به‌گفته کارشناسان، سه عامل عمده مرگ‌ومیر در دنیا به ترتیب بیماری‌های قلبی و عروقی، انواع سرطان و تروما هستند. همچنین سالانه حدود ۵ میلیون نفر در جهان جان خود را به علت حوادث قابل پیشگیری از دست می‌دهند. در سال‌های اخیر تعداد مرگ‌های ناشی‌از حوادث ترافیکی افزایش یافته و به همین دلیل ۱۷اکتبر به‌عنوان روز جهانی تروما نامگذاری شده است.
سوانح و حوادث منجر به تروما قابل‌پیشگیری است
در ایران اگر چه بیماری‌های قلبی-عروقی، اولین عامل مرگ‌ومیر هستند، اما بیشترین زندگی از دست رفته در کشور بر اثر تروماست؛ زیرا بیماری‌های قلبی- عروقی بیشتر در افراد مسن روی می‌دهد، ولی تروما معمولا در افراد جوان اتفاق می‌افتد. به‌گفته کارشناسان در ایران در هر ۲۰دقیقه یک نفر در اثر تصادفات یا جان خود را از دست می‌دهد یا دچار صدمات جدی و معلولیت‌های دائم می‌شود.
به‌گفته عضو شورای راهبردی ترومای کشور و فوق تخصص جراحی عروق به سه دلیل توجه به تروما اهمیت دارد؛ ابتدا اینکه تروما، تقریبا سومین عامل مرگ‌ومیر در کشور است. همچنین تروما و سوانح بیشترین عمر مفید را از جامعه می‌گیرد به این دلیل که تصادفات معمولا در میان افراد ۲۰ تا ۴۵سال رخ می‌دهد و اکثر تصادفات جاده‌ها در این گروه سنی است.
محمد رئیس‌زاده تصریح کرد: نکته دیگر اینکه می‌توانیم در موضوع تروما از سوانح و حوادث موثرتر جلوگیری کنیم در حالی که در موضوع بیماری‌های قلبی-عروقی و سرطان‌ها اینگونه نیست. رئیس‌زاده معتقد است از سال ۸۴ که تقریبا ۲۷هزار نفر تلفات جاده‌ای داشته‌ایم اما خوشبختانه این آمار در سال ۹۴ به ۱۶هزار و ۷۰۰ رسیده است. در این زمینه کاهش قابل‌توجهی را با برنامه‌ریزی انجام شده داشته‌ایم، اما این عدد همچنان بالاست.
تحقیقات با محوریت تصادفات جاده ای؛ از پیشگیری تا درمان
چندی پیش رئیس علوم پزشکی گیلان از راه‌اندازی نخستین پژوهشکده ترومای کشور در گیلان خبر داد و گفت: هدف از راه‌اندازی این پژوهشکده کاهش عوارض ناشی‌از تروماست.
دکتر محمدتقی آشوبی، «پژوهشکده ترومای گیلان» را نخستین پژوهشکده تروما در کشور دانست و افزود: گیلان استان حادثه‌خیز است و به دلیل فاصله کم بین‌شهری شاهد فراوانی استفاده از موتورسیکلت هستیم؛ همچنین مسافرت‌های زیادی در طول سال به گیلان انجام می‌شود و جاده‌های ما همواره پرتردد است. رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان با بیان اینکه موارد تروما در استان زیاد است، عنوان کرد: هدف از راه‌اندازی این پژوهشکده کاهش عوارض ناشی‌از تروماست.
آشوبی از کاربردی شدن تحقیقات این پژوهشکده برای گیلان و کشور خبر داد و افزود: کاهش مرگ‌ومیر ناشی از حوادث در دستور کار علوم پزشکی استان قرار دارد. رئیس علوم پزشکی گیلان تصریح کرد: این پژوهشکده را در گیلان راه‌اندازی کردیم تا تحقیقات لازم را با محوریت تصادفات جاده‌ای از پیشگیری تا درمان دنبال کند، زیرا پیشگیری اولویت است.
وی همچنین از توسعه پژوهشکده ترومای گیلان در فضای ۳۵۰۰ مترمربعی بیمارستان لاکان در آینده نزدیک خبر داد. دکتر شاهرخ یوسف‌زاده، رئیس پژوهشکده ترومای گیلان نیز با اشاره به لزوم پرداختن به تروما عنوان کرد: تروما یکی از مهم‌ترین عوامل مرگ‌ومیر در سنین مختلف است، اما در سنین پنج تا ۲۴سال مهم‌ترین علت مرگ‌ومیر محسوب می‌شود.
این متخصص جراحی مغز و اعصاب، پژوهشکده ترومای گیلان را متشکل از چهار مرکز تحقیقات دانست و ادامه داد: این پژوهشکده شامل مرکز تحقیقات ترومای جاده‌ای، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی تروما، مرکز تحقیقات علوم اعصاب و مرکز تحقیقات ارتوپدی می شود. یوسف‌زاده با بیان اینکه از ۳۰مرکز تروما در کشور، ۲۲مرکز در تهران و مابقی در سایر استان‌ها قرار دارد، اضافه کرد: پیشگیری از آسیب، پیش‌بیمارستانی، بیمارستانی و بازتوانی را دنبال می‌کنیم.
وی با اشاره به آشنایی اغلب سازمان ها و دستگاه‌های مرتبط با حوزه علوم پزشکی و حوادث و امداد و نجات در استان درباره تروما، یادآور شد: هدف ما راه‌اندازی اولین سیستم ترومای کشور حول محور تصادفات جاده‌ای از پیشگیری تا درمان است. رئیس پژوهشکده ترومای گیلان لازمه سیستم تروما را بانک اطلاعاتی دانست و تاکید کرد: باید داده‌های پزشکی قانونی و راهداری و پلیس راه و آتش‌نشانی و علوم پزشکی و... را به هم متصل کنیم تا به خروجی یکسان برسیم. لازم به ذکر است برای دسترسی به مقالات و اخبار این مرکز می‌توانید به نشانی اینترنتی https://gtrc.gums.ac.ir مراجعه کنید.
بزرگ‌ترین اورژانس ترومای کشور در کرمانشاه
اواخر خردادماه، معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه از افتتاح بزرگ‌ترین اورژانس ترومای کشور در بیمارستان طالقانی کرمانشاه خبر داد. صادق کریمی با اشاره به پیشرفت ۹۵درصدی پروژه اورژانس بیمارستان طالقانی گفت: این اورژانس، در وسعت ۳۴۰۰مترمربع احداث شده و بزرگ‌ترین اورژانس ترومای کشور محسوب می‌شود. وی با اشاره به شروع ساخت این پروژه از سال ۱۳۹۳ گفت: سال ۱۳۹۵ این پروژه با پیشرفت ۳۵درصدی به دلیل مشکلات اعتباری متوقف و مجددا در سال ۱۴۰۱ کار احداث آن از سر گرفته شد.
وی افزود: خوشبختانه طی دو سال اخیر پروژه پیشرفت خوبی داشته و بیش‌از ۳۰۰میلیارد تومان تاکنون برای ساخت و خرید تجهیزات آن صرف شده است. معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه ضریب اشغال تخت در بیمارستان طالقانی را صد درصد اعلام و تصریح کرد: این بیمارستان مرکز ترومای غرب کشور است و عمده بیماران حوادث و تصادفی به این بیمارستان منتقل می شوند و قطعا افزایش این تعداد تخت، به بهبود هرچه بیشتر وضعیت خدمات‌رسانی این بیمارستان منجر می‌شود.
