رویارویی‌های سیاسی اخیر در منطقه و تاثیرات آن بر اقتصاد صنایع به‌ویژه صنعت خودرو، موضوعی است که بسیاری از کارشناسان و فعالان این حوزه را به چالش کشیده است.
علی جدی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس یازدهم در گفت‌وگو با «دنیای‌خودرو» به بررسی ابعاد مختلف این تاثیرات می‌پردازد و بر لزوم اتخاذ تدابیر مناسب برای مقابله با چالش‌های ناشی از تاثیرات حبابی در نرخ ارز تاکید می‌کند. او معتقد است در شرایط کنونی نه‌تنها باید به تامین قطعات و مواداولیه توجه کرد بلکه باید از ظرفیت‌های داخلی بهره‌برداری کرده و با ایجاد همکاری‌های بین‌المللی، به سمت بهبود کیفیت و افزایش رقابت‌پذیری خودروهای تولید داخل حرکت کنیم. این کارشناس صنعت و تجارت، با اشاره به ضرورت حمایت از تولیدکنندگان داخلی و اتخاذ سیاست‌های شفاف در واردات خودرو بر این باور است که تنها با برنامه‌ریزی دقیق و هم‌افزایی میان نهادهای دولتی و خصوصی می‌توان از این بحران عبور کرد و آینده‌ای روشن برای صنعت خودرو رقم زد.
با توجه به درگیری‌های سیاسی در منطقه، آیا برنامه‌ای برای افزایش همکاری با برندهای معتبر جهانی در صنعت خودرو وجود دارد و چگونه می‌توان این همکاری‌ها را تسهیل کرد؟
بله، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و همکاری با برندهای معتبر جهانی مانند همکاری ایران‌خودرو با LAUNCH چین در زمینه طراحی، مهندسی و توسعه محصول، همکاری مگاموتور با DAE چین برای تولید نسل جدید موتورهای محصولات سایپا و همکاری کرمان‌موتور با نامی روسیه برای توسعه پلت‌فرم‌های جدید و سیستم‌های انتقال قدرت DHT و قوای محرکه هیبرید، می‌تواند به ارتقای کیفیت و تکنولوژی در صنعت خودرو کمک کند. اما باید توجه داشت که تنش‌های سیاسی در منطقه، به‌طور مستقیم بر جذب سرمایه‌گذاران تاثیر منفی می‌گذارد. این نوع دیپلماسی مانع از ایجاد اعتماد و امنیت لازم برای سرمایه‌گذاری در کشور می‌شود. برای تسهیل این همکاری‌ها، باید شرایط مناسبی را برای سرمایه‌گذاران فراهم کنیم. این شرایط، شامل کاهش بوروکراسی، تسهیل روندهای قانونی و ایجاد محیطی امن و پایدار برای فعالیت‌های اقتصادی است. همچنین، برقراری دیپلماسی فعال و موثر با کشورهای دیگر می‌تواند به بهبود وضعیت سرمایه‌گذاری کمک کند. تنها در این صورت می‌توانیم به جذب سرمایه‌گذاری و تکنولوژی‌های جدید امیدوار باشیم و از چالش‌های ناشی‌از درگیری‌های نظامی عبور کنیم.
برای ارتقای کیفیت خودروهای تولید داخل و تنوع‌بخشی به آنها چه برنامه‌هایی در نظر گرفته شده است؟
بهبود کیفیت خودروهای تولید داخل و تنوع‌بخشی به آنها نیازمند یک رویکرد جامع و چندجانبه است. یکی از اصلی‌ترین برنامه‌ها، همین ایجاد زمینه و بستر همکاری با شرکت‌های معتبر بین‌المللی به‌ویژه در کشورهایی مانند چین، روسیه و هند است. این همکاری‌ها می‌تواند شامل تبادل دانش فنی، آموزش نیروی کار و به اشتراک‌گذاری بهترین شیوه‌ها در تولید و کنترل کیفیت باشد. علاوه بر این، استفاده از تکنولوژی‌های نوین، مانند سیستم‌های هوشمند کنترل کیفیت و فرآیندهای تولید پیشرفته، می‌تواند به افزایش دقت و کاهش خطاها در تولید کمک کند. همچنین، تحقیق و توسعه (R&D) باید در مرکز توجه قرار گیرد. سرمایه‌گذاری در پروژه‌های تحقیقاتی و توسعه‌ای می‌تواند به شناسایی نیازهای بازار و نوآوری در طراحی و تولید محصولات جدید بینجامد. به‌طور کلی، این برنامه‌ها می‌توانند به ارتقای کیفیت خودروهای تولید داخل و افزایش رضایت مشتریان کمک کنند.
