باوجوداینکه این رقم نسبتبه رشد ۱۷۹گیگاواتی سال ۲۰۲۱ کاهش نسبی را نشان میدهد اما آژانس IRENA که دفتر مرکزی آن در ابوظبی امارات قرار دارد، خبر داد ۵۴درصد ظرفیت جدید سال ۲۰۲۲ توسط کشورهای آسیایی پایهگذاری شده که این رقم در نوع خود یک جهش برای این قاره بهحساب میآید. آمار ظرفیت تولید انرژی تجدیدپذیر نشان میدهد حجم استفاده از ژنراتورهایی که برق را بهوسیله سوخت فسیلی تهیه میکنند تا ۸درصد در کل دنیا کاهشیافته است. درواقع منابعی که از سال ۲۰۱۲ بهطور جدی بهعنوان منبع تامین برق مورداستفاده قرارگرفتهاند حالا رشد ۲برابری را نسبتبه نیروگاههای قدیمی تجربه میکنند. در سال ۲۰۲۲ به ظرفیت نیروگاههای خورشیدی و بادی آسیایی ۹۰ درصد افزوده شده است. درواقع اگر آفریقا و خاورمیانه را حذف کنیم، حداقل ۷۰درصد از گسترش نیروگاههای انرژی دنیا در سال گذشته میلادی از نوع تجدیدپذیر بودهاند.
خاورمیانه همچنان از کارزار تولید انرژیهای تجدیدپذیر عقب است
در مورد این دو منطقه هم به ترتیب شاهد سهم ۵۲ و ۲۶درصدی هستیم. بنابراین کشورهای حوزه خلیجفارس که از منابع اصلی تامین سوختهای فسیلی بهحساب میآیند، هنوز نیازی به استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر احساس نمیکنند. البته ازسوی دیگر کشورهای اروپایی و آمریکایشمالی هم نیاز کمتری به احداث نیروگاههای جدید پیدا کردهاند و باوجود اختصاص بودجه برای استفاده از نیروگاههای خورشیدی، کشورهای آسیایشرقی توانستهاند با شتاب بیشتری به سمت استفاده از این انرژیها حرکت کنند.
انرژی خورشیدی در سال ۲۰۲۲ با افزایش ظرفیت ۹۸ گیگاوات مواجه شد که ۶۰درصد از این رقم در آسیا رخداده است. در مورد انرژی بادی شاهد رشد ظرفیت ۶۰ گیگاواتی هستیم که در این میان، سهم چین ۲۶گیگاوات و ایالاتمتحده فقط ۹گیگاوات بوده است. درمجموع این دو فناوری در سطح دنیا به ترتیب ۶۲۳ و ۵۸۶گیگاوات برق تولید میکنند که نزدیک به نیمی از انرژیهای تولیدشده به روشهای دیگر همچون آبی، زیست گرمایی و دریایی بهحساب میآیند.
هرکدام از این روشها در سال ۲۰۲۲ به ترتیب رشد ۱۲ گیگاوات، ۹ گیگاوات و ۷۰۰ مگاواتی داشتهاند. باوجوداینکه سهم آسیا در سال ۲۰۲۱ ناچیز بود، اما با آغاز بهرهبرداری از طرحهای جدید این قاره حال آنها نیمی از سهم تاسیسات جدید را به خود اختصاص دادهاند.
آفریقا در ۲۰۲۲ فقط ۲ گیگاوات به ظرفیت تجدیدپذیر خود افزوده که حتی این رقم هم نسبتبه سال ۲۰۲۱ با آمار ۴گیگاواتی نصف شده است. در این آمار اشارهای به اطلاعات کشورها بهتنهایی نشده است، ولی به نظر میرسد سهم ایران در رشد استفاده از انرژیهای پاک بسیار ناچیز باشد.
انرژیهای تجدیدپذیر و بازار خودرو ایران
یکی از مواردی که همواره ذهن دوستداران محیطزیست را به خود مشغول کرده و بارها دولت را برای واردات خودروهای برقی تحتفشار گذاشتهاند، نقش این خودروها و وسایل نقلیه برقی در کاهش آلایندگیهای زیستمحیطی است.
اگرچه استفاده از این خودروها به دلیل کاهش و حذف بسیاری از روانکارهای خودرویی نقش بسزایی در کم شدن آلودگیها و هدر رفت منابع زیرزمینی دارند اما نباید از این نکته نیز غافل شد که پروژه برقیسازی خودروها و وسایل نقلیه تنها زمانی میتواند بهسلامت محیطزیست کمک کند که برق لازم برای شارژ این وسایل از انرژیهای تجدیدپذیر تولیدشده باشد نه
نیروگاههای فسیلی.
بههرحال نمیتوان از این شرایط اجتناب ورزید زیرا در آینده ایران نیز باید سیستم حملونقل خود را به سمت ناوگان برقی و پاک سوق دهد، البته به این شرط که هم زیرساختهای تولید برق پاک را داشته باشد و هم تولیدکنندگان روانکار در کشور از تولید روانکارهای مرسوم عبور کنند و به سطح تکنولوژی موردنیاز برای تولید روانکارهای خودروهای برقی دست یابند.