به گزارش «اخبار خودرو»،سیستم حمل‌ونقل از سال 2010 میلادی به‌بعد، کاملا متحول شد. این تحول در حمل‌ونقل و خودروسازی را باید مرهون به‌کارگیری تکنولوژی‌های جدید در این زمینه دانست. یکی از تکنولوژی‌های جدید مهم در صنعت حمل‌ونقل، سیستم ارتباط خودرو با خودرو است و اگرچه صنعت‌خودرو کشورمان در زمینه فناوری‌های نوین خودرویی پیشرفت چندانی نداشته، اما اخیرا با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان و ایرانسل این مهم محقق شده است. دراین‌باره با مهندس محسن یوسف‌پور، مدیرکل راهکارهای سازمانی ایرانسل گفت‌وگو کردیم که در ادامه بخش نخست آن را می‌خوانید.
شرکت ایرانسل از چه‌سالی برای ورود به‌صنعت‌خودرو برنامه‌ریزی کرده بود و چطور شد که به‌عنوان نخستین گام خود برای ورود به‌این صنعت، تکنولوژی خودرو متصل یا Connect car را انتخاب کرد؟
درحقیقت موضوع ارتباط شرکت ایرانسل با صنعت‌خودرو و حمل‌ونقل به‌سال 1395 بازمی‌گردد. در آن سال این ایده در شرکت ایرانسل شکل گرفت و بحث اولیه این طرح درباره مدیریت ناوگان (Field management) و ردیابی (Tracking) بود که در آن زمان بسیار رایج بود. در همان سال ما با همکاری شرکت دانش‌بنیان دلفین، کار روی این دو موضوع را شروع کردیم و بازار هدف در آن مقطع از زمان، شرکت‌های حمل‌ونقل، شرکت‌های پخش، شرکت‌های ترابری و مجموعه‌هایی بودند که چند دستگاه خودرو داشتند و می‌خواستند آن‌ها را مدیریت کنند. این طرح به‌تدریج توسعه یافت. یعنی هم مجموعه دانش‌بنیانی که شرکت ایرانسل با آن همکاری داشت سعی کرد بخش تحقیقات و توسعه R&D خود را گسترش داده و تکنولوژی‌های جدید را توسعه دهد و هم در شرکت ایرانسل، روی ساخت زنجیره یکپارچه‌ای که بتواند ما را به‌صنعت‌خودرو و حمل‌ونقل متصل کند، کار شد. ما در سال 1398 موفق شدیم نخستین قراردادمان را با یک شرکت خودروسازی منعقد کنیم. به‌عبارت دیگر، این خودروساز تمام محصولاتش را به‌تجهیزات و پلت‌فرم‌های ایرانسل مجهز کرد و به‌این ترتیب ارتباط بین خودروساز با راننده و مالک خودرو برقرار می‌شد. Predictive maintenance خودروساز یا شبکه پشتیبانی خدمات پس از فروش را قادر می‌سازد قبل از این‌که خرابی برای خودرو به‌وجود آید، اشکال‌های ایجادشده را به‌راننده اطلاع دهد. همچنین این سیستم می‌تواند با یک تعمیرگاه هماهنگ کند تا در ساعت مشخصی صاحب خودرو به‌آن‌جا مراجعه کرده و خودرو را پس از مدت‌زمان خاصی تحویل بگیرد. این خدمت از سال 1398 به‌شرکت‌های خودروساز ارائه شد. ما این مسیر را ادامه دادیم؛ هرچند که بیشتر در صنعت ICT تجربه داشتیم و خبره صنعت‌خودرو نبوده و درحال حاضر هم نیستیم. اما سعی کردیم شناختمان را نسبت به‌این صنعت بیشتر کنیم و بزرگان صنعت‌خودرو را در کنار خودمان داشته باشیم تا بتوانیم درباره نیازهای صنعت‌خودرو