طی سال جاری ۸۴۰۰ دستگاه خودرو کوییک GX و ساینا با موتور M۱۵i تولید شده است و ظرفیت تولید این موتور بر اساس زیرساخت‌های تامین تا پایان سال به روزانه ۸۰۰ دستگاه خواهد رسید. موتور M۱۵i با هدف ارتقای عملکرد موتور و کاهش مصرف سوخت در گروه سایپا تعریف و به‌منظور استفاده در خانواده X۲۰۰ تولید شد. پس از طی دوره‌ای چندساله، طراحی و تولید این محصول اواخر سال ۱۴۰۰ به‌منظور افزایش طول عمر پلت‌فرم X۲۰۰ بررسی و با تکیه بر توان داخلی و پس از انجام تست‌های موفقت آمیز عملکردی و دوام در دستور کار قرار گرفت.
قابلیت ارتقای کوییک GX و ساینا به استاندارد یورو۶
موتور جدید دارای استاندارد آلایندگی یورو۵ و قابل ارتقا به یورو۶ بوده و مصرف سوخت آن مطابق با الزامات قانونی تعریف شده است. نصب این موتور در دو خودرو کوییک GX و ساینا نهایی شده و در حال عرضه است.
موتور M۱۵i نسبت‌به نسل قبلی خود تغییراتی نظیر افزایش بازدهی، توان موتور و کاهش مصرف سوخت را به همراه داشته است. این تغییرات در قطعات اصلی موتور شامل منیفولد هوا، منیفولد دود، سرسیلندر، پیستون و رینگ، یاتاقان‌های ثابت و متحرک موتور، ماژول VVT و تغییراتی در بلوک سیلندر جهت نصب در محصولات خانواده پلت‌فرم X۲۰۰ اعمال شده است.
همچنین با توجه به این تغییرات، توان موتور به ۹۰اسب‌بخار و گشتاور موتور به ۱۳۷نیوتن‌متر رسیده است. البته بیش‌از ۸۰درصد قطعات این موتور ساخت داخل بوده و تمامی نمونه‌های آن با همکاری زنجیره تامین داخلی و با بهره‌مندی از زیرساخت‌های داخلی به تولید رسیده است.
تغییرات و بهبودهای انجام‌شده روی موتور M۱۵i
طبق اعلام، تغییرات و بهبودهای انجام‌شده روی این موتور شامل طراحی سرسیلندر جدید با هدف بهبود محفظه احتراق، خنک‌کاری، پورت‌های هوا و دود، قابلیت استفاده از تکنولوژی زمان‌بندی متغیر سوپاپ CVVT و میل سوپاپ جدید متناسب با آن و نیز افزایش نسبت تراکم موتور تا ۱۰.۵ با استفاده از طراحی پیستون‌های جدید است.
علاوه‌بر این، استفاده از رینگ‌های پیستون و یاتاقان‌های طرح جدید نیز در راستای کمک به کاهش اصطکاک موتور و کاهش مصرف سوخت انجام گرفته است. همچنین با هدف کمک هرچه بیشتر به کاهش مصرف سوخت و بهبود آلایندگی از طرح منیفولد هوای کاملا جدید با قابلیت نصب دریچه گاز برقی و بهبود زاویه پاشش انژکتورها و نیز از طرح منیفولد دود استیل به‌جای طرح چدنی M۱۵ قبلی در این موتور بهره‌گیری شده است.
موتور M۱۵i با تولید گشتاور ۱۳۷نیوتون‌متر و توان ۹۰اسب‌بخار دارای برتری حدود ۷ درصدی عملکرد و حدود نیم‌لیتر کاهش مصرف سوخت نسبت‌به خودرو مشابه مجهز به موتور M۱۵ قبلی، دارای جایگاه مناسبی در سبد قوای محرکه محصولات سایپاست.
