واردات به‌عنوان مسیری برای تامین خودروهای مورد نیاز ناوگان سنگین و نیمه‌سنگین تجاری در سال‌های اخیر به موضوع بحثی میان سازمان‌های ذیربط و وزارتخانه‌های مربوطه و واردکنندگان تبدیل شده است. درحالی‌که ناوگان تجاری کشور بیش‌از همیشه نیازمند همکاری سازمان‌ها و تولیدکنندگانی داخلی برای تامین تقاضا و نوسازی فرسوده‌هاست، اما فرازونشیب در واردات این خودروها، رویه ورود مدل‌های کارکرده تجاری به کشور را با تاخیر همراه کرد. این خودروها که براساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده قرار بود سالانه به تعداد مشخصی وارد کشور شوند و روند نوسازی ناوگان را تسریع بخشند، اما هنوز بعد از گذشت بیش‌از دو سال از آغاز این طرح، هنوز هم تغییراتی در شروط واردات و واردکنندگان انجام می‌شود. به‌تازگی شرایط واردکنندگان انواع کشنده، کامیون، اتوبوس، مینی‌بوس و ون با عمر کمتر از ۵سال ابلاغ شده است.
مجوز واردات تجاری‌های کارکرده برای خودروسازان هم صادر شد
شرایط واردکنندگان انواع کشنده، کامیون، اتوبوس، مینی‌بوس و ون با عمر کمتر از ۵ سال ابلاغ شد. براساس اعلام جدید چهار گروه امکان واردات تجاری‌های کارکرده را خواهند داشت که شامل خودروسازان داخلی، شرکت‌های حمل‌ونقل دارای پروانه فعالیت مجاز و معتبر سازمان راهداری، واردکنندگان دارای مجوز واردات خودرو وزارت صنعت، معدن و تجارت و رانندگان خودمالک دارای کارت هوشمند و شرکت‌های حمل‌ونقل خودمالک نیز می‌شود.
بر این اساس، کارخانه‌های تولیدکننده در هر مرحله امکان واردات ۳۰۰ دستگاه خودرو را خواهند داشت و این رقم برای شرکت‌های حمل‌ونقل دارای مجوز به ۲۵ دستگاه و برای واردکنندگان دارای مجوز به ۲۵ دستگاه در هر مرحله می‌رسد.
بر این اساس، به‌منظور دریافت تاییدیه فنی، شرکت‌های واردکننده باید درخواست خود برای واردات ناوگان منضم به تصور اساسنامه شرکت، کارت بازرگانی، مدارک هویتی صاحبان امضا را در سامانه سامانه جامع نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی بارگذاری و نسبت به ثبت‌نامه در سامانه مورد اشاره با تعیین تعداد و نوع ناوگان درخواستی براساس بندهای ۱ و ۲ اقدام کنند. واردکنندگان نیز برای بهره‌مندی از معافیت تخفیف ۵۰درصد سود بازرگانی ملزم‌به تعهدنامه محضری به سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای هستند.
امکان واردات تجاری‌های کارکرده از چه برندهایی وجود دارد؟
پیش از آن‌که سایه تحریم‌ها بر کشور گسترده شود، تقریبا تمام برندهای تجاری مطرح جهانی امکان واردات به کشور را داشتند و رقابتی بین برندهای اروپایی و آسیایی‌هایی قدیمی و تازه وارد درحال انجام بود. بعد از آن‌که اروپایی‌های تحت‌فشار تحریم‌های غرب علیه ایران مجبور به ترک بازار کشور شدند، فضا برای عرضه مدل‌های چینی باز شد و تقریبا بازار کشور به دست این خودروسازان افتاد.
بعد از آن هم‌زمان با زمزمه واردات کارکرده‌ها، قرار شد دوباره پای برندهای اروپایی و کره‌ای به بازار کشور باز شود. بر این اساس در بخش کامیون و کشنده، برندهای مان، ولوو، اسکانیا، بنز، داف، رنو، میتسوبیشی و هیوندای برای ورود به کشور مجاز هستند.
در بخش اتوبوس نیز این برندها شامل مان، اسکانیا، ولوو، هیوندای بنز، میتسوبیشی، کیا و ایوکو، در بخش مینی‌بوس‌ها نیز شامل بنز، مان، اسکانیا، تویوتا، ولوو، هیوندای و ایویکو و در بخش ون‌ها نیز شامل بنز، تویوتا، هیوندای، کیا، فیات، فولکس‌واگن و ایویکو می‌شود. این در حالی است که اعلام شده در تمام بخش‌ها امکان واردات خودروهای کارکرده زیر ۵ سال در تمام برندهای مجاز اروپایی، ژاپنی و کره‌ای وجود دارد.
شرایط واردات تجاری‌های دست‌دوم
شهریورماه سال جاری سه شرط جدید برای واردات کامیون، اتوبوس، مینی‌بوس، کشنده، ون دست‌دوم کمتر از ۵ سال توسط هیات وزیران ابلاغ شد. بر این اساس خودروهای تجاری وراداتی باید سن کمتر از ۵ سال داشته باشند، آلایندگی مجاز آن‌ها براساس قوانین و مقررات کشور باشد و استانداردهای لازم براساس قوانین مربوطه را داشته باشند.
هیات وزیران در قانون بودجه سال ۱۴۰۲ طبق اصل ۱۳۸ قانون اساسی و بند «ص» تبصره ۷، آیین‌نامه سفارش واردات انواع کامیون، کشنده، مینی‌بوس، اتوبوس، مینی‌بوس و ون را تصویب کرده بودند که بعد از آن در شهریور ماه سال جاری سه شرط ذکرشده به آن‌ها اضافه شد.
براساس بند «ص» برای برنامه‌ریزی در توسعه حمل‌ونقل عمومی، آلودگی هوا، کاهش مصرف سوخت، سوانح جاده‌ای به وزارت صنعت، معدن و تجارت اجازه داده می‌شود، با تشخیص و تایید سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای و و زارت کشور نسبت به ثبت سفارش واردات انواع کشنده، کامیون، مینی‌بوس، اتوبوس، ون مورد نیاز وفق قوانین و مقررات موجود با عمر کمتر از ۵ سال اقدام کند.