اطلاعات بیشتری کسب کنیم. از طرفی لازم بود اجزا و ارکان مختلف صنعت‌خودرو را بشناسیم و پلت‌فرمی را ارائه و توسعه دهیم که برای خودروساز بسیار کاربردی باشد. این مسیر به‌نقطه‌ای رسید که خوشبختانه در اواخر سال 1400 توانستیم به‌صورت جدی با خودروسازان بزرگ همکاری‌هایی را آغاز کنیم. بر این اساس در ابتدای کار با اجرای پروژه به‌صورت پایلوت، شروع به‌انجام تست در خودروهای مختلف کردیم و به‌طور مشخص روی خودروهای برقی (از نظر خودرو متصل) سرمایه‌گذاری بسیار ویژه‌ای کردیم. درنهایت تمام تلاش خود را به‌کار گرفتیم تا اطمینان خاطر لازم را در خودروسازان ایجاد کنیم. این موضوع می‌تواند کمک زیادی به‌خودروساز کند تا در کنار یک مجموعه از صنعت فناوری و اطلاعات قرار بگیرد و به‌کمک هم، ارزش افزوده جدیدی را ایجاد کنند. این همکاری یا (Synergy) منجر به‌خلق ارزش‌های جدیدی شد. اتفاقی که در رویداد فناورانه خودروهای آینده 2 رخ داد یکی از میوه‌هایی بود که پس از تلاش 5 تا 6 ساله، چیدیم. به‌عبارتی پس از حدود 6 سال کار کردن در صنعت‌خودرو با کمک معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، رسما از خودرو شاهین متصل در آن رویداد، رونمایی کردیم. این مهم نشان می‌دهد تصمیم شرکت ایرانسل برای فعالیت در این حوزه بسیار جدی است و ما در این زمینه سرمایه‌گذاری وسیعی انجام دادیم و امیدواریم بتوانیم در کنار مجموعه خودروسازان کشور قرار بگیریم. همچنین به‌خودروسازان کمک کنیم تا این تکنولوژی شکل بگیرد و فایده آن به‌مردم نیز برسد. ناگفته نماند که فارغ از بحث تجاری که برای خودروسازان حائز اهمیت است، مقوله‌های مهمی مانند Predictive maintenance، bCall یا eCall، تاثیر شگفت‌انگیزی را روی افزایش ایمنی محصولات خودروسازان دارند. یکی از کارهایی که ما انجام دادیم این بود که به‌ارتقای ایمنی و همچنین کاهش هزینه نگهداری خودرو نیز کمک زیادی کردیم. به‌بیان دیگر، بخشی از سوانح متعددی که در کشور به‌وجود می‌آید و درنهایت متاسفانه به‌مرگ و میر هموطنان منتهی می‌شود، شاید به‌دلیل تاخیر در مطلع شدن نهادهای امدادی خودرو باشد. همچنین عدم‌نگهداری صحیح از خودرو توسط مالک آن هم ممکن است سبب ایجاد حوادثی شود. صاحب خودرو باید بداند که وضعیت ایمنی خودرویش در چه سطحی قرار دارد. بنابراین در تکنولوژی که خلق کردیم صاحب خودرو تمام اخطارهای پیشگیری‌کننده را به‌موقع دریافت می‌کند. این اقدام مناسبی برای تعمیر یا اصلاح خودرو و جلوگیری از خرابی‌ها و ایجاد هزینه‌های گزاف برای مالک خودرو خواهد بود. به‌نظر بنده پارامترهایی مانند افزایش ایمنی، کاهش سوانح، کاهش حوادث و خسارت‌های ناشی از حوادث رانندگی، یک مسئولیت اجتماعی است. تامین این ایمنی هم برعهده خودروساز و هم برعهده مجموعه اپراتوری مانند شرکت ایرانسل است.
