بهعنوان مثال در نیمه اول ۲۰۲۲ بهرغم فروش بیش از یکمیلیون دستگاه خودرو از سوی رنو، اما بدترین خسارت از ناحیه کاهش تولید ریزپردازندهها بهاین شرکت فرانسوی وارد شد. جیپ و چند شرکت دیگر هم مجبور بهبستن برخی کارخانههای خود بهدلیل عدمدسترسی به ریزپردازندهها شدهاند.
از سوی دیگر نیز نباید این موضوع مهم را فراموش کرد که کسبوکارهای تولید تراشه و پردازشگر با اصول تولید رایج هماهنگ نیست. همانطور که اشاره شد، در سالهای 2018 تا 2019 خودروسازان بزرگ جهانی (به استثنای تویوتا) از جنرالموتورز و فورد گرفته تا فولکسواگن، با کمبود شدید تراشه مواجه شدند که این مهم، موجب لطمه بهسوددهی آنان شد؛ بهطوری که تا تابستان گذشته این چالش ادامه داشت. بههمین دلیل برخی شرکتهای خودروسازی به این فکر افتادهاند که دست بهکار شوند و در مواردی وابستگی به تراشه را کاهش دهند.
این موضوع نشان میدهد خودروها با چه سرعتی درحال برقی شدن هستند و خودرانها نیز گسترش مییابند و ناگفته پیداست این فناوریها نیاز جدی به نیمههادیها در قلب یک خودرو دارند. برخی تراشهسازان مثل استی مایکروالکترونیکس (STMicroelectronics) و تگزاساینسترومنتس (Texas Instruments) در این زمینه پیشتاز هستند و با بحران کنار آمدند؛ اما بسیاری از شرکتهای پیشرو و فعال در صنعت تراشهسازی از جمله فاکسکان (Foxconn) حتی پیش از شیوع کرونا نیز هشدار داده بودند این صنعت در سالهای پیش رو با چالشهای جدی روبهرو خواهد شد.
در این زمینه مالکوم پن از تحلیلگران موسسه تحقیقاتی «فیوچرهورایزنز» میگوید مدتهاست فاکسکان تراشههای مورد نیاز برندهای معروفی مثل بامو و اَپل را تامین میکند؛ اما خودروهای برقی بهمعنی واقعی کلمه بازار صنعتخودرو را دگرگون کردهاند؛ بنابراین طبیعی است که بازیگران جدید آن اَپل و فاکسکان باشند.
صنعتخودرو دیرتر از صنعت الکترونیک به این مدلها روی آورده است. بهگفته پن، این تحول و تغییر بنیادی در صنعتخودرو از تسلا آغاز شد. هرچند مهندسان تسلا، طراحی آیسی و تراشههای لازم را برای هوش مصنوعی در دل کارخانه خود آغاز کردند، اما دیگر خودروسازان دیرتر بهفکر فعالیت در این بخش افتادهاند.
البته نباید فراموش کرد طراحی این تراشهها بهمثابه مغز خودروهای برقی جدید و خودرانهاست. بنابراین نمیتوان طراحی و تولید آنها را بهشرکتهای ثالث سپرد. در چنین وضعیتی، شرکتی مثل فاکسکان میخواهد حداقل ۱۰ درصد بازار را تا سال ۲۰۲۵ تصاحب کند.
البته باید گفت این شرکت تا بهحال تامینکننده عمده تسلا و بامو بوده است.
پن میافزاید: «تغییرات بنیادی خیلی سریعتر از آنچه تصور میشود، درحال وقوع است.»
بهبیان سادهتر، برای کمپانیهایی مثل اَپل و گوگل، ورود بهعرصه خودروسازی بسیار آسانتر از ورود خودروسازان بهعرصه تراشهسازی است. هیچ صنعتی از نیمههادیها در امان نیست. بههرحال همهگیری و شیوع جهانی کووید-۱۹ نقش حیاتی نیمههادیها و پردازشگرها در صنعتخودرو را آشکار کرد.
قاعدتا پیشرفت تکنولوژی و تلاش برای توسعه آن، مشکلات مربوط بهخود را دارد. دنیای خودروهای امروزی هم از این قاعده مستثنا نیست؛ چراکه تکنولوژی صنعتخودرو هر روز از روز گذشته پیشرفتهتر میشود، اما مشکلی که ظاهرا امروزه صنعتخودرو در سطح جهانی با آن روبهرو است، کمبود جهانی میکروچیپهای ضروری برای ساخت و توسعه برخی خودروهای پیشرفته و روز بازار است.