برنامه های ستاد نوسازی ناوگان حمل و نقل اولویتی روی نوسازی خودروهای تجاری باری ندارد. طبق گفته رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل برنامه جدید نوسازی ناوگان مخصوص کلانشهرها دیده شده و قرار است تسهیلاتی به منظور نوسازی ۲۵۵هزار دستگاه از این وسایل‌نقلیه در نظر گرفته شود که ۲۱۰ هزار دستگاه از آن‌ها موتورسیکلت‌ها هستند و مابقی شامل تاکسی‌ها و اتوبوس‌های درون‌شهری می‌شوند. هر چند اسقاط و نوسازی خودروهای فرسوده بدون دریافت تسهیلات و خارج از این برنامه امکان‌پذیر است اما تسهیلاتی برای آن در نظر گرفته نشده، این در حالی است که سهم خودروهای سنگین در انتشار آلاینده‌های محیط‌زیستی ۱۳درصد و خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین مسافری ۱۷درصد است.
برنامه ستاد نوسازی برای ارائه تسهیلات به ۲۵۵ هزار اتوبوس، تاکسی و موتورسیکلت
رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل به‌تازگی اظهار کرد: «برنامه نوسازی ناوگان مخصوص کلانشهرها دیده شده و ممکن است در سایر شهرها هم به صورت پراکنده انجام شود.»
مهران سالاریه افزود: «این برنامه در سال اول و دوم شامل اتوبوس، تاکسی و موتورسیکلت می‌شود و در سال سوم تاکسی درون شهری، موتورسیکلت و وانت را در برمی‌گیرد و در سال چهارم و پنجم می‌توانیم به خودروهای شخصی هم تسهیلات دهیم.»
وی در ادامه افزود: «در نظر داریم در سال جدید ۲۵۵هزار دستگاه از وسایل نقلیه را نوسازی کنیم که ۲۱۰ هزار دستگاه از آن‌ها شامل موتورسیکلت‌ها می‌شود و مابقی درحال‌حاضر تاکسی و اتوبوس را دربرمی‌گیرد.»
وی بیان کرد: «مذاکراتی در این خصوص انجام‌شده و این جلسات همچنان ادامه داد. در اسقاط خودرو یک بحث مربوط به تسهیلات و بحثی مربوط به دستورالعمل اسقاط است که تقریبا در حال نهایی شدن است.»
وی ادامه داد: «این موضوع فراتر از ستاد ماست و باید در یک کارگروه تصمیم‌گیری شود. به طور کلی مبالغ تسهیلات و نرخ سود تسهیلات با استفاده از منابعی که در صندوق داریم، مشخص می‌شود.»
گواهی اسقاط در ازای ۴۰درصد تولید؛ قانونی که بعد از ۱۷سال اجرا شد
سالاریه همچنین در ادامه با اشاره به عقب‌ماندگی در حوزه اسقاط در سال‌های اخیر عنوان کرد: «چهارسال حوزه اسقاط در کشور تعطیل بوده است و میانگین باید به ۲۰درصد اسقاط در ازای ورودی هر سال برسیم. یعنی هر سال باید معادل ۲۰درصد ورودی، خروجی داشته باشیم تا به استانداردهای روز اروپا برسیم.»
وی ادامه داد: «در چهار سال گذشته این عدد ۹صدم درصد بوده و حتی به یک درصد هم نرسیده است. در اولین سالی که وزارت صمت این مسئولیت را برعهده گرفته این رقم را تقریبا ۵ برابر کرده‌ایم و به ۵درصد رسانده‌ایم.»
وی تصریح کرد: «تا قبل از این تنها مسیر برای خروج خودروهای فرسوده در کشور واردات بود که از سال ۹۶ هم‌زمان با بحران‌های ارزی و توقف واردات، اسقاط خودرو هم در کشور ممنوع شد.»