همان‌طور که گفتید از سال 1398 با یک شرکت خودروسازی همکاری داشتید. تا امروز کدام‌یک از خودروسازان داخلی با شرکت ایرانسل همکاری کرده‌اند؟
نخستین قراردادی که ما منعقد کردیم با مجموعه ماموت‌دیزل بود که بعدها به‌تیتان‌دیزل تغییر نام داد. درحال حاضر نیز همچنان با این مجموعه درحال همکاری هستیم و خدماتی به‌این شرکت ارائه می‌دهیم. مثل پایش خودروهایی که تیتان‌دیزل به‌بازار عرضه کرده است. به‌بیان دیگر بحث Predictive maintenance ) bCall، eCall) ارتباط با خودرو، اطلاع از موقعیت خودرو و اطلاع از وضعیت سلامت خودرو موضوعی است که به‌صورت ویژه با مجموعه تیتان‌دیزل پیش بردیم. به‌این نکته هم باید اشاره کنم زمانی که بستر لازم برای توسعه Predictive maintenance ایجاد شود، ما به‌توسعه سیستم پیشرفته خودرو خودران نیز نزدیک‌تر می‌شویم.
شرکت ایرانسل با توجه به‌زیرساخت صنعت‌خودرو و الکترونیک کشور، چه‌برنامه‌ای برای توسعه خودروهای خودران دارد؟
خودرو خودران موضوع بسیار متفاوتی است. چراکه به‌زیرساخت ارتباطی بسیار مناسبی نیاز دارد که یکی از ابزارهای مهم آن همان‌طور که اشاره کردم 5G است. از طرفی مجموعه‌ای از تکنولوژی‌های توانمندساز enabler مانند هوش مصنوعی و بینایی خودرو نیاز است. همچنین مجموعه‌ای از توانمندی‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان که در صنعت فعال هستند باید درکنار یکدیگر قرار بگیرند تا این امر محقق شود. در روز نخست رویداد فناورانه خودروهای آینده 2 دکتر منوچهر منطقی به‌این مساله اشاره کرد و گفت که مجموعه‌های دانشگاهی نیز باید به‌این حوزه کمک کنند. به‌نظر بنده این مقوله درحال حاضر فاصله نسبتا زیادی با شکل‌گیری زیست‌بوم دارد. در این زمینه شرکت ایرانسل زیرساخت‌های لازم را ایجاد می‌کند و حتی از طریق مرکز نوآوری که در شرکت ایرانسل داریم، به‌توانمندسازی این بخش‌ها کمک می‌کنیم. به‌عنوان مثال شرکت ایرانسل به‌صورت جدی در بخش هوش مصنوعی کار می‌کند و در این زمینه روی تحلیل اطلاعات، دیتا ماینینگ و کلان‌داده‌ها به‌صورت جدی سرمایه‌گذاری انجام شده و درحال حاضر روی آن کار می‌کنیم. برای تحقق این ایده به‌همکاری اپراتور و خودروساز نیاز است و ناگفته نماند که شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ هم در این بخش بسیار مهم هستند و هرکدام از آن‌ها می‌توانند بسیار چابک، یک تکنولوژی را توسعه دهند و در کنار آن به‌این مجموعه بزرگ اضافه شوند. نقشی که ما برای شرکت ایرانسل قائل هستیم، همان نقشی است که دکتر منطقی به‌آن اشاره کرد که در حوزه فناوری نقش Integrator یا یکپارچه‌ساز را برای خود قائل هستیم. ما باید بتوانیم تمام این فناوری‌ها را در کنار هم قرار داده و آن‌ها را روی زیرساخت ایرانسل پیاده‌سازی کنیم. اگرچه هر شرکت باید نقش خود را بازی کند، اما درنهایت یک محصول یا راهکار یکپارچه به‌خودروساز (به‌عنوان یکی دیگر از بازیگرهای کلان این اکوسیستم) عرضه می‌شود.
