این آیین‌نامه از سوی هیات وزیران به وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور، بانک‌مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سازمان برنامه و بودجه کشور، سازمان ملی استاندارد ایران، سازمان حفاظت محیط‌زیست و دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد تجاری- صنعتی و ویژه اقتصادی ابلاغ شده است.
متن آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده
هیات وزیران در جلسه 13 تیرماه 1403 به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری بانک‌مرکزی جمهوری اسلامی ایران، گمرک جمهوری اسلامی ایران، سازمان حفاظت محیط‌زیست و سازمان ملی استاندارد ایران و به‌استناد تبصره «۲» ماده «۱۱» الحاقی به قانون ساماندهی صنعت‌خودرو مصوب ۱۴۰۲ آیین‌نامه اجرایی ماده یادشده را به‌شرحی که در ادامه می‌آید، تصویب کرد.
آیین‌نامه اجرایی ماده «۱۱» قانون ساماندهی صنعت‌خودرو
ماده ۱ - در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به‌کار می‌روند:
1- وزارت: وزارت صنعت، معدن و تجارت
2- سازمان: حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان
3- خودرو: انواع خودرو سواری از جمله، ون، وانت، مینی‌بوس، اتوبوس، کامیون، کامیونت و کشنده تریلر
ماده ۲- به‌منظور تنظیم بازار خودرو و حمایت از تولید داخل کارگروهی متشکل از وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک‌مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان برنامه و بودجه کشور، بنا به‌ضرورت و براساس نیازسنجی بازار خودرو کشور به‌صورت سالانه سقف تعداد و ارزش واردات خودروهای کارکرده را تعیین می‌کند.
تبصره - کارگروه یادشده موظف است درخصوص رده خودروهایی که بازار آن‌ها توسط شورای‌رقابت انحصاری تشخیص داده شده است و خودروهای عمومی درون‌شهری و برون‌شهری به‌ترتیب از شورای رقابت وزارت کشور و وزارت راه و شهرسازی نظرخواهی کند.
ماده ۳- منابع ارزی مورد نیاز این آیین‌نامه با رعایت ضوابط ارزی بانک‌مرکزی از محل ارز حاصل از صادرات اعم از کالا و خدمات سرمایه‌گذاری خارجی با اولویت حمل‌ونقل عمومی با تایید سازمان سرمایه‌گذاری خارجی و سایر منابع مورد تایید بانک‌مرکزی جمهوری اسلامی ایران از جمله منابع ارزی با منشأ خارجی تامین خواهد شد.
تبصره ۱- ثبت سفارش با ثبت آماری صادره پس از ورود خودرو به کشور جهت ترخیص خودرو از گمرک فاقد اعتبار است.
تبصره ۲- تخلیه خودرو بدون ثبت سفارش با ثبت آماری در گمرکات کشور ممنوع است. در صورت تخلیه خودرو ظرف یک ماه مرجوع می‌شود.
ماده ۴- ضوابط فنی واردات خودرو به شرح زیر است.
الف- سن خودرو بر اساس نشان مرتبط با نوع مدل سال خودرو در شماره شناسایی خودرو (VIN) در زمان ورود به کشور بیشتر از سه سال و کمتر از پنج سال باشد.
ب- رعایت استانداردهای ایمنی براساس انطباق با استانداردهای مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران و دارا بودن یکی از شرایط زیر:
1- مشخصات خودرو در فهرست خودروهای دارای صحه‌گذاری تایید نوع وجود داشته باشد.
2- خودرو دارای تایید نوع کلی خودرو (WVTA) مندرج روی پلاک شناسایی باشد.
3- خودرو دارای گواهی سازنده مبنی بر انطباق خودرو با ایمارک (CoC) باشد.
4- خودرو دارای گواهی انطباق عمومی (GCC) از مؤسسه استاندارد کشورهای حاشیه خلیج فارس (GSO) باشد.
5- خودرو از ویژند (برندهای معتبر کشورهای اتحادیه اروپا، ژاپن و کره‌جنوبی) باشد.
تبصره - موارد فوق به‌عنوان استانداردهای کشور مبدا محسوب گردیده و ارزیابی انطباق خودروهای موضوع این آیین‌نامه از طریق بررسی مدارک به‌همراه بازرسی فیزیکی و مطابق دستورالعمل‌های مرتبط سازمان ملی استاندارد ایران، جایگزین استانداردهای ملی مرتبط می‌گردند.
پ- رعایت استانداردهای آلایندگی بر اساس انطباق با استانداردهای مورد تایید سازمان حفاظت محیط‌زیست به شرح جدول پیوست.
ت- ثبت سفارش یا ثبت آماری خودروهای موضوع این آیین‌نامه اعم از واردات توسط اشخاص حقیقی و حقوقی، منوط به اخذ تاییدیه تامین قطعات یدکی و ارائه خدمات پس از فروش از وزارت می‌باشند.
ث- کلیه مسئولیت‌های حقوقی مرتبط با اصالت و انطباقی ارکان اصلی خودرو با مدارک شناسایی سوابق اظهارشده تعمیرات و تصادفات خودرو وارداتی برعهده واردکننده می‌باشد.
ج- واردات خودرو سواری با حجم موتور بالاتر از 2۵۰۰ سی‌سی ممنوع است.
