فرزانه صادق همچنین گفت: پروژه منطقه دوم آزادراه تهران-شمال درحال‌حاضر در مرحله اجرایی قرار دارد و عملیات ساخت‌وساز به طور مستمر انجام می‌شود. وی افزود: عوارض آزادراهی این آزادراه که سال‌ها اعلام نمی‌شد و به حق باید دریافت می‌شد، اکنون برقرار شده است و پروژه با تخصیص منابع مالی، به خوبی پیش می‌رود. در ادامه روند اجرایی این پروژه را بررسی می کنیم.
استفاده 80درصدی از پیمانکاران ایرانی در منطقه سوم آزاد راه تهران - شمال
پروژه آزادراه تهران - شمال در سال ۱۳۷۳ به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسید و عملیات اجرایی آن از سال ۱۳۷۶ آغاز شد. پس از افتتاح منطقه‌یک آزادراه تهران- شمال در ششم اسفندماه سال ۱۳۹۸، مسئولان وزارت راه و شهرسازی وعده دادند فاز دوم این پروژه را تا پایان سال ۱۳۹۹ یا نهایتا تا پایان دولت دوازدهم یعنی بهار سال ۱۴۰۰ خواهند ساخت، اما این وعده عملی نشد.
در دولت سیزدهم هم البته تکمیل باند رفت منطقه دو آزادراه تهران - شمال، چند بار به زمان دیگری موکول شد؛ ازجمله اینکه وعده داده شده بود تا پایان سال ۱۴۰۱، این آزادراه بازگشایی شود اما در نهایت ۱۷ تیرماه ۱۴۰۲، باند رفت منطقه دو آزادراه تهران - شمال به‌عنوان بخشی از کریدور آزادراهی شمال - جنوب کشور با هدف کاهش زمان سفر، تسهیل و روانسازی ترافیک منطقه و افزایش ایمنی سفر طراحی و اجرا شد. البته باند برگشت آزادراه هنوز عملیاتی نشده؛ اما مهرداد بذرپاش (وزیر راه و شهرسازی دولت قبل) درباره مسیر برگشت فاز دوم آزادراه تهران - شمال وعده داده بود که مسیر برگشت فاز دوم آزادراه تهران - شمال تا دهه فجر سال آینده افتتاح می‌شود.
به‌گفته او، تکمیل این مسیر به ۱۵هزار میلیارد تومان هزینه نیاز دارد. پس از تکمیل فاز دو، فاز سوم آزادراه تهران-شمال باقی می‌ماند که از پل زنگوله در ابتدای استان مازندران آغاز شده و به طول ۴۷ کیلومتر ادامه پیدا کرده و در سه راهی دشت نظیر به فاز چهارم این آزادراه متصل می‌شود.
به گفته مدیرکل دفتر امور مجریان آزادراه‌ها، کار مطالعاتی منطقه سوم آزادراه تهران - شمال در حال انجام است و مذاکرات اولیه با چین انجام شده تا در قبال تهاتر نفت، کار مهندسی منطقه سه را اجرا کنند؛ با وجود این در قراردادها ذکر شده که برای این پروژه ۸۰درصد از پیمانکاران ایرانی استفاده شود.
صرفه دولت‌ها با ساخت آزادراه است
چند روز قبل معاون‌اول رئیس‌جمهور نیز با بیان اینکه اتمام آزادراه تهران - شمال یکی از اولویت‌های اصلی ماست، تصریح کرد: قصد داریم کاری که ۳۰ سال طول کشیده است را در این دولت تمام کنیم.
در این دیدار که با حضور دبیر هیات دولت، وزیر راه و شهرسازی، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، رئیس کل بانک مرکزی و سرمایه‌گذاران و بهره‌برداران آزادراه‌های کشور صورت گرفت، معاون‌اول رئیس‌جمهور بعد از شنیدن گزارش‌ها و پیشنهادهای فعالان بخش آزادراهی کشور گفت: واقعیت این است که در سه‌دهه گذشته، کارهای بسیار ارزشمندی در بخش زیربنایی راه‌ها صورت گرفته است که باعث شده وضعیت ما در این حوزه، نسبت به ۳۰سال گذشته اصلا قابل مقایسه نباشد و آنچه امروز داریم توان و ظرفیت کشور در حوزه طراحی و اجرای آزادراه‌ها با مشارکت بخش خصوصی را نشان می‌دهد، آزادراه تهرام- شمال، با تونل‌ها و جاده‌هایی که در آن ساخته شده، باعث غرور و افتخار است.
دکتر عارف در ادامه افزود: به دلیل کاهش تلفات انسانی و کاستن از سوخت مصرفی و تاثیر آن در محیط زیست و همینطور صرفه‌جویی در وقت و هزینه شهروندان و دیگر مزایای آن، با هر شاخصی که در نظر گرفته شود، باز هم صرفه دولت‌ها با ساخت آزادراه است اما به هر حال منابع دولت هم محدود است.
معاون اول رئیس‌جمهور در ادامه گفت: اتمام آزادراه تهران- شمال یکی از اولویت‌های اصلی ماست، قصد داریم کاری که ۳۰ سال طول کشیده است را در این دولت تمام کنیم و به سرانجام برسانیم.
در این نشست، یک نفر از پیمانکاران و بهره‌برداران بزرگ آزادراهی کشور، با گلایه از اینکه در طی دهه‌ها، همیشه بیش‌از ۱۵مشکل تکراری را بیان کرده و به نتیجه نرسیده‌اند؛ گفت: خوشبختانه در جلسه‌ای که امروز با وزیر راه و شهرسازی داشتیم، شش مورد از مشکلات حل شد و امیدواریم که در این دولت برای سایر مشکلات نیز چاره‌اندیشی شود. طبق گزارش‌ها پیشرفت فیزیکی منطقه ۲ آزادراه، که ۲۲کیلومتر طول دارد، به ۸۳درصد رسیده است. همچنین، ساخت منطقه ۳ با طول ۵۲کیلومتر در اولویت قرار گرفته است.
نرخ عوارضی آزادراهی معادل قیمت یک پفک است
پیش از این خیراله خادمی، مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور در خصوص آخرین وضعیت آزاد راه تهران - شمال و هزینه عوارض قطعه دوم و روند ساخت قطعه سوم نیز گفته بود: هنوز مبلغ عوارضی قطعه دوم آزاد راه تهران - شمال که باید توسط وزیر راه و شهرسازی به امضا برسد، انجام نشده و مبلغ آن ابلاغ نشده است.
وی با بیان اینکه نرخ عوارضی آزادراهی تناسبی با هزینه و درآمد آزادراه‌ها برای سرمایه‌گذاری‌ها ندارد گفت: در حال حاضر نرخ عوارضی آزادراهی معادل قیمت یک پفک است و با این نرخ‌ها نمی‌توان سرمایه‌گذاران را مجاب کرد در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند.
وی افزود: منابع دولت هم برای ساخت‌وسازها محدود است و در صورتی که بخواهیم حمل‌ونقل کشور مانند سایر کشورهای دنیا کار کند درآمد هزینه آن باید متناسب با هم باشند. او همچنین گفته بود: ۹۰هزار میلیارد تومان برای ساخت منطقه ۳ آزادراه تهران - شمال نیاز است که با اعتبار جاری سالانه قابل انجام نیست و در کمیته‌ای که به دستور رئیس جمهور تشکیل شده، قرار است یا با تهاتر نفت و یا با واگذاری سهام کارخانجات دولتی به بنیاد مستضعفان، این طرح پیش برود.
