اکثر خودروسازان بزرگ جهان، زاده کشورهای ثروتمند و متمول امروزی هستند. آمریکا، ژاپن، آلمان، فرانسه و کرهجنوبی سالهاست بیشترین تعداد خودرو را در جهان تولید میکنند و از ابتدای قرن بیستویکم، چین و هند نیز بهگروه خودروسازان بزرگ جهان پیوستهاند؛ اما هنوز سهم اندکی از صادرات خارجی و حضور فعال در بازار سراسر دنیا دارند. کارشناسان صنعتخودرو، چین را بهعنوان بازیگری جدید و بسیار قدرتمند در خودروسازی جهان پذیرفتهاند و با توجه بهرشد کمی و کیفی انواع وسایل نقلیه تولیدی در چین، شکی نیست که خودروهای ساخت این کشور، بهزودی استانداردهای لازم را برای عرضه در اروپا و آمریکا کسب خواهند کرد.
همانطور که طی سالهای اخیر، برندهای برتر چینی افزایش فروش چشمگیری را درسراسر آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین تجربه کردند. باتوجه بهتیراژ تولید بسیار بالا در هند و چین، انواع خودرو در دنیا به دو دسته کلی تقسیم شده است. گروه اول توسط برندهای ساخت کشورهای توسعهیافته (جهان اول) عرضه میشوند و عموما بیش از ۱۵ هزار دلار قیمت دارند؛ درحالی که گروه دوم ارزانتر هستند و اکثرا برای افراد با بودجه ۵ تا ۱۵ هزار دلار ساخته میشوند.
امروزه تقسیمبندی اقتصادی خودروسازان، از طریق کشورهای صاحب برند، معنی و مفهوم گذشته را ندارد. مثلا رنو، سوزوکی، تویوتا و هیوندای خودروهای ارزانقیمت مخصوص مناطق ویژه (مثل بازار داخلی کره و ژاپن یا کشورهای کمتر توسعهیافته نظیر هند) را نیز تولید میکنند. همچنین خودروسازان متنوعی در چین وجود دارند که مدلهای گوناگون با قیمت بیش از ۴۰ هزار دلار دارند.
با این شرایط، عجیب نیست که در کشورهای متمول مثل انگلیس، آلمان، آمریکا یا ژاپن، خودروهای ارزانقیمت و اقتصادی تولید شود یا برند چینی هونگچی محصول ۱۰۰ هزار دلاری داشته باشد. موفقیت گروههای صنعتی متشکل از سهامداران، مدیران و کارکنان چندملیتی نشان داد وابستگی شرکتهای مختلف بهیک کشور یا ناحیه خاص رو بهکاهش است.
امروزه بسیاری از خودروسازان بزرگ جهان دفاتر مهندسی و خطتولید متنوعی در قارههای مختلف دارند. بهاین صورت ظهور بازیگران جدید از کشورهای ویتنام یا ترکیه باورپذیر است. بر این اساس برای موفقیت برندهای وینفست و تاگ در خودروسازی سهعامل مهم وجود دارد. نخست سابقه بسیار خوب شرکتهای قطعهساز در کشورهای مبدأ (ویتنام و ترکیه) است.
نکته دوم را میتوان در میزبانی از خطوط مونتاژ برندهای مشهور جهان دید. مثلا تویوتا در ترکیه و ویتنام فعالیت صنعتی دارد؛ همچنین از قطعات ساخت این کشورها استفاده میکند. مورد سوم که البته برای خودروساز شدن اهمیت زیادی دارد، سرمایهگذاری سنگین بخشخصوصی در برندهای وینفست و تاگ است.
تلاش ترکها برای گذر از فاز قطعهسازی به برقیسازی در یک حرکت
با وجود قطعهسازان بزرگ و بسیار موفق در صنعتخودرو ترکیه، تلاش چشمگیر برای تولید خودرو ملی یا تاسیس یک برند خاص برای این کشور کمسابقه است. ظاهرا سرمایهداران و صنعتگران ترکیه ترجیح دادهاند از تجربیات دیگر کشورها مثل ایران و استرالیا درس بگیرند.