چ- واردات خودروهای فرمان‌راست ممنوع است.
تبصره- به‌منظور رعایت حقوق مصرف‌کنندگان، وزارت موظف است نسبت به اعلام فهرست نام‌های تجاری خودرو و مشخصات فنی قابل قبول با در نظر گرفتن مصرف سوخت و همچنین سهولت در دسترسی عمومی به‌قطعات و خدمات پس از فروش اقدام نماید.
ماده ۵- اشخاص زیر می‌توانند در چارچوب این آیین‌نامه و ضوابط مربوط به‌افتتاح و معدل حساب ارزی که از سوی بانک‌مرکزی اعلام می‌گردد و منوط به اخذ گواهی عدم‌سرقتی بودن خودرو از پلیس کشور مبدا اقدام به واردات خودرو نمایند.
الف- شرکت‌های واردکننده: شرکت‌هایی که دارای تاییدیه خدمات پس از فروش مورد تایید وزارت می‌باشند به‌شرط ارائه ضمانت خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی می‌توانند نسبت به‌ثبت سفارش اقدام نمایند.
ب- شرکت‌های حمل‌ونقل: شرکت‌های مورد تایید وزارت راه و شهرسازی (سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای) و وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور) صرفا به‌منظور تامین خودروهای مورد نیاز شبکه حمل‌ونقل عمومی کشور (درون‌شهری و برون‌شهری) می‌توانند از محل ارز حاصل از صادرات خدمات نسبت به‌ثبت سفارش اقدام نمایند.
تبصره - خودروهایی که از این طریق وارد می‌شوند تا 10 سال قابلیت تعویض پلاک به خودرو شخصی را ندارند.
ب- اشخاص حقیقی: اشخاص حقیقی صرفا به‌منظور استفاده شخصی و مشروط به‌عدم امکان واگذاری خودرو وارداتی تا پنج سال می‌توانند از طریق ثبت آماری و با رعایت سایر ضوابط مقرر نسبت به واردات خودرو اقدام نمایند.
ماده ۶- مبنای تعیین ارزش خودرو و حقوق ورودی براساس اصلاحیه تبصره «۶» ماده واحده قانون چگونگی محاسبه و وصول حقوق گمرکی سود بازرگانی و مالیات انواع خودرو و ماشین‌آلات راهسازی وارداتی و ساخت داخل و قطعات آن‌ها مصوب ۱۳۷۱ (موضوع ماده «12» قانون الحاق موادی به‌قانون ساماندهی صنعت‌خودرو مصوب ۱۴۰۲) می‌باشد.
تبصره ۱- پیشنهاد نرخ سود بازرگانی خودروهای کارکرده وارداتی توسط کمیته موضوع ماده «۱» آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات مصوب ۱۳۷۳ با اصلاحات بعدی به هیات وزیران به‌نحوی خواهد بود که ضمن کاهش قیمت خودروهای یادشده از شکل‌گیری هرگونه امتیاز ویژه اقتصادی برای واردکنندگان جلوگیری کند.
تبصره ۲- سود بازرگانی خودروهای حمل‌ونقل عمومی به‌میزان 50 درصد مقرر خواهد بود.
ماده ۷- ترخیص خودرو منوط به ارائه گواهی اسقاط موضوع ماده ۱۰ قانون ساماندهی صنعت‌خودرو مصوب ۱۴۰۰ و اصلاحات بعدی می‌باشد.
ماده ۸- واردات خودروهای موضوع این آیین‌نامه در مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی در چارچوب قوانین و مقررات مناطق مذکور و ضوابط این آیین‌نامه بلامانع است.
ماده ۹- خودروهای وارداتی موجود در مناطق آزاد تجاری - صنعتی که تا پیش از ابلاغ این آیین‌نامه طبق مقررات موجود به‌طریق قانونی از مبادی گمرکی با تاریخ ساخت کمتر از پنج سال وارد کشور گردیده بود و درحال حاضر مجاز به‌تردد در مناطق آزاد تجاری-صنعتی هستند، مشروط به پرداخت کلیه عوارض و بدهی‌های مربوط و حقوق ورودی مشتمل بر حقوق گمرکی و سود بازرگانی مصوب و سایر ضوابط و مقررات مرتبط مجاز به‌پلاک‌گذاری ملی و تردد در سرزمین اصلی با ثبت آماری می‌باشند. خودروهای مستثنی‌شده از حکم بند «۱» تفاهم‌نامه مشترک شورای‌عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی و گمرک جمهوری اسلامی ایران به‌شماره ۱۴۰۰۲/۱۰/۱۴۳۰ مورخ 10/3/1400 مشمول حکم این ماده نمی‌باشند.
تبصره- مبنای تعیین ارزش خودرو و حقوق ورودی موضوع این ماده بر اساس تشریفات مقرر در ماده «۴» این آیین‌نامه خواهد بود.
ماده ۱۰- براساس ماده «۲۹» آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت حقوق مصرف‌کنندگان خودرو موضوع تصویب‌نامه شماره ۷۴۱۵/ت ۱۶۸۱ ه- مورخ 28/1/1395 سازمان مسئول رسیدگی به شکایات مرتبط با نحوه عرضه و قیمت خودرو خواهد بود.
