به گزارش «اخبار خودرو»،صنــعت خودرو طی سال جاری تمرکز خود را بر تکمیل خودروهای ناقص و عبور از تولید این خودروها گذاشته و با اینحال روند تولید مثبت بوده است. اما بسیاری کارشناسان معتقدند؛ دستیابی به تولید ۱.۶میلیون دستگاه خودرو در سال به این زودیها اتفاق نخواهد افتاد. طی ماه گذشته نمایشگاه تحول صنعت خودرو برگزار شد و خودروسازان در این نمایشگاه آخرین دستاوردهای خود را در قالب بنسازهها و نمونههای اولیه یا تحقیقاتی رونمایی کردند که با حمایت وزارت صمت همراه بود.
درواقع وزارت صمت بوده است که خودروسازان را به تشریکمساعی در بخشهای مختلف و استفاده از پلتفرم مشترک سوق داده و در این بحث تاکید دارد. اتحاد استراتژیک خودروسازان با محورهایی همچون استفاده مشترک از برخی سایتهای داخلی و همه سایتهای خارجی دو خودروساز، استفاده ایرانخودرو از مرکز تحقیقات سایپا و بهرهمندی سایپا از قوای محرکه ایرانخودرو، استفاده از پلتفرم مشترک برای تولید خودرو، ادغام شبکه خدمات پس از فروش و امداد، همکاری برای تولید خودروهای برقی، همافزایی در حوزه لجستیک و حملونقل و زنجیره تامین نیز با تدبیر وزیر صمت در ایجاد ساختار فرایندی در حوزه خودرو و ایجاد معاونت خودرویی در وزارتخانه شکل گرفته است.
همچنین استفاده از توانمندیها و پلتفرمهایی که در گذشته وجود داشته و به دلیل تحریمها غیرقابل استفاده شدهاند، طرح دیگری است که وزارت صمت پیگیری میکند.
از این حیث، با داخلیسازی موتور M16، احیای پلتفرم خودرو ال۹۰ با تحت عنوان پروژه P90 در دستور کار قرار گرفته است و گفته میشود چند مدل خودرو روی این پلتفرم عرضه خواهد شد. در همین زمینه، با عبداله توکلیلاهیجانی، مدیرکل صنایع خودرو وزارت صنعت، معدن و تجارت در حاشیه رویداد «روایت تحول در صنعت خودرو» و همچنین نمایشگاه «تحول صنعت خودرو» در تهران، گفتوگویی انجام دادیم که ماحصل آن را در ادامه میخوانید.
وضعیت تولید خودرو طی سال جاری را چگونه ارزیابی میکنید؟ آیا روند تولید مثبت بوده است؟
بررسی آمارهای ثبتشده در حوزه تولید انواع خودرو در پنج ماه نخست سال جاری نشان از تثبیت جریان تولید خودرو در کشور دارد. آمارها در پنجماهه امسال نسبتبه مدت مشابه سال گذشته نشان میدهد خودروسازان در بخشهای مختلفی با افزایش تولید روبهرو بودهاند؛ در این مدت، تولید ون از ۱۲۴ به ۸۰۶ دستگاه (رشد ۵۵۰ درصدی)، تولید کامیونت، کامیون و کشنده از 3هزار و ۵۱۲ به ۹ هزار و ۶۷۸ دستگاه (رشد ۱۷۶ درصدی)، تولید وانت از ۲۷هزار و ۹۲۵ به ۴۰هزار و ۸۰۰ دستگاه (رشد ۴۶ درصدی) و تولید مینیبوس و اتوبوس از ۶۶۹ به ۷۴۶ دستگاه (رشد ۱۲ درصدی) رسیده است.
در بخش خودروهای سواری نیز افزایش تولید از ۳۵۰هزار و ۲۶۱ دستگاه در پنجماهه پارسال به ۳۷۰هزار و ۴۸ دستگاه محقق شد که نشاندهنده رشد ۶درصدی است. این روند نشان از رشد تولید دارد. در مجموع؛ تا پایان مردادماه امسال تولید انواع خودرو در کشور با ثبت رشد ۱۰درصدی در همسنجی با پارسال به ۴۲۲هزار و ۷۸ دستگاه رسید.