با توجه به چالش تحریم‌ها و افزایش نرخ ارز، چه راهکاری برای تامین قطعات و مواد اولیه لازم برای تولید خودرو وجود دارد و این موارد چه تاثیری بر قیمت تمام‌شده محصولات خودرویی خواهد داشت؟
افزایش نرخ ارز و نبود شرایط انتقال پول به شرکت‌های تامین‌کننده مواد اولیه چالش‌های زیادی را برای تامین قطعات و مواد اولیه ایجاد کرده است و این موضوع به‌طور مستقیم بر قیمت تمام‌شده محصولات خودرویی تاثیر می‌گذارد. برای مدیریت این چالش‌ها، باید به دنبال راهکارهای جایگزین باشیم. یکی از این راهکارها، توسعه همکاری‌ها با کشورهای همسایه و افزایش تولید داخلی قطعات است که می‌تواند به کاهش وابستگی به واردات کمک کند. همچنین، ایجاد روابط تجاری با کشورهایی که تحت فشار تحریم‌ها نیستند، می‌تواند به ما در تامین مواد اولیه و قطعات کمک کند. با این اقدامات، می‌توانیم تا حدی از تاثیرات منفی افزایش نرخ ارز بر قیمت محصولات خودرویی کاسته و به پایداری تولید در این صنعت کمک کنیم.
چه اقداماتی برای اصلاح ساختار صنعت خودرو ضروری است تا این صنعت بتواند زیان انباشته در بنگاه‌های بزرگ را جبران کند؟
برای اصلاح ساختار صنعت خودرو، ما باید به چند نکته کلیدی توجه کنیم. نخست باید فرآیندهای تولید را بهبود بخشیم و بهره‌وری را افزایش دهیم. این امر می‌تواند با استفاده از فناوری‌های نوین و بهینه‌سازی خطوط تولید محقق شود. همچنین، ایجاد رقابت سالم در بازار بسیار مهم است. این رقابت می‌تواند به کاهش قیمت‌ها و افزایش کیفیت خودروها منتج شود. ما نیاز داریم به تولیدکنندگان داخلی انگیزه دهیم که در کیفیت محصولات خود سرمایه‌گذاری کنند.
کارشناسان دولتی و مجلس چگونه می‌توانند به تسهیل فرآیندها و بهبود کارایی در صنعت خودرو کمک کنند و چه اقداماتی برای ارتقای این صنعت لازم است؟
کارشناسان دولتی و مجلس می‌توانند با اصلاح قوانین و ساده‌سازی مقررات مرتبط با تولید و واردات خودرو، حمایت از تحقیق و توسعه با تخصیص منابع مالی، تسهیل دسترسی به منابع مالی، تقویت همکاری با بخش خصوصی از طریق برگزاری جلسات مشترک، تشویق به سرمایه‌گذاری خارجی با ارائه مشوق‌های مالی و بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل و لجستیک، به تسهیل فرآیندها و بهبود کارآیی در صنعت خودرو کمک کنند. این اقدامات می‌تواند به افزایش رقابت‌پذیری و بهبود وضعیت کلی این صنعت منتج شود. علاوه‌بر این، کمیسیون صنایع مجلس می‌تواند با پیشنهاد اصلاحات قانونی و کاهش بوروکراسی، شرایط بهتری را برای سرمایه‌گذاری و نوآوری در صنعت خودرو فراهم کند. همچنین ایجاد برنامه‌های حمایتی برای ارتقای کیفیت و فناوری در تولید خودرو می‌تواند به بهبود رقابت‌پذیری این صنعت کمک کند. در نهایت، همکاری نزدیک با نهادهای دولتی و خصوصی برای ایجاد یک اکوسیستم حمایتی، کلید موفقیت در این زمینه خواهد بود.
