بازار خودرو ایران در سال‌های اخیر شاهد تحولات چشمگیری بوده است. نوسانات شدید قیمت، تغییر سلیقه مشتریان، تحریم‌ها و سیاست‌های متغیر دولت‌ها، همگی بر این بازار تاثیر گذاشته‌اند. اما یکی از مسائل مهم امروز در بازار خودروهای صفرکیلومتر داخلی و وارداتی، ناهماهنگی بین قیمت و کیفیت است. خودروهای نه‌چندان باکیفیت و کم‌آپشن با نرخ‌های عجیب و غریبی معامله می‌شوند و دیگر کسی از شنیدن اعداد میلیاردی جلو نام این نوع خودروها متعجب نمی‌شود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت بسیاری از خودروها با میزان کیفیت آن‌ها همخوانی ندارد؛ درواقع برخی خودروهای مونتاژی و چینی موجود در بازار قیمتی بالاتر از میزان کیفیت‌شان دارند. البته این موضوع برای تمام خودروها صدق نمی‌کند و خودروهایی نیز در بازار وجود دارند که بین قیمت و کیفیت آن‌ها همخوانی وجود دارد.
سال‌هاست به‌دلیل محدودیت در واردات برندهای اروپایی، خودروهای چینی در بازار ایران جولان می‌دهند؛ اما به‌گفته کارشناسان، ورود مدل‌های مختلف خودرو به‌کشور می‌تواند به‌سیطره خودروهای چینی بر بازار ایران پایان دهد و با رونق واردات خودروهای ساخت کشورهای اروپایی، خودروهای چینی جایگاه خود را در بازار ایران از دست خواهند داد.
به‌باور بسیاری از فعالان، اقدامات دولت در جلوگیری از واردات خودرو طی سال‌های اخیر نه‌تنها موجب بهبود وضعیت بازار خودرو نشده بلکه تنها خریدار واقعی را از خرید آسان و باکیفیت محروم کرده و سبب شده است بازار خودروهای مونتاژی و چینی رشد خوبی داشته باشند.
البته در این مدت که میزان واردات نسبت به‌سال گذشته افزایش داشته، آمارها حاکی از آن است که حدود ۶۰ درصد از خودروهای وارداتی عرضه‌شده در سامانه یکپارچه تخصیص خودروها را برندهای چینی تشکیل می‌دهد و بعد از آن مدل‌های ژاپنی، اروپایی و کره‌ای پیش‌تاز هستند.
درواقع مطابق اطلاعیه‌های منتشره در سامانه یکپارچه تاکنون از حدود ۲۷ برند خودرو خارجی که در این سامانه عرضه شده، سهم بزرگی در اختیار چینی‌هاست. جریان حضور خودروهای وارداتی از چین به‌تصمیم‌گیری سیاست‌گزار پس از آزادسازی واردات خودرو در اردیبهشت ۱۴۰۱ برمی‌گردد.
در آن زمان تصمیم گرفته شد واردات پس از ۵ سال، با چینی‌ها که گزینه دم‌دست‌تری درمقایسه با دیگر برندها بودند استارت زده شود؛ آن هم از ناحیه خودروسازان داخلی؛ اما جریان واردات خودروهای چینی به‌خودروسازان بزرگ کشور محدود نشد و خودروسازان بخش‌خصوصی نیز انواع و اقسام برندهای چینی را وارد کردند. البته خیلی زود تب خودروهای چینی فروکش کرد و پس از باز شدن پای برندهای غیرچینی و از سویی کم شدن اختلاف قیمت نمایندگی و بازار خودروهای چینی در بازار، حالا بسیاری به‌دنبال برندهایی با حاشیه بازار بسیار بالاتر رفته‌اند.
در چنین شرایطی که فعالان، موضوع تاثیر حجم واردات بر قیمت‌ها در بازار و از سویی نقش واردات سایر برندها بر کاهش تقاضای خودروهای چینی را مطرح می‌کنند، خبرها حکایت از آن دارد که موضوع واردات خودرو که یکی از وعده‌های دولت چهاردهم بود، در لایحه بودجه ۱۴۰۴ نیز تعیین‌تکلیف شده و بانک‌مرکزی مبلغ ۲ میلیارددلار برای واردات خودرو در سال آینده تخصیص داده است.
البته در ماه‌های اخیر و پس از طرح سرعت گرفتن واردات خودرو و پیشنهاد سقف ۲ میلیارددلاری واردات خودرو در بودجه سال آینده، این موضوع قیمت‌ها را در بازار خودرو نزولی کرد که نشان می‌دهد واردات خودرو هرچند محدود و با وجود افزایش نرخ ارز، سبب کاهش سود واسطه‌گری و دلالی در این بازار شده و همین موضوع به‌کاهش قیمت خودروها در بازار کمک می‌کند.
کاهش قیمت ۳۰ میلیون‌تومانی اکستریم VX (۲۰۲۳)
روز گذشته در بازار خودروهای داخلی شاهد کاهش بهای یک تا ۶ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که تارا اتومات (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۶ میلیون‌تومان کاهش ۹۳۶ میلیون‌تومان، پژو ۲۰۷ پانوراما اتومات ارتقا یافته (۱۴۰۳) با ۶ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۲۴ میلیون‌تومان، پژو ۲۰۶ تیپ ۲ (۱۴۰۱) با ۵ میلیون‌تومان کاهش ۵۹۵ میلیون‌تومان، دنا پلاس اتومات (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۴ میلیون‌تومان کاهش ۹۷۰ میلیون‌تومان، دنا پلاس (۵ دنده) (۱۴۰۳) با ۳ میلیون‌تومان کاهش ۷۶۶ میلیون‌تومان، پژو ۲۰۷ پانوراما (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۳ میلیون‌تومان کاهش ۷۹۵ میلیون‌تومان و شاهین اتومات (۱۴۰۳) با ۲ میلیون‌تومان کاهش ۸۳۰ میلیون‌تومان قیمت‌گذاری شدند.
همچنین درمیان خودروهای مونتاژی شاهد کاهش بهای ۵ تا ۳۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که قیمت اکستریم VX (۲۰۲۳) با ۳۰ میلیون‌تومان کاهش به ۴ میلیارد و ۳۵۰ میلیون‌تومان، تیگارد X۳۵ (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش به یک‌میلیارد و ۱۸۰ میلیون‌تومان، اسکای‌ول ET۵ نبکا (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش به ۲ میلیارد و ۶۱۰ میلیون‌تومان و فونیکس تیگو ۸ پرو مکس هیبرید (۱۴۰۳) با ۱۵ میلیون‌تومان کاهش به ۲ میلیارد و ۷۳۵ میلیون‌تومان رسید.
از طرفی در گروه خودروهای وارداتی شاهد افت بهای ۵۰ میلیون‌تومانی ۳ مدل خودرو بودیم. جایی که هونگچی H۵ (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۳ میلیارد و ۶۵۰ میلیون‌تومان، هونگچی EQM۵ (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۲ میلیارد و ۵۰ میلیون‌تومان و جی‌ای‌سی امپو (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۲ میلیارد و ۸۵۰ میلیون‌تومان ارزش‌گذاری شدند.