بحث تکمیل و تحویل خودروها طی ۵ ماه سال به چه صورت بوده است؟
روند تولید نشان از کاهش آمار خودروهای موجود در پارکینگهای سایپا و ایرانخودرو از ۱۳۰هزار و ۸۵۴ دستگاه در پنجماهه پارسال به هفتهزار و ۶۶۸ دستگاه در مدت مشابه امسال دارد که البته الان کمتر هم شده و به کانال 5هزار دستگاه وارد شده است. تعداد تحویل خودرو سواری و وانت دو خودروساز بزرگ (سایپا و ایرانخودرو) نیز از ۳۳۹هزار و ۴۵۳به ۴۳۳هزار و ۳۷۷ دستگاه رسیده و در همین مدت؛ کاهش تعهدات معوق دو خودروساز بزرگ از ۳۰هزار و ۷۷۳ به ۲۱هزار و ۶۴۰ دستگاه را شاهد بودهایم. افزایش تولید خودرو کامل توسط دو خودروساز بزرگ (سایپا و ایران خودرو) از ۸۲هزار و ۴۴۷ به ۳۱۵هزار و ۸۱۵ دستگاه و کاهش تولید خودرو ناقص توسط دو خودروساز بزرگ از ۲۷۶هزار و ۴۹۱ به ۴۱هزار و ۵۶۲ دستگاه هم قابلتوجه است.
در نمایشگاه تحول صنعت خودرو عمدتا پلتفرمها و پرتوتایپها به نمایش درآمدند که برخی از آنها مانند مدلهای برقیسازیشده صرفا نمونههای تحقیقاتی بودند. چه اهدافی از برگزاری این نمایشگاه مد نظر بوده و قرار است در ادامه شاهد چه دستاوردهایی باشیم؟
این نمایشگاه با هدف تشریح برنامههای تدوینشده برای تحول بنیادی صنعت خودرو در دولت سیزدهم و دستیابی به اهدافی در زمینه افزایش تولید باکیفیت، کاهش هزینههای تمامشده، ارتقای رقابتپذیری محصولات بهمنظور دستیابی به بازارهای صادراتی و حرکت به سمت تحولات فناورانه جدید در حوزه برقیسازی برگزار شد. در نمایشگاه همچنین به رویکردهای نوین در صنعت خودرو کشور پرداخته شد. در گام دوم به توسعه محصول و پوستاندازی پلتفرمی پرداختیم. ایجاد همافزایی و تکمیل زنجیره ارزش پراکنده در سراسر کشور از طریق همافزایی بازیگران عرصه خودروسازی نیز یکی از مهمترین ارکان نمایشگاه تحول صنعت خودرو بود. صاحب صنعت شدن در بسیاری از کشورها با ایجاد همافزایی بین همه صنایع اتفاق میافتد. ایجاد فرصت برای صنعت خودرو و حملونقل بسیار اهمیت دارد. فرصت برای برقیسازی، اتصالپذیری، خودروهای خودران و حملونقل اشتراکی ازجمله مسائلی است که مد نظر قرار گرفته است و در این عرصه شرکتهای دانش بنیان و قشر تحصیل کرده نقطه قوت ما هستند. رویکرد حاکم بر نمایشگاه، نشان دادن جلوههای توانمندی صنعت خودرو کشور در طراحی و توسعه محصول، همافزایی و بنسازه (پلتفرم) مشترک با نشان تجاری بومی با نقشآفرینی شرکتهای دانشبنیان و با اتکا به سرمایههای انسانی متخصص جوان کشور در این تحول بنیادین است. تبیین دستاوردهای صنایع خودرو و قطعهسازی، روایت برنامههای آینده مبتنی بر مشارکت شرکتهای دانشبنیان برای ایجاد جهش و ریلگذاری جدید در طرح تحول صنعت خودرو، سه بخش اساسی این نمایشگاه بود و دانشبنیان شدن خودروسازان در گام دوم تحول صنعت خودرو در این نمایشگاه تجلی یافت. بر همین اساس، تمرکز اصلی در این نمایشگاه بر بنسازههای بومی و همافزایی بین خودروسازان داخلی برای دستیابی به اهداف ترسیمشده از طریق بهرهگیری از ظرفیتهای مشترک در صنعت خودرو کشور بود.
دو بحث پلتفرمها و داخلیسازی مورد تاکید وزارت صمت در این نمایشگاه بوده است. در این بخش شاهد چه اتفاقاتی خواهیم بود و چه تحولی در عمل ایجاد میشود؟
بحث بنسازه و محصول خودرو اقتصادی (کممصرف) با مشارکت دو خودروساز بزرگ کشور و همچنین تفاهمنامه برنامه همافزایی در تولید و توسعه محصولات اقتصادی مورد تاکید وزارت صمت است. زیرا مسأله اصلی بازار خودرو کشور، عدم وجود محصول مناسب در این بخش است که با مشارکت دو خودروساز میتوان در پایان سال ۱۴۰۲ به محصول مناسب در این بخش رسید.
