دو نوع رایج روغنهایی که در خودروها استفاده میشوند، روغنموتور و روغن هیدرولیک هستند. هر کدام از این روغنها ویژگیها و وظایف خاص خود را دارند و آشنایی با تفاوتهای آنها میتواند به نگهداری بهتر خودرو کمک کند.
در سوی مقابل روغن هیدرولیک یک سیال تخصصی است که در سیستمهای هیدرولیکی برای انتقال نیرو و حرکت استفاده میشود. این روغن، نیروی مکانیکی را به انرژی هیدرولیکی تبدیل میکند و از آن برای کنترل و حرکت اجزای مختلف استفاده میشود. کاربرد آن در فرمان هیدرولیک، سیستمهای ترمز، جکهای هیدرولیکی و تجهیزات صنعتی متداول است.
تفاوت اصلی بین روغنموتور و روغنهیدرولیک در ترکیبات و عملکرد آنهاست. هر دو روغن از پایههای روغنی و افزودنیهای تخصصی تولید میشوند، اما برای اهداف کاملا متفاوتی طراحی شدهاند. روغن هیدرولیک با ویژگیهایی مانند تراکمپذیری بسیار پایین، پایداری ویسکوزیته و اصطکاک قابلپیشبینی شناخته میشود و در سیستمهایی که نیاز به انتقال نیرو از طریق مایعات دارند، مانند فرمان هیدرولیک و جکها استفاده میشود. ازسویدیگر روغنموتور برای محافظت از موتور در برابر دمای بالا، اصطکاک شدید، و ترکیبات شیمیایی حاصل از احتراق طراحی شده است.
این روغن باید مقاومت بالایی در برابر اکسیداسیون و جذب سوخت داشته باشد و همچنین موتور را تمیز نگه دارد. هر دو روغن معمولا دارای افزودنیهایی برای کاهش کف کردن و بهبود عملکرد در شرایط کاری مختلف هستند.
انتخاب بهترین روغن برای تجهیزات یا موتور، بستگی به شناخت دقیق نیازهای دستگاه شما دارد. روغن هیدرولیک و روغنموتور از نظر کاربرد، ترکیب شیمیایی و ویژگیها تفاوتهای قابلتوجهی دارند.
به طور کلی روغن هیدرولیک برای انتقال انرژی در سیستمهای هیدرولیکی (مانند ترمزها، جکها و فرمان هیدرولیکی خودرو) استفاده میشود. وظیفه اصلی آن انتقال نیرو و محافظت از قطعات سیستم هیدرولیکی است. اما روانکار پیشرانه برای روانکاری، تمیزکاری و خنک کردن قطعات موتور خودرو استفاده میشود.
همچنین مانع از سایش قطعات و کاهش اصطکاک در موتور میشود. روغن هیدرولیک بر پایه روغنهای معدنی یا مصنوعی ساخته میشود. شامل افزودنیهایی برای جلوگیری از زنگزدگی، اکسیداسیون و افزایش پایداری در دماهای مختلف است. فاقد ویژگیهایی مانند پاککنندگی است که در روغن موتور یافت میشود. اما روغنموتور ترکیبی از روغن پایه (معدنی، نیمهمصنوعی یا مصنوعی) و افزودنیهایی مانند مواد پاککننده، ضدسایش و کاهشدهنده اصطکاک است. ویژگیهایی دارد که به کاهش دما و جلوگیری از تشکیل رسوب در موتور کمک میکند. روغن هیدرولیک باید دارای گرانروی مناسب باشد تا به خوبی نیرو را انتقال دهد.
مقاومت در برابر تغییرات دما و ایجاد کف مهم است. دارای خاصیت ضدزنگ و ضدخوردگی است. اما روغنموتور باید دارای مقاومت بالا در برابر دماهای بسیار بالا باشد. خاصیت روانکاری در شرایط فشار و حرارت شدید موتور را داراست. مانع از تشکیل رسوبات و آلودگی در موتور میشود.
روغن هیدرولیک معمولا در سیستمهایی با دمای پایینتر و فشار خاص طراحی شده است. در محیطهایی که دمای کنترلشده دارند، عملکرد بهتری دارد. اما روغنموتور برای کار در دماهای بالا و فشار زیاد درون موتور طراحی شده است. باید تحمل استرسهای مکانیکی و حرارتی شدید را داشته باشد. به طور کلی روغن هیدرولیک و روغنموتور برای اهداف کاملا متفاوت طراحی شدهاند و استفاده نادرست از یکی به جای دیگری میتواند به سیستم آسیب برساند. مهم است که از روغن مناسب برای هر سیستم استفاده کنید و همیشه توصیههای سازنده را مدنظر قرار دهید.