شفافیت در قوانین واردات خودرو می‌تواند به بهبود وضعیت بازار کمک کند. چه اقداماتی در این راستا باید انجام شود؟
جلوگیری از اعمال سلیقه کارشناسی در اجرای قوانین و مقررات یک ضرورت است. ما باید اطمینان حاصل کنیم که قوانین به‌روز و قابل‌فهم هستند. این امر نه‌تنها اعتماد مصرف‌کنندگان را جلب می‌کند بلکه سرمایه‌گذاران را نیز تشویق می‌کند در بازار ما فعالیت کنند. باید فرآیندهای واردات را ساده‌سازی کنیم تا افراد و شرکت‌ها بتوانند به‌راحتی در این حوزه فعالیت کنند.
چگونه می‌توان ارتباط موثرتری با مصرف‌کنندگان برقرار کرد و نیازهای آنها را در سیاست‌گذاری‌های تولید محصولات در بنگاه‌های خودروسازی لحاظ کرد؟
برقراری ارتباط موثر با مصرف‌کنندگان بسیار مهم است. ما باید جلسات منظم با نمایندگان مصرف‌کنندگان برگزار کنیم و از نظرسنجی‌ها و تحقیقات بازار استفاده کرده تا نیازها و خواسته‌های آنها را بهتر درک کنیم. این اطلاعات می‌تواند به ما کمک کند تا سیاست‌های بهتری را تدوین کنیم که واقعا به نفع مصرف‌کنندگان باشد.
واردات خودرو ممکن است تاثیراتی بر بازار کار و اشتغال داشته باشد. چه نگرانی‌هایی در این زمینه وجود دارد؟
بله، واردات خودرو می‌تواند تاثیراتی بر بازار کار و اشتغال داشته باشد. ما باید به این نکته توجه کنیم که اگر این واردات به‌درستی مدیریت نشود، ممکن است برخی مشاغل در صنعت داخلی تحت فشار قرار گیرند. اما اگر به‌درستی برنامه‌ریزی کنیم، می‌توانیم فرصت‌های جدیدی در زمینه‌های خدمات و نگهداری خودرو ایجاد کنیم که به اشتغال‌زایی کمک خواهد کرد.
آیا واردات خودروهای دست‌دوم که همچنان عده‌ای پیگیر آن هستند، می‌تواند به تنوع بازار کمک کند و این اقدام چه تاثیری بر قیمت‌ها و دسترسی مصرف‌کنندگان خواهد داشت؟
بله؛ واردات خودروهای دست‌دوم می‌تواند به تنوع و رقابت در بازار کمک کند. با این کار، مصرف‌کنندگان گزینه‌های بیشتری برای انتخاب خواهند داشت و این به نوبه خود می‌تواند باعث کاهش قیمت‌ها شود. همچنین، این اقدام می‌تواند فشار را بر تولیدکنندگان داخلی بیشتر کند تا کیفیت محصولات خود را بهبود بخشند و با قیمت‌های رقابتی‌تری وارد بازار شوند.
حمایت از تولیدکنندگان داخلی در کنار واردات خودرو چگونه می‌تواند انجام شود؟
حمایت از تولیدکنندگان داخلی باید به‌عنوان یک اولویت قرار گیرد. ما می‌توانیم با ارائه مشوق‌های مالی و تسهیلات به تولیدکنندگان، به آنها کمک کنیم کیفیت محصولات خود را ارتقا دهند. همچنین ایجاد استانداردهای کیفی می‌تواند به تقویت تولیدات داخلی و افزایش رقابت‌پذیری آنها کمک کند. ما باید به تولیدکنندگان نشان دهیم که در این مسیر تنها نیستند و دولت از آنها حمایت می‌کند.
