شرکت یاتاقان بوش ایران با نام تجاری شناختهشده IBBC، باسابقهترین و تنها مجموعه تولیدی یاتاقان، بوش و تراست واشر کشور محسوب میشود که از سال ۱۳۷۶ در منطقه تاکستان استان قزوین فعالیت خود را تحت لیسانس شرکت اتریشی MIBA (که یکی از معتبرترین شرکتهای جهانی ساخت یاتاقان است) آغاز کرد. این شرکت هماکنون با داشتن ۱۵ خط تولید با توانایی ساخت ۹۰میلیون قطعه در سال، بزرگترین تولیدکننده انواع یاتاقان، بوش و تراست واشر در خاورمیانه است که در طی بیش از دو دهه فعالیت خود توانسته است با تکیه بر تجهیزات مدرن، نیروی انسانی توانمند و حفظ بالاترین استانداردهای کیفی، به اصلیترین تامینکننده خطوط تولید خودروسازان کشور در زمینه خودروهای سبک و سنگین تبدیل شود. علاوه بر تامین خطوط خودروسازان، بخش عمده نیاز بازار قطعات یدکی کشور نیز از سوی یاتاقان بوش ایران تامین میشود.
در این مسیر یاتاقان بوش ایران موفق به اخذ تاییدیههای فنی لازم از بزرگترین خودروسازان جهان ازجمله رنو، پژو- سیتروئن، ولوو و بنز شده است و همچنین تامین قطعات مورد نیاز برای محصولات این برندها را در ایران عهدهدار است. این شرکت که حرکت بهسوی مدیریت جامع کیفیت و خود ارزیابی را در برنامه کاری خویش قرار داده، همچون دیگر شرکتهای تابعه گروه فرزانگان فارس نیکو در هجدهمین نمایشگاه بینالمللی قطعات، لوازم و مجموعههای خودرو تهران حضوری فعال دارد. به همین مناسبت، در حاشیه نمایشگاه هجدهم قطعات با حمیدرضا شاهینفر، مدیرعامل شرکت یاتاقان بوش ایران گفتوگویی انجام دادیم که در ادامه از نظرتان میگذرد.
شرکت یاتاقان بوش ایران با چه دستاوردهایی به نمایشگاه هجدهم آمده و جدیدترین قطعات این شرکت چیست؟
مطابق شعار شرکت یاتاقان بوش ایران مبنی بر اینکه «ما همچنان در مسیر توسعهایم»، ما همواره بر آن بودهایم که در هر دوره از حضورمان در نمایشگاه قطعات، حرفی برای گرفتن داشته باشیم. بر این اساس، دیالوگ بین بنده و همکارانم در شرکت این است که «امروزِ رقبا باید مانند دیروز ما باشد».
ارمغان ما برای نمایشگاه امسال، یاتاقانهای پلیمری است که تنها تولیدکننده آن در منطقه هستیم و با همکاری مرکز تحقیقات موتور، این محصول را به تولید رساندهایم. همچنین با همکاری این مرکز، یاتاقانهای با قطر کمتر از ۴۰ میلیمتر (قطر ۳۶ میلیمتر) را نیز تولید کردهایم. تولید یک بوش خاص را نیز برای خودکفایی گیربکس با همکاری نیرومحرکه محقق کردهایم.
از دیگر کارهای مهمی که امسال انجام شد، راهاندازی خط تولید مواد اولیه یاتاقان بوده که پس از انجام تستهای مربوطه، ما را در جمع چهار شرکت اول دنیا در تولید آلیاژ برنزی قرار خواهد داد. اولین پارت این محصول نیز تولید و به بازار عرضه شده است.
با توجه به کاهش نسبی تولید خودرو در ایران در مقایسه با سالهای اوج آن، آیا ظرفیت تولید ۹۰میلیون قطعهای این شرکت در زمینه محصولاتی مانند یاتاقان، بوش و تراست واشر پر میشود؟
واقعیت این است که ظرفیت تولید ما بر اساس ظرفیت خودروساز تعریف نشده است. اما بههرحال بخش عمده این ظرفیت باید با ظرفیت تولید خودروساز پر شود. اما متاسفانه بخشی از اهداف ما که مبتنی بر فروش به خودروساز بوده، با توجه به وضعیت تولید خودرو محقق نشده است.
بر این اساس، در پی راهکار جایگزین بودیم و بخش عمدهای از سهم بازار لوازم یدکی را هدفگذاری کردهایم. همچنین بحث صادرات را بیش از پیش مد نظر قرار داده و در این راستا مذاکرات خوبی با دو شرکت ترکیهای داشتهایم تا بتوانیم همکاری متقابلی با آنها داشته باشیم، به این صورت که آنچه در داخل تولید ندارد را از آنها تهیه کرده و محصولاتی را نیز برای آنها تولید کنیم تا بتوانیم بخشی از ظرفیتی را که ممکن است امسال بلااستفاده بماند را پر کنیم.
یاتاقان بوش ایران از یکسو فعالیت خود را از سه دهه قبل تحت لیسانس شرکت MIBA اتریش آغاز کرده و از سوی دیگر دارای تاییدیههای فنی رنو، پژو- سیتروئن، ولوو و بنز است. با توجه به محدودیتهای ناشی از تحریم در تامین برخی مواد اولیه، بهروزرسانی فناوریها و ماشینآلات تولید و دیگر همکاریهای خارجی، آیا در دنبال کردن خط مشی کیفی اولیه و اجرای پروتکلهای بینالمللی این برندها در تولید محصول، با چالشی مواجه بودهاید؟
یکی از بهترین نمونههای داخلی در انتقال صحیح فناوری، شرکت یاتاقان بوش است که پایهگذاری درست آن موجب شده تا بهبود و بهروزرسانی در این شرکت دشوار نباشد. این شرکت در زمان تاسیس از آخرین سطح فناوری آن زمان برخوردار بوده است. بهعنوان مثال، سطح آبکاری شرکت میبا هنوز هم جزو آخرین سطحهای فناوری در جهان محسوب میشود.