ایرانسل برای جذب شرکت‌های استارت‌آپی یا دانش‌بنیان در این اکوسیستم چه برنامه‌هایی دارد؟
ما مجموعه‌ای در شرکت ایرانسل داریم با نام ایرانسل لبز که حوزه تخصصی ایرانسل در توسعه نوآوری است. چندسالی است که ایرانسل روی این بخش کار می‌کند و رویدادهایی را نیز در این زمینه برگزار کرده است. به‌این نکته هم باید اشاره کنم که در ایرانسل این آمادگی وجود دارد که با شرکت‌هایی که در حوزه‌های مختلف توانمندی دارند، همکاری‌هایی صورت گیرد. ما به‌کمک چنین ظرفیتی ایرانسل را به‌صنایع مختلفی وارد کردیم. در صنایع معدنی، فلزی و خودرو نیز ورود کردیم که تمام این موارد به‌کمک ظرفیت‌هایی که ایجاد شده، به‌وجود آمدند. بنابراین ما این آمادگی را ایجاد کردیم و پذیرای چنین شرکت‌هایی نیز هستیم. ماموریت ایرانسل لبز، همین است و هر شرکت دانش‌بنیان یا استارت‌آپی که در خود توانمندی‌هایی برای کمک به‌ما احساس می‌کند، می‌تواند به ایرانسل لبز مراجعه کند. ارتباط مجموعه‌های دانش‌بنیان با بخش‌های مختلف صنعتی توسط ایرانسل لبز ایجاد خواهد شد.
ایرانسل به‌عنوان بازیگر اصلی فناوری در بخش خودروهای متصل یا خودروهای خودران تا چه‌میزان می‌تواند در بخش ارتقای ایمنی به‌خودروسازان داخلی کمک کند و چه‌برنامه‌ای برای همکاری با سایر خودروسازان داخلی دارید؟
قطعا شرکت ایرانسل در این زمینه، توانایی‌های زیادی دارد. در سراسر جهان اپراتورها یکی از ارکان اصلی در بخش تحول دیجیتال در صنایع خودروسازی و حمل‌ونقل و سایر صنایع مرتبط هستند. چراکه موضوع اتصال و Connectivity یکی از بحث‌های مهم در تحول دیجیتال است. توانمندی در انتقال حجم زیادی از اطلاعات و پردازش اطلاعات و ذخیره‌سازی آن‌ها از جمله توانمندی‌های ذاتی اپراتورهاست. بنابراین اپراتورها در سراسر جهان و ایران چنین ساختاری را اجرا می‌کنند. استراتژی شرکت ایرانسل هم چنین بوده و درحال کار روی این مقوله است. ما برای ارتباط با سایر خودروسازان، حدود یک سال است که در رویدادهای مختلفی حضور داریم و این مساله را مطرح کرده و به‌خودروسازان اعلام کردیم که ایرانسل در این بخش جدی است. ما در نمایشگاه خودرو سال جاری شرکت کردیم و در رویداد فناورانه خودروهای آینده 2 نیز به‌عنوان اسپانسر (حامی) حضور داشتیم.
ارتباط خوبی هم با تمام مجموعه‌های تاثیرگذار در صنعت‌خودرو داریم. در مقابل، بازخوردهای بسیار خوبی را هم از سوی خودروسازان دریافت کردیم و آن‌ها نیز علاقه‌مند به این بخش هستند. به‌بیان دیگر خودروسازان نیز متوجه این موضوع شده‌اند و آمادگی لازم را برای ورود به‌این مساله دارند. ما به‌خوبی از نقش خود در این صنعت آگاهیم و نقش اپراتور و حضور آن در صنعت‌خودرو تعارضی با نقش فعلی خودروسازان در آینده نخواهد داشت. اپراتورها توانمندساز و ایجادکننده زیرساخت هستند؛ چراکه زمینه‌هایی را فراهم می‌کنند که خودروسازان بتوانند فناوری‌های جدید را به‌محصولاتشان بیفزایند و از این موضوع درآمد هم ایجاد کنند. بنابراین با توسعه این بخش، خودروسازان می‌توانند این صنعت را جلو ببرند. نکته امیدوارکننده این‌که فاصله صنعت‌خودرو ایران درحوزه خودروهای برقی و متصل با خودروهای سوخت‌فسیلی در نمونه‌های جهانی بسیار کم و ناچیز است. برخلاف فاصله زیادی که خودروهای سوخت فسیلی ما با نمونه‌های جهانی دارند. این نشانه بسیار خوبی است و فعالیتی که ایجاد شده بسیار امیدوارکننده بوده و به‌نظر می‌رسد می‌توانیم این فاصله را به‌خوبی جبران کنیم و در جهان در این حوزه صاحب اعتبار، نام و ارزش‌افزوده واقعی باشیم.