وی افزود: «بعد از ۱۷سال توانستیم تولیدکننده وسایل نقلیه و خودرو را در کشور مجبور کنیم تا در قبال مسئولیت اجتماعی خود، خودرو از رده خارج کند که مسئولیت بزرگی است.»
وی همچنین افزود: «براساس آیین‌نامه سال ۸۸ هم خودروسازان باید به ازای یک سوم از تولیدات خود گواهی اسقاط ارائه می‌کردند اما ۱۷ سال این قانون اجرا نشد. اما براساس قانون ساماندهی صنعت خودرو، از آذرماه ۱۴۰۱ در نهایت این عوارض از خودروسازان دریافت شد.»
وی گفت: «در سال جاری حداقل از هر تولیدکننده ۴۰درصد تولید، گواهی اسقاط گرفته خواهد شد.»
تعدیل قیمت‌ها با نگاه جداگانه به بازار تولید و مصرف اسقاط
رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل در ادامه با اشاره به فرسودگی بالای ناوگان سنگین کشور اظهار کرد: «یک موضوع این است که دو بحث توسعه ناوگان و نوسازی ناوگان به طور جداگانه مطرح هستند و موضوع دیگر این است که ما سیاستگزار حوزه خودرویی نیستیم؛ یعنی در مجموع ما در حوزه نوسازی براساس تکالیفی که ایجاد می‌شود، اقدام می‌کنیم.»
وی ادامه داد: «تعداد خودروهایی که قرار است وارد کشور شود، مشخص است. گذشته به این صورت بود که به ازای خودرو وارداتی، خودرو فرسوده‌ای از رده خارج می‌شد اما رویکرد کلی قانون ساماندهی، ارائه تبصره (گواهی اسقاط) است.»
وی عنوان کرد: «ممکن است یک خودرو فرسوده مانند اتوبوس مثلا ۳۰ تبصره تولید کند. از طرف دیگر ممکن است تبصره مورد نیاز برای خودروهای وارداتی ۱۵دستگاه باشد. همین موضوع باعث تعدیل قیمت‌ها شده، یعنی بازار تولید و بازار مصرف را جداگانه در نظر گرفته‌ایم تا به صرفه باشد و اقتصاد آن بچرخد.»
تمرکز محیط‌زیست بر نوسازی خودروهای درون‌شهری
مهران سالاریه درخصوص چرایی عدم توجه به کامیون‌ها در نوسازی ناوگان به روزنامه دنیای‌خودرو گفت: «این آیین‌نامه ازسوی محیط‌زیست با جدیت پیگیری می‌شد. بنابراین اگر با رویکرد محیط‌زیستی به این آیین‌نامه نگاه کنیم، خودروهای درون‌شهری بیشتر معطوف به اتوبوس درون‌شهری و موتورسیکلت است.»
وی همچنین گفت: «در حوزه برون‌شهری، چندان بحث کاهش آلودگی هوا مطرح نیست. این آیین‌نامه نیز با این نگاه نوشته شده و فعلا خودروهای تجاری (کامیون و کشنده) در اولویت نیست.»
وی تاکید کرد: «در صورت نوسازی می‌توانیم برای خودروهای تجاری حداقل ۱۰ تا ۱۲لیتر صرفه‌جویی در نظر بگیریم. به عنوان مثال یک کامیون فرسوده میانگین ۴۰درصد مصرف سوخت دارد که این رقم در مدل‌های جدید بین ۲۷ تا ۳۰لیتر است.»
وی تصریح کرد: «البته منابعی برای این خودروها در نظر گرفته شده است. جلسه‌ای هم در سال گذشته داشتیم که بر این اساس از منابع ما برای نوسازی تجاری‌ها به ویژه اتوبوس‌های برون‌شهری هم اختصاص داده شود.»
وی در ادامه افزود: «به طور کلی نگاه این آیین‌نامه در سه سال نخست به کلانشهرهاست و موضوع آلودگی هوا در نظر گرفته می‌شود.»