قرار است چه پلتفرمهایی این محصولات مناسب را به بازار کشور عرضه کنند؟
برنامهریزیها برای پوستاندازی پلتفرمی در کشور انجام شده است. گرچه در این نمایشگاه شاهد دو محصول جدید و بهروز بر روی پلتفرم ایکس200 سایپا (سهند و اطلس) بودیم، اما در کنار این دو محصول، خانواده محصولات SP0 و مگاپلتفرم اختصاصی سایپا ازجمله شاهین اتوماتیک، آریا و آریای برقی را هم داشتیم. همچنین پلتفرم بومیسازیشده تندر۹۰ و محصولات داخلیسازی شده بر اساس آن را در آینده خواهیم داشت. علاوهبر خودرو اقتصادی مشترکی که ایرانخودرو و سایپا با هم تولید خواهند کرد، بنسازه تارای ایرانخودرو نیز با بنسازه محصول M44 سایپا-سیتروئن مشترک است. طراحی و ساخت بنسازه آفرود ملی برای تولید خودروهای شاسی بلند اعم از پیکاپ و SUV نیز با مشارکت شرکتهای مختلف بخش خصوصی و دولتی در دستور کار قرار گرفته و تفاهمنامه آن به امضای چهار خودروساز رسیده است. بنسازه خودرو بخش خصوصی در کلاس متوسط و خودرو برقی مبتنی بر آن با داخلیسازی بالای ۵۰ درصد نیز مراحل پیشرفت خود را طی میکند.
با توجه به اینکه پلتفرم خودرو تندر90 یا همان لوگان، از ابتدا یک پلتفرم چندمنظوره بوده و شرکت مادر یعنی داچیا (زیرمجموعه رومانیایی رنو فرانسه) چندین خودرو مانند ال90، ساندرو، سیمبل و داستر روی آن معرفی کرده است. آیا در ایران نیز پلتفرم بومیسازیشده برای تولید چند محصول استفاده خواهد شد و مثلا در ادامه تولید تندر ایرانی شاهد ساندرو ایرانی هم خواهیم بود؟
با توجه به داخلیسازی پلتفرم تندر90 و نیز قوای محرکه آن، همه واریانتهای مختلف این پلتفرم در ایران قابل اجرا خواهند بود و پس از عرضه نسخه ایرانی تندر، واریانتهای هاچبک، کراساوور و... این خودرو نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت.
خط تولید پیشرانه ویژه این پلتفرم یعنی موتور M16 نیز که پس از خروج رنو از ایران، مدتها بدون استفاده مانده بود، بهمنماه امسال دوباره راهاندازی میشود و ظرفیت تولید آن از یکهزار و 700 موتور در روز به ۲هزار و 500 موتور خواهد رسید. درحالحاضر نیز نرمافزارهای مربوط به آن توسط مهندسان داخلی نوشته شده است.
بحث افزایش تولید چگونه دنبال خواهد شد و چگونه ایران به جمع تولیدکنندگان بزرگ جهان اضافه خواهد شد؟
با وجود نیروی کار ارزان، نیروی مهندسی فراوان، انرژی ارزان و همچنین فرصت بازار فراوان مبتنی بر محصولات ارزان در کشور بهراحتی میتوان زمینه توسعه صنعت خودرو را فراهم کرد و به جمع ۱۰تولیدکننده خودرو در دنیا پیوست.
با احیای ظرفیتهای معطل در صنعت خودرو میتوان به تیراژ تولید یکمیلیون و ۶۰۰هزار دستگاه خودرو در سال دست پیدا کرد و با بهرهمندی از ظرفیتهای بخشخصوصی تیراژ تولید ٣میلیون دستگاه نیز امکانپذیر است.
بحث واردات خودرو را چگونه ارزیابی میکنید؟
بهواسطه تحریمها ظرفیت تولید خودرو در کشور به یک دوم قبل کاهش پیدا کرد و ۴۰۰هزار دستگاه خودرو نیز بهصورت ناقص تولید شد که قابلیت عرضه به بازار نداشت. همین موضوع موجب شکاف میان عرضه و تقاضا در بازار شد. یکی از محرکها برای پر کردن این شکاف واردات خودرو است که میتواند بازار خودرو کشور را متعادل کند و ابزاری برای شوک به خودروهای تولید داخل در مسیر بهروزرسانی باشد.