در سال ۲۰۲۱ ارزش صادرات قطعات خودرو و مدلهای مونتاژی ترکیه بهعدد شگفتانگیز ۲۵ میلیارددلار رسید. این میزان تقریبا برابر با صادرات نفت و فرآوردههای نفتی ایران در سال ۱۴۰۰ است.
نکته مهمتر اینکه قطعهسازی ترکیه درمقایسه با صنعت نفت و پتروشیمی ایران، افراد بیشتری را مشغول کرده و البته از نظر مهندسی، از اهمیت بیشتری برای صنعت یک کشور برخوردار است.
صنعتگران ترکیه درسال اخیر، ۳/۵ میلیارددلار قطعه خودرو بهآلمان صادر کردهاند و در رتبههای بعدی خرید قطعات یا خودرو مونتاژشده از ترکیه، کشورهای فرانسه، انگلیس، ایتالیا، اسپانیا، اسلوونی، بلژیک و آمریکا هستند که همگی بیش از یکمیلیارد دلار واردات داشتند. برندهای رنو، فورد، تویوتا، هوندا، هیوندای، فیات، داچیا، اوپل و مرسدسبنز نیز در ترکیه خط مونتاژ دارند و خودروهای ساختهشده در این کشور را بهدیگر نقاط جهان صادر میکنند. خودروسازی تاگ ترکیه قدمتی مشابه وینفست دارد و بسیار جوان است.
تاگ در سال ۲۰۱۸ تاسیس شد و مشابه شرکت ویتنامی، تلاش برای ساخت خودرو باکیفیت برقی، نزدیک بهاستاندارد جهانی را هدف خود قرار داد. البته برخلاف وینفست، عملیات عمرانی در کارخانه تاگ ترکیه هنوز بهپایان نرسیده و این شرکت تولید انبوه خودرو را آغاز نکرده است. تیراژ نهایی برای مدلهای مختلف تاگ، مجموعا ۱۷۵ هزار دستگاه در سال خواهد بود.
تا امروز دو خودرو شامل سدان و کراساوور توسط تاگ رونمایی شدهاند که هر دو حاصل طراحی استودیو پینینفارینای ایتالیا هستند. شرکت سازنده امیدوار است طی ماههای آینده و اواخر سال جاری میلادی، تولید کراساوور الکتریکی خود را آغاز کند و سال ۲۰۲۴ سدان برقی را بهمصرفکننده تحویل دهد. تولید هاچبک، کراساوور کوچک و مینیون هم در برنامه سالهای بعد تاگ است.
بنابر اطلاعات رسمی شرکتهای مختلف ترکیه در تاگ ۳/۲ میلیارددلار سرمایهگذاری کردهاند و از نظر فنی، تفاوت خاصی بین سدان و شاسیبلند تاگ وجود ندارد. هر دو خودرو متناسب با نیاز جهانی طراحی شدهاند و ظاهرا هماهنگ با برندهای مشهور دنیا هستند.
ترکیب ادوات بدنه در تاگ SUV شباهت زیادی با مدل سدان دارد؛ اما تناسب بیشتری بین اجزای آن دیده میشود. فرم کلی بدنه، یک کراساور کوپه را بهنمایش میگذارد که اسپرت و کمارتفاع است.
مدل پایه از خودروهای برقی تاگ با یک موتور برقی ۲۰۰ اسببخاری روی محور عقب تولید میشود و نسخه قویتر، دارای دو موتور با سیستم دو دیفرانسیل ۴۰۰ اسببخار خواهد بود.
با این اوصاف، سرعتگیری صفر تا ۱۰۰ کیلومتر برساعت برای مدلهای یک و دوموتوره، حدود ۷/۵ و ۵ ثانیه پیشبینی شده است. توان پیمایش این خودروها نیز ۳۰۰ و ۵۰۰ کیلومتر خواهد بود.
قیمت نهایی برای تولیدات تاگ هنوز مشخص نیست؛ اما باتوجه بهکیفیت طراحی و تجهیزات فنی، میتوان اطمینان داشت آستانه قیمت ۴۰ تا ۵۰ هزار دلار داشته باشند.