تضمین روند تولید سایپا با موتورهای جدید
در نخستین روزهای مهرماه، مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا از تضمین روند تولید محصولات این خودروساز بزرگ با تولید موتورهای نسل جدید تا ۱۰سال آینده خبر داد و گفت: «بزرگ‌ترین ضربه‌ای که گروه خودروسازی سایپا در چند سال گذشته خورده، از ناحیه عدم سرمایه‌گذاری مناسب در بخش قوای محرکه بوده؛ گروه سایپا به جهت فقدان قطعاتی چون موتور، گیربکس و اکسل، لطمه سنگینی دیده و بر این اساس سعی شده است؛ طی ۲۱ماه اخیر، خلأهای گذشته جبران شود.»
محمدعلی تیموری افزود: «علاوه‌بر توسعه موتور، گیربکس و اکسل، درحال‌حاضر شرایط فراهم است تا ساخت پلوس را در اولویت داخلیسازی قرار دهیم، چراکه یکی از مهم‌ترین قسمت‌های خودرو، سیستم تعلیق و فرمان است.»
وی با اشاره به پروژه در حال اجرای ساخت خانواده موتورهای ۱.۶ تا ۲.۵ لیتری در گروه سایپا، ادامه داد: «با ورود نسل جدید موتورهای سایپا علاوه بر بهینه‌سازی مصرف سوخت و کاهش آلایندگی، کیفیت قوای محرکه و سیستم تعلیق محصولات سایپا نیز تا حدی افزایش خواهد یافت که مشتریان تا ۵ سال به تعمیرگاه مراجعه نکنند و این یعنی کیفیت و اصالت خودرو که بازار به آن نیاز دارد.»
از موتور M۱۵i تا پیشرانه ۱۶ سوپاپ سایپا
علاوه بر پیشرانه M۱۵i، سایپا پیشرانه ME۱۶ را نیز در برنامه دارد. موتور ME۱۶ از لحاظ مشخصات فنی دارای حجم موتور ۱۶۰۰سی‌سی و ۱۶ سوپاپ و دارای استاندارد آلایندگی یورو۵ است.
قدرت آن بیش‌از ۱۱۵ اسب‌بخار بوده و مجهز به سیستم CVVT و پمپ روغن با دِبی متغیر است که سبب کاهش مصرف سوخت و بالابردن قدرت موتور نسبت به مدل‌های مشابه خود می‌شود.
این موتور چهارسیلندر خطی با پاشش سوخت چندنقطه‌ای امکان اخذ استاندارد یورو۶ را نیز دارد. ویژگی دیگری که پیشرانه ME۱۶ را بارز و منحصر به‌فرد می‌کند، شروع تولید این موتور با بیش‌از ۹۲درصد ساخت داخل قطعات است که همزمان با تولید انبوه، صرفه‌جویی معناداری در کاهش ارزبری و تحقق کنترل تورم در این حوزه خواهد داشت.
قطعات C۵ شامل بلوک سیلندر، سرسیلندر، میل‌لنگ، میل بادامک و شاتون است که تشکیل‌دهنده اعضای اصلی موتور هستند و تمامی آن توسط صنعتگران زنجیره تامین گروه خودروسازی سایپا ساخت داخل شده‌اند. سیستم کنترل EMS این موتور نیز که از قسمت‌های کلیدی مجموعه موتور است، به‌صورت کامل طراحی داخلی و بومی‌سازی شده است.
در این راستا، ۶۹ قطعه‌ساز کشور در تحقق ساخت داخل اجزای مجموعه‌های این موتور ارزشمند با مگاموتور سایپا همکاری کرده‌اند و با توجه به اینکه قالب‌های قطعات اصلی و تاثیرگذار در کیفیت محصول از منابع معتبر و با کیفیت بالا تهیه شده است، کیفیت قطعات تولیدی موتور ME۱۶ بسیار مطلوب بوده و با بهره‌گیری از خط تولیدی که رونمایی شد، کیفیت مجموعه موتور تضمین می‌شود. ۸درصد قطعات باقیمانده نیز شامل قطعات استاندارد مانند کاسه‌نمدها، بیرینگ‌ها و... است که به دلایل کیفی از منابع خارجی تامین می‌شود. البته داخلیسازی قطعات باقیمانده نیز همچنان در دستور کار قرار دارد.
