هفته گذشته درمطلبی بهموضوع ضرورت توجه نهادهای نظارتی بر قابلیت منفجر کردن خودروهای دارای تکنولوژی لیتیوم- آیون از راه دور توسط هکرها و خرابکارها پرداختیم و همچنین امکان سوءاستفاده از سختافزار و نرمافزار خودروهای دارای این تکنولوژی را متذکر شدیم. بهخصوص در مورد برندهای چند ملیتی که احتمالا بهدلیل تحریمها، محصولاتشان از طریق شرکتها و کشورهای واسطه خریداری و به ایران وارد میشود و شاید درصورت انجام عملیات خرابکاری توسط هکرها و تروریستها، شرکت مادر هیچگونه مسئولیتی را در این زمینه نپذیرد.
بههرحال درمورد برخی شرکتهای خودروسازی که برند آنها جهانی بهشمار میرود و در تامین قطعات آنها بهصورت چند ملیتی عمل میشود تا حدودی امکان سوءاستفاده توسط برخی نهادهای امنیتی یا حتی تروریستی وجود داشته باشد.
بهعنوان مثال اگرچه گروه فولکسواگن برند معتبر و مطمئنی است و حتی شرکتهای معتبر آئودی، پورشه، اشکودا و ... زیرمجموعه آن محسوب میشوند، اما همچون شرکتهای معتبر مرسدسبنز و جنرالموتورز جهت تامین قطعات سختافزاری، ماژولهای کنترلی و نرمافزارهای خودروهای دارای تکنولوژی لیتیوم -آیون (خودروهای تمامبرقی و مدلهای هیبرید و پلاگین-هیبرید) خود با شرکتهای رژیم صهیونیستی همکاری میکند.
در اینجا با این سوال مواجهیم که آیا خودروهایی که از سختافزار و نرمافزارهای ساخت استارتآپهای این رژیم استفاده میکنند، این قابلیت را دارند که درنهایت و در زمانی که ایران تحریم است و امکان سلب مسئولیت شرکتهای مادر بهدلیل عدمداشتن قراردادهای مستقیم و محکمهپسند جهانی درصورت بروز هرگونه مشکل امنیتی وجود دارد، مورد سوءاستفاده و خرابکاری قرار بگیرند؟
این موضوع اگرچه یک احتمال است، اما ضرورت توجه و بررسی بیشتر دