بابک صدرایی -بحث خودروهای لوکس در کشورمان به لحاظ شرایط خاص سیاسی و اقتصادی همواره با حاشیههای فراوان همراه بوده است. از اواسط دهه 50 با توجه به درآمد سرشار نفتی و توسعه شهرنشینی و با توجه به واردات انواع خودروها به بازار، شرکت جنرالموتورز ایران تصمیم به مونتاژ بهروزترین محصولات لوکس شرکت یعنی خودروهای کادیلاک سویل، بیوک اسکای لاین و شورولت نوا گرفت. این مساله نقطه عطف تاریخ صنعت خودرو ایران بود و روزهای درخشانی را برای این صنعت نوید می‌داد. با پیروزی انقلاب و تغییر نگاه‌ها بنا به ضرورت انقلاب و شرایط اقتصادی و وقوع جنگ تحمیلی، کل تولیدات یادشده متوقف شد. تنها تعدادی از قطعات باقیمانده بهصورت محدود تا اواسط دهه 60 مونتاژ و به بازار عرضه شد تا شرکت جنرالموتورز ایران که پس از انقلاب به شرکت پارس‌خودرو تغییر نام داده بود، بتواند به حیات خود ادامه دهد .بهنوعی شرکت پارس‌خودرو بهعنوان نماد تولید خودروهای لوکس با تولید محصولات به‌روز جنرال موتورز پا گرفت و با پایان قطعات خودروهای آمریکایی، تولید خودرو شاسیبلند نیسان پاترول در این شرکت آغاز شد تا نیازهای کشور و ارگان‌های دولتی در جنگ تحمیلی تامین شود و بهعنوان خودرویی نسبتا لوکس در زمان نبودن گزینههای دیگر در دسترس مردم قرار گیرد.
نقطه آغاز تولید خودروهای لوکس پس از انقلاب
به گزارش «اخبار خودرو»،استارت تولید خودروهای لوکس پس از انقلاب، در ابتدای دهه 80 زده شد و این‌بار نوبت نیسان ماکسیما بود تا مانند محصولات جنرالموتورز خاطره‌ای خوش را برای طرفداران خودروهای لوکس رقم بزند. ممنوعیت واردات خودروهای خارجی و بالطبع تقاضای انباشتشده برای خودروهای لوکس و مشخصات ایرانیپسند ماکسیما باعث شد تا با توجه به قیمت بالای این خودرو تقاضای بسیاری برای آن بهوجود بیاید. طرفداران و مالکان خودروهای لوکس دهه 70 و خودروهای مونتاژی آمریکایی به همراه مالکان خودروهای لوکس وارداتی دهه 90 (مرسدسبنز، بامو، اپل امگا، وکترا، میتسوبیشی گالانت، هوندا آکورد، تویوتا کرونا و کریسیدا و...) این بار پس از سال‌ها ممنوعیت واردات، خودرویی شایسته را یافته بودند که می‌توانست بخشی از تقاضای خودروهای لوکس را پس از گذشت چند سال ممنوعیت اینگونه خودروها پاسخ گوید.
شروع دوباره با ماکسیما و ایکلاس
از اواخر دهه 70 بهنوعی افکار عمومی و نیاز بازار به این سمت رفته بود که باید واردات خودرو آزاد و خودروهای لوکس و نیمهلوکس به بازار وارد شود و بارها نیز واردات خودرو تا پای آزادشدن پیش رفت، اما به دلایل مختلف عملی نشد. در چنین شرایطی، اولین سری ماکسیما در ابتدای سال 81 و یک سال پس از پیشفروش به مشتریان تحویل داده شد. نیسان ماکسیما، سدان لوکس نیسان که در سال 1995 توانست لقب برترین خودرو صادراتی ژاپن را از آن خود کند، وارد بازار ایران شد و با توجه به شرایط بازار و ویژگی‌های خود از قبیل لوکسبودن، اتاق بزرگ و جادار، موتور 6سیلندر 3لیتری و امکانات بالای ایمنی و رفاهی، توانست خاطره‌ای به یادماندنی از لوکسسواری را برای طیفی از ایرانیان رقم بزند که کماکان نیز در ذهن آنان ماندگار است. تولید ماکسیما تا اواخر سال 91 به طول انجامید. اما اتفاق مهم دیگر در صنعت خودرو کشور در سال 83 رقم خورد و آن خبر تولید مرسدسبنز ایکلاس در ایران بود؛ آرزویی دیرینه که این‌بار لباس حقیقت به تن می‌کرد.
شرکت ایرانخودرو در زیر مجموعه خود تاپخودرو را داشت که پیش از آن تنها مسئول واردات این ستاره سهپر بود و حالا تولید آن را بر عهده گرفته بود و سرانجام نیز نخستین محصول این برند در سال 85 وارد بازار شد. اما برخلاف انتظار، مرسدسبنزهای مونتاژی چندان موفق ظاهر نشدند که می‌توان عمده‌ترین دلایل را حساسیت مشتری ایرانی به واژه ساخت آلمان و از سوی دیگر وجود خودروهای وارداتی مرسدسبنز و دیگر خودروهای لوکس در این دوره دانست. درواقع، به لحاظ روانی برای مشتریان سختگیر بنز، مونتاژ در ایران بستر مناسبی را ایجاد نکرد و تولید مرسدس ای کلاس در سال 89 پایان پذیرفت.
پایان با چیرمن و تی‌ینا
اما دیگر خودرو لوکس تولیدی در کشور، خودرو سانگیانگ چیرمن و در اصطلاح عموم بنز کره‌ای بود که مونتاژ آن در شرکت خصوصی بن‌رو آغاز شد، شرکتی که با مالکیت و مدیریت برخی مدیران صنایع خودروسازی کشور تاسیس شده بود.
نخستین نمونه این خودرو در سال 84 وارد شد؛ خودرویی مستحکم و قدرتمند با پلت‌فرم مرسدسبنز که ورودش همراه شد با آزادسازی واردات خودرو به کشور و در نهایت با وجود تمام شایستگی‌ها، اقبال با آن همراه نبود و به شکست انجامید.
سرانجام در سال 89 تولید این خودرو نیز متوقف شد. اما آخرین خودرو لوکس تولیدی داخل، باز هم در شرکت پارس‌خودرو تولید شد. تا آغاز و پایان تولید خودروهای لوکس در شرکت پارس‌خودرو رقم بخورد. نیسان تی‌ینا در سال 89 وارد خط تولید شد و در سال 92 با آمدن تحریمها بازار خودرو ایران را ترک گفت. گرچه تی‌ینا نتوانست جایگاه ماکسیما را بیابد، اما بازهم یک سدان لوکس، شکیل و باکیفیت ژاپنی بود که طرفداران بسیاری را با وجود رقبای وارداتی داشت. اما در طول چند سال اخیر، هیچ تلاش و علاقه‌ای برای تولید خودروهای لوکس در کشور وجود نداشته و اکنون نیز با وضع فعلی، صنعت خودرو کشور امکان تولید خودروهای لوکس در کلاس جهانی را ندارد.
