بازار و صنعت خودروهای تجاری، درحال‌حاضر شرایط ویژه‌ای را تجربه می‌کند؛ از یک‌سو به‌واسطه فرسودگی شدید ناوگان، بیش از همیشه نیاز به خودروهای جدید احساس می‌شود و از سوی دیگر، برخی سنگ‌اندازی‌ها و موانع تولید، امکان کار را از تولیدکنندگان داخلی می‌گیرد. در این میان برخی خودروسازان تمام تلاش خود را به کار بسته‌اند تا بتواند مدل‌های جدیدی را وارد بازار کرده و نیاز متقاضیان داخلی را برطرف کنند. این در حالی است که تامین ارز دشوارتر از قبل شده و زمزمه‌هایی مبنی بر افزایش تعرفه واردات قطعات منفصله نیز شنیده شده است. به این موارد باید افزایش سن مجاز خودروهای وارداتی کارکرده به ۱۰سال را نیز افزود. در این زمینه، گفت‌وگویی با مجتبی ضیایی، مدیر بازاریابی آرین‌دیزل انجام داده‌ایم که در ادامه از نظرتان می‌گذرد.
بازار خودروهای تجاری نسبت‌به گذشته شرایط بسیار متفاوتی دارد و قدرت خرید مشتریان اصلی این خودروها تا حد زیادی کاهش یافته است؛ تاجایی‌که به‌رغم فرسودگی بالای ناوگان، بسیاری از متقاضیان نوسازی از این کار منصرف شده‌اند. به‌ویژه آن‌که بازار کار این خودروها نیز نسبت به گذشته کوچک شده است. خودروسازان این حوزه، با این چالش‌ها چطور مواجه می‌شوند؟
این چالش‌ها برای ما هم بسیار بزرگ است. زمانی که وضعیت اقتصادی پیشرفتی ندارد و تعداد عرضه بیشتر می‌شود، تقاضای ما هم کاهش پیدا می‌کند. ما تنها می‌توانیم شرایط خرید را آسان‌تر کنیم اما اگر اقتصاد کشور پیشرفت نکند، با کاهش تقاضا کار ما هم سخت‌تر می‌شود. در این شرایط باید محصولات را با دقت بیشتری انتخاب کنیم؛ درست مشابه کاری که تابه‌حال انجام داده‌ایم. اگر بتوانیم محصولات خوبی را گزینش کنیم و بیاوریم که کیفیت بالایی نسبت به قیمتشان داشته باشند، مطمئنا جایگاه خود را در بازار به دست خواهیم آورد.
آیا تعرفه‌های جدیدی که دولت برای واردات سی‌کی‌دی در نظر گرفته است، شامل حال خودروهای تجاری هم می‌شود؟
خوشبختانه درحال‌حاضر برای خودروهای تجاری، تعرفه‌ها افزایش نیافته است. اگر چنین اتفاقی بیفتد، در نهایت به ضرر مصرف‌کننده و مغایر با اهداف نوسازی ناوگان است. ضمن آن‌که هیچ قسمتی از این پول به خودروساز نمی‌رسد. زیرا خودروساز تنها تعرفه بیشتری پرداخت می‌کند. با پرداخت تعرفه بیشتر، تمام هزینه‌ها افزایش پیدا می‌کند. این در حالی است که از یک‌سو، صحبت‌ها بر سر حمایت از خودروسازان و افزایش تولید و تسهیل شرایط برای مصرف‌کننده است، اما ازسوی‌دیگر، مسائلی مانند افزایش تعرفه‌ها نیز پیش می‌آید. باتوجه به قدرت خرید مردم و شرایط بازار، امیدواریم این اتفاق برای خودروهای تجاری تکرار نشود. زیرا در صورت افزایش تعرفه‌ها تمام هزینه‌هایی که وابسته به تعرفه است، افزایش پیدا می‌کند؛ اگر قیمت خودرو بالا برود، هزینه‌های خدمات پس از فروش و شماره‌گذاری نیز افزایش می‌یابد و تنها نمی‌توان گفت تعرفه بالا رفته است.
وزارت صمت هدف خود از سیاست‌های تعرفه‌ای و همچنین تشدید محدودیت‌ها در تخصیص ارز را تشویق به افزایش درصد داخلی‌سازی و کاهش ارزبری عنوان می‌کند. این انتظارات در شرایط فعلی تا چه اندازه منطقی است؟
اگر منطقی باشیم، باید ببینیم در کشور چه اندازه امکان داخلی‌سازی قطعات اصلی وجود دارد. زمانی که صحبت از داخلی‌سازی ۵۰ درصدی می‌کنیم، منظور داخلی‌سازی قوای محرکه است. هم‌اکنون بسیاری از قطعات ساده‌تر را نیز نمی‌توانیم با کیفیت مطلوب داخلی‌سازی کنیم. با این شرایط، آیا این امکان را داریم که سراغ داخلی‌سازی قطعات اصلی‌تر مانند موتور برویم که در دنیا تنها چند تولیدکننده دارد. این‌که انتظار داریم تمام این قطعات در کشور تولید شود، دور از واقعیت است. طبیعتا اگر چنین اتفاقی بیفتد و با افزایش داخلی‌سازی، تعرفه کاهش پیدا کند، ما هم تمام تلاش خود را خواهیم کرد که داخلی‌سازی را افزایش دهیم، به شرط آن‌که به کیفیت خودروها لطمه‌ای وارد نشود.
به بحث قوای محرکه اشاره کردید. درخصوص کشنده شک‌موتو که از گیربکس جدید بهره می‌برد، چگونه موفق به اقناع و جلب اعتماد مشتریان به این کیفیت و دوام سیستم انتقال قدرت این محصول شدید؟
نخست این‌که موتور این خودرو کامینز است و تقریبا تمام فعالان این حوزه با این موتور آشنا هستند. این موتور ۱۳لیتری در زمان خود قوی‌ترین قلب تپنده برای خودروهای سنگین بود. اما گیربکس این خودرو فست ۱۶سرعته است که تا پیش از این در ایران وجود نداشته و برای مردم در مقایسه با گیربکس‌های ZF که در بازار رایج بودند، ناآشنا بود. جعبه‌دنده‌هایی که فعالان این حوزه با آن آشنا هستند، معمولا گیربکس‌های ۱۲سرعته ZF است که برای این کشنده ۵۲۰اسب‌بخاری چندان کارا نبودند. اما با توجه به آن‌که ما از هر نظر از گیربکس‌های فست اطمینان‌خاطر داریم، حتی حاضر بودیم گارانتی مادام‌العمر برای آن‌ها عرضه کنیم. ما این اطمینان از شکمن گرفته بودیم که این گیربکس‌ها کیفیت بالایی دارند و با موتور خودرو هماهنگ هستند. زمانی که این خودرو به بازار رسید، مشتریان صحت گفته‌های ما را در عمل دیدند. حال امیدواریم که محصولات جدید ما شامل کمپرسی و باری جفت و تک هم با همین گیربکس به بازار بیایند و تجارب بیشتری را در اختیار مشتریان قرار دهند. گیربکس فست زیرمجموعه شکمن بوده و از نظر تامین قطعات و تعمیر برای ما بسیار راحت است و مطمئنیم به‌زودی جایگاه خود را در بازار پیدا می‌کند.
کشنده X۵۰۰۰ درحال‌حاضر بیش‌از پیش موردتوجه و تایید فعالان بازار قرار گرفته و به‌نسبت خواهان بیشتری پیدا کرده است. این موضوع را مرهون چه عواملی می‌دانید؟
فاصله تولید تا ورود هر محصول به بازار، نیازمند یک فاصله زمانی مشخص است. مشکل اول کشنده X۵۰۰۰ آرین‌دیزل این بود که مردم چندان با این محصول آشنا نبودند و از کیفیت آن آگاه نبودند. اما پس از آن‌که حود ۲۵۰ دستگاه از این خودرو تحویل شد و به بازار آمد، آشنایی با این کشنده افزایش یافت. ما با تمام مالکان این خودروها صحبت کرده‌ایم و به جرات می‌توانیم بگوییم که درصد نارضایتی در میان مالکان این خودروها تقریبا صفر بوده است. حالا که رانندگان این خودرو را تجربه کرده‌اند، کار ما هم راحت‌تر شده است. چراکه مزایای این خودرو نمایان شده است.