متاسفانه برخی از ما در انتقال فناوری به سراغ فناوریهای دستدوم یا نسل قبل میرویم. این است که ۱۰ سال بعد آن فناوری دیگر سودآور نبوده و قابل بهروزرسانی نیست. اما در شرکت یاتاقان بوش ایران، نهتنها افراد اولیه تصمیمگیر انتخاب درستی در این زمینه داشتند، بلکه افرادی که در ادامه به این شرکت آمدند نیز خود را تا بهحال بهروز نگه داشتهاند و با بازدید از خطوط و آگاهی از چالشها و گرفتاریهای آنها، ضمن رفع ضعفهای میبا، شش خط ساخت داخل ایجاد کردهاند. بر این اساس، به جرأت میتوان ادعا کرد که متخصصین شرکت یاتاقان بوش قابلیت تولید خط و انتقال فناوری یاتاقان را دارند و صاحب دانش فنی هستند.
امروز ما از توان تولید یاتاق ۳۶ حرف میزنیم که اصلا در حیطه تولید میبا نیست. این مهم، حاصل تفکر مهندسی مهندسین این شرکت و همکاری آنها با دانشگاهها و مراکز تحقیقات و پارکهای علوم و فناوری بوده است. با همین پشتوانه در تلاشیم تا اولین مرکز تحقیق و نوآوری انواع یاتاقان، بوش، تراست واشر را در کشور تاسیس کنیم، چراکه شالوده این شرکت، دانشبنیان است و ما باید این ویژگی را حفظ کنیم.
با توجه به اینکه یاتاقان بوش ایران تنها تولید کننده یاتاقان، بوش و تراست واشر در ایران است، آیا تامین این قطعات در تمامی محصولات جدید دو خودروساز بزرگ مانند تارا، ریرا، شاهین، آریا، کادیلا، اطلس، سهند و... بر عهده شماست؟
ما کل نیاز کشور در این حوزه اعم از نیاز خودروهای سواری و نیاز خودروهای سنگین به یاتاقان را تامین میکنیم. یعنی علاوه بر ایرانخودرو و سایپا، پاسخگوی نیازهای شرکتهایی همچون ایدم، موتورسازان و... نیز هستیم. میزان حضور ما در این فرایند به عمق داخلیسازی موتور برمیگردد.
آیا مجموعه شما چشماندازی برای همکاری با خودروسازان بخش خصوصی که به سمت داخلیسازی حرکت کردهاند نیز دارد؟ بهعنوان مثال؛ کرمانموتور که داخلیسازی محصولاتی مانند خودرو J۴ را با جدیت دنبال میکند.
هرجایی که در مسیر خودکفایی باشد، ما در صف نخست همکاری با آن قرار داریم. بر همین اساس، در بدو پروژه داخلیسازی J۴ ما قراردادی در این زمینه با کرمانموتور منعقد کردیم و در حال حاضر برای ۲هزار دستگاه از موتورهای این محصول، ما موجودی قطعه داریم. یعنی به محض آنکه به ما اعلام نیاز کنند، ما هم تامین میکنیم. البته حتی برای موتورهایی هم که ساخت داخل نشدهاند، ما نیاز بازار قطعات یدکی را پاسخ میدهیم.
عمدهترین چالشهایی که در مسیر تولید با آن مواجه هستید چیست و چه انتظاراتی از متولیان امور صنعت و اقتصاد کشور برای کمک به رفع این چالشها دارید؟
مهمترین چالشهایی که در این زمینه با آنها روبهرو هستیم، ابهامات مربوط به تامین ارز مورد نیاز تولید و همچنین جریان نقدینگی است که دست بسیاری از تولیدکنندگان را بسته و این در حالی است که کالاهای قاچاق و بیکیفیت با ارزهای دارای منشأ غیرشفاف وارد کشور میشوند. اما اگر ارزی بهمراتب کمتر از ارزی که در اختیار واردکنندگان است، برای واردات مواد اولیه در اختیار ما گذاشته شود، میتوانیم کل نیاز کشور در زمینه یاتاقان، بوش و تراست واشر را تامین کنیم.
اکنون نیز ۸۰ درصد نیاز کشور در حوزه AM و ۱۰۰ درصد نیاز کشور در حوزه OEM (خطوط تولید) را ما تامین میکنیم. اما در صورت عدم تامین مواد اولیه، تولید کم و زمینه برای ورود کالا با مارکهای تقلبی ایجاد میشود. همین حالا هم کالای ما را برخی چینیها با برند ما بهصورت تقلبی و با کیفیت پایین تولید میکنند.
از سوی دیگر، توسعه برای تولیدکننده هزینه دارد. ما به همان اندازه که برای حفظ تولید هزینه میکنیم، همانقدر نیز برای کیفیت، تحقیق و توسعه و ایجاد خطوط جدید تولید هزینه میکنیم و در این قضیه اگر پشتیبان نداشته باشیم، قطعا دچار مشکل میشویم.