به گزارش تجارت‌نیوز، وزارت صنعت، معدن و تجارت قصد دارد با همکاری شرکت‌های مس سرچشمه، گل‌گهر، گهرزمین و سی‌پیجی پارس و البته شستا یک واحد تولید لاستیک ماشین‌های معدنی را در کرمان با برند «ارگ‌ تایر» ایجاد کند. نیاز کشور به لاستیک ماشین‌آلات معدنی تاکنون تنها با واردات تامین می‌شد. با توجه به نیازی که بخش‌های معدن و راهسازی کشور به ماشین‌های سنگین دارند، این رویداد اقدامی جالب‌توجه قملداد می‌شود. در ایران تاکنون لاستیک خودروهای سواری، کامیونی و کشاورزی تولید می‌شد اما حالا قرار است ابعاد تولید به لاستیک ماشین‌آلات معدنی ارتقا یابد آن هم با پشتیبانی چهار شرکت معدنی، شستا و وزارت صمت. با این حال روی دوم سکه تولید این مدل از تایرها به اندازه روی نخست آن جذاب نیست.

صنعت تولید تایر در ایران همواره از گرانی مواد اولیه و دستوری بودن قیمت‌ها رنج برده است، علاوه‌بر این ماشین‌های فوق‌سنگین معدنی تولید داخل هم از نظر کیفیت و کمیت با همتایان جهانی خود فاصله زیادی دارند تا جایی که حتی خرید آنها هم به معدن‌داران کشور ابلاغ شده است.

وزارت صمت اوایل سال جاری در شیوه‌نامه ابلاغی واردات ماشین‌آلات معدنی مقرر کرد به میزان خرید یک دستگاه از سازندگان داخلی، واردات یک دستگاه صورت پذیرد. این در حالی است که کمیت و کیفیت ماشین‌آلات وارداتی بیشتر از مدل‌های مشابه داخلی نیاز معدن‌دار را تامین می‌کنند و معدن‌دار پس از ورود ماشین خارجی دیگر نیازی به نمونه داخلی ندارد اما برای ورود ماشین خارجی هم چاره‌ای جز خرید نمونه مشابه داخلی ندارد.

بررسی شرایط تولید تایرهای معدنی در کشور

رئیس انجمن تولیدکنندگان و واردکنندگان ماشین‌آلات معدنی و ساختمانی نیز درباره طرح تولید لاستیک ماشین‌آلات فوق‌سنگین در ایران گفت: «این کار به معنای دور ریختن پول توسط بخش دولتی است. در جهان شرکت‌های محدودی هستند که لاستیک ماشین‌آلات معدنی را تولید می‌کنند، چون تولید آن صرفه اقتصادی ندارد حتی در کشوری مانند شیلی که معدن‌کاری یکی از ستون‌های اقتصاد آن است نیز لاستیک ماشین معدنی تولید نمی‌شود و غول‌های تولیدکننده ماشین‌های فوق‌سنگین جهان مانند کوماتسو و کاترپیلار نیز در تولید لاستیک سرمایه‌گذاری نکردند.»

محمد فاطمی افزود: «تیراژ تولید ماشین‌آلات فوق‌سنگین در ایران آنقدر بالا نیست که ساخت لاستیک آنها مقرون‌به صرفه باشد مگر اینکه لاستیک مازاد بر مصرف داخل به بازارهای صادراتی جذب شود. در غیر این صورت تولید اقتصادی نیست و درنهایت نیز هزینه تولید از مصرف‌کننده گرفته می‌شود.»

سابقه زیرمجموعه‌های شستا در احداث واحدهای جدید

نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات معدنی ایران نیز تولید لاستیک ماشین‌آلات معدنی را در کشور اقتصادی نمی‌داند. کامران وکیل، گفت: «به باور من ظرفیت تولید ماشین‌های فوق‌سنگین و حتی ظرفیت تولید معادن در ایران به اندازه‌ای نیست که نیاز به تولید لاستیک این ماشین‌ها باشد.»

وی افزود: «در استرالیا و کانادا حجم تولید محصولات معدنی بسیار بیشتر از تولید کنونی ایران است اما هیچ یک از آنها لاستیک ماشین‌آلات معدنی تولید نمی‌کنند. علاوه‌بر این محصول ایرانی باید بتواند از نظر کیفیت و بازدهی با محصولات مشابه موجود در بازارهای جهانی رقابت کند. در غیر این صورت استفاده از آن برای معدن‌دار صرفه اقتصادی ندارد.»

وکیل تصریح کرد: «شرکت‌های زیرمجموعه شستا به‌رغم در اختیار داشتن امکانات و سرمایه اما هیچ یک سودده نبودند، حالا قرار است یک شرکت دیگر با توجه به آنچه گفته شد در زیرمجموعه شستا ایجاد شود تا درنهایت مانند هپکو محصول خود را به مصرف‌کننده تحمیل کند. با این تفاصیل به‌نظر می‌رسد نه تولیدکنندگان ماشین‌آلات معدنی و نه معدن‌کاران دست‌کم در بخش خصوصی و در جایگاه مصرف‌کنندگان محصول ارگ‌تایر چشم‌انداز مثبتی برای این مجموعه تصور نمی‌کنند. همچنین اگر ارگ‌تایر بنا دارد برای توجیه اقتصادی تولید، محصول خود را در بازارهای جهانی عرضه کند، باید قدرت رقابت با محصولات این بازار را داشته باشد. باتوجه به جایگاه تایرسازی ایران در حوزه‌های سواری و OTR به‌نظر نمی‌رسد از لحاظ کیفی و کمی امکان ارتقای این جایگاه به واسطه لاستیک ماشین‌آلات معدنی وجود داشته باشد.»