بر این اساس، احتمال اینکه قیمت کارخانهای خودروها در بهار ۱۴۰۳ اصلاح شود، بسیار زیاد است. این اصلاح قیمت اما احتمالا از کانالهای متفاوت و با استفاده از شیوههای مختلفی انجام خواهد شد؛ بهاین معنی که در کنار مدل رسمی (تعیین قیمت خودرو از سوی نهاد تنظیمگر)، مسیرهای دیگری نیز برای افزایش قیمت کارخانهای خودروها در راستای کاهش زیان خودروسازان دنبال خواهد شد. طبق مدل رسمی، نهاد تنظیمگر با استفاده از فرمول مرسوم یک دهه گذشته (هزینه تولید بهعلاوه سود) قیمت کارخانهای خودروها را تعیین میکند. این شیوه در این سالها بسته به اینکه چه نهادی تعیینکننده قیمت بوده، زمینهساز میزان متفاوتی افزایش قیمت شده است.
بهعبارت بهتر، نگاه تنظیمگر بهآیتم «هزینه تولید» نقش مهمی در میزان افزایش قیمت خودرو داشته است. طبق گفته خودروسازان، معمولا در مقاطعی که شورایرقابت عهدهدار تعیین قیمت بوده، آیتم «هزینه تولید» چندان مطابق با واقعیتهای موجود لحاظ نشده و بههمین دلیل، اگر هم سودی در میان بوده، عملا بهدلیل تعدیل هزینهها از سوی نهاد تنظیمگر از بین رفته است.
آخرین باری که مجوز افزایش قیمت کارخانهای خودروها صادر شد، شورایرقابت عهدهدار این مسئولیت بود و بهخودروسازان اجازه داد قیمت محصولات خود را بهطور میانگین ۴۹ درصد بالا ببرند.
این شورا حدودا دو ماه پیش مسئولیت تعیین قیمت خودرو را بهوزارت صمت واگذار کرد و حالا این وزارتخانه دست بالا را در اصلاح قیمت خودرو دارد. خودروسازان امیدوارند در دور جدید تعیین قیمتها، آیتم «هزینههای تولید» مطابق با واقعیت موجود محاسبه شود.
اگر این اتفاق رخ بدهد، خودروسازان با توجه بهفرمول «هزینه تولید بهعلاوه سود ۲.۵ درصدی» از زیان تولید خارج خواهند شد. این درحالی است که با وجود تفاوت نگاه وزارت صمت با شورایرقابت، باز هم احتمال واقعی ندیدن آیتم «هزینه تولید» وجود دارد. اگر این اتفاق رخ بدهد، خودروسازان احتمالا همچنان در چرخه زیان دهی باقی خواهند ماند؛ منتها شاید درمقایسه با دوران شورایرقابت، زیان کمتری را متحمل شوند.
با توجه به وجود این احتمال، استفاده خودروسازان از مسیرهای فرعی برای جبران هزینههای تولید و کاهش زیان در سال آینده بسیار محتمل است. خودروسازان در گذشته شیوههای مختلفی را برای کاهش تبعات سیاست قیمتگذاری دستوری بهکار گرفتهاند.
بهکارگیری این مدلها هرچند خودروسازان را بهطور کامل از زیان خارج نکرده و نخواهد کرد، اما سبب میشود از حجم زیانشان کاسته شود. از جمله این مدلها که بهاحتمال زیاد در سال آینده نیز بهکار گرفته خواهند شد، عرضه خودرو در بورس کالا، ارائه محصولات کاملا جدید، عرضه خودروهای ارتقایافته و فروش بخشی از محصولات در حاشیه بازار است.
در این بین، موارد اول تا سوم پیشتر امتحان شده؛ اما فروش خودرو در حاشیه بازار مدل جدیدی است که چندی پیش از سوی سیاستگزار مطرح شد که واکنشهای منفی بهاین طرح، سبب مسکوت ماندن آن شد. طرح مورد نظر فعلا به اجرا درنخواهد آمد؛ اما این بهمعنی منتفی شدن آن نیست.
این امکان وجود دارد که سیاستگزار در سال آینده و در صورت فراهم شدن فضای مناسب، مجوز فروش بخشی از محصولات خودروسازان در حاشیه بازار را بدهد تا از این راه، بخشی از زیان ناشی از قیمتگذاری دستوری جبران شود.
طبعا هرچه تعداد خودروهایی که مجوز فروش در حاشیه بازار را پیدا میکنند بیشتر باشد، سبب میشود خودروسازان تمرکز خود را بهجای مسیرهای فرعی دیگر، روی همین مدل فروش قرار بدهند. این البته درحالی است که احتمال بهکارگیری فرمول فروش خودرو در حاشیه بازار در مقایسه با دیگر مدلها کمتر است؛ زیرا حساسیت روی آن زیاد است.
باید منتظر ماند و دید آیا سیاستگزار سرانجام بر تردید خود درباره عرضه بخشی از محصولات خودروسازان در حاشیه بازار غلبه میکند و مجوز مربوطه را در سال آینده صادر خواهد کرد، یا این طرح کماکان در بایگانی باقی خواهد ماند.
افزایش قیمت ۱۰ میلیونتومانی پژو ۲۰۷ دندهای فول
خودروهای داخلی در روز گذشته افزایش بهای یک تا ۱۰ میلیونتومانی را تجربه کردند. جایی که پژو ۲۰۷ دندهای فول (۱۴۰۲) با ۱۰ میلیونتومان افزایش ۷۱۶ میلیونتومان، سورن پلاس دوگانه (۱۴۰۲) با ۷ میلیونتومان افزایش ۷۱۴ میلیونتومان، پژو ۲۰۷ پانوراما ارتقا یافته (۱۴۰۲) با ۷ میلیونتومان افزایش ۷۴۴ میلیونتومان، پارس سال سفارشی (۱۴۰۲) با ۴ میلیونتومان افزایش ۶۳۷ میلیونتومان و تارا اتومات V۴ ال ایکس (۱۴۰۲) با ۳ میلیونتومان افزایش یکمیلیارد و ۱۲۸ میلیونتومان قیمتگذاری شدند.
از طرفی درمیان خودروهای چینی شاهد افزایش بهای ۵ تا ۱۰ میلیونتومانی بودیم. جایی که قیمت فونیکس FX پریمیوم (۱۴۰۲) با ۱۰ میلیونتومان افزایش به ۲ میلیارد و ۶۵ میلیونتومان، فیدلیتی پرایم ۵ نفره (۱۴۰۲) با ۱۰ میلیونتومان افزایش بهیکمیلیارد و ۸۱۰ میلیونتومان، فونیکس تیگو ۸ پرو پریمیوم (۱۴۰۲) با ۸ میلیونتومان افزایش به ۲ میلیارد و ۳۵۸ میلیونتومان و امویام X۲۲ پرو دنده (۱۴۰۲) با ۵ میلیونتومان افزایش به ۸۶۰ میلیونتومان رسید.
همچنین در میان خودروهای خارجی پریمیوم شاهد افزایش بهای ۵۰ میلیونتومانی بودیم. جایی که هیوندای آزرا با ۵۰ میلیونتومان افزایش ۷ میلیاردتومان، هیوندای سانتافه با ۵۰ میلیونتومان افزایش ۶ میلیاردتومان و هیوندای سوناتا هیبرید (GLS) با ۵۰ میلیونتومان افزایش ۴ میلیارد و ۹۰۰ میلیونتومان ارزشگذاری شدند.
از طرفی در خودروهای خارجی لوکس شاهد هیچ تغییر قیمتی نبودیم و این گروه از خودروها با ثبات بها بهکار خود ادامه دادند.