترل نشود، شاهد تصادف و آسیب عابران‌پیاده خواهیم بود.»
ساخت سرعت‌گیر، بدترین راهکار ممکن است!
چندی قبل جعفر تشکری‌هاشمی ضمن اشاره به آغاز ساخت سرعت‌گیرها از دوره‌های پیشین و ادامه یافتن آن عنوان کرد: «متاسفانه گاهی اوقات سرعت‌گیرهای ناایمن در شهر تهران ساخته می‌شود. این سرعت‌گیرهای آسفالتی باتوجه به ارتفاعی که دارند، موجب حوادث و آسیب به موتورسواران و عابرانی که قصد عبور از عرض خیابان را دارند، می‌شوند. کنترل خودرو پس از برخورد با سرعت‌گیرهای مرتفع دشوار است.» رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران با تاکید براینکه لازم نیست از طریق عوامل فیزیکی پرخطر از بروز خطرات دیگر جلوگیری کنیم، افزود: «راهکارهای متعددی برای کاهش سرعت خودروها وجود دارد اما ساخت سرعت‌گیرها بدترین راهکار ممکن است.» تشکری‌هاشمی ادامه داد: «ساخت سرعت‌گیرها در سطح شهر علاوه‌بر حادثه‌آفرینی هم منظر شهری را هم زشت می‌کند و هم تاثیر بسیار بدی بر زیبایی بصری شهر دارد.» ازسوی‌دیگر محمدرضا سالمی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار منطقه 21، درباره اعتراض برخی شهروندان از تعدد و غیراستاندارد بودن سرعت‌گیرها و دست‌اندازها در برخی معابر منطقه گفت: «سرعت‌گیرهایی که در معابر وجود دارند، ازسوی کارشناسان پلیس راهور مشخص شده‌اند. این‌گونه نیست که سرعت‌گیرها سلیقه‌ای و بدون محاسبه دقیق ایجاد شده باشند. برای کنترل سرعت وسایل‌نقلیه روش‌های مختلفی را به‌کار گرفته‌ایم، اما جواب نداده است. متاسفانه در معابری که سرعت‌گیر وجود ندارد، شاهد تصادفات و جان باختن شهروندان هستیمو با اینکه ما نیز چندان موافق کنترل سرعت با استفاده از سرعت‌گیرها نیستیم، اما این تنها راه‌حلی است که رانندگان بی‌توجه به تابلوها، قوانین راهنمایی و محدودیت‌های سرعت در معابر مسکونی را وادار می‌کند با سرعت ایمن و مطمئن برانند و جان مردم را به خطر نیندازند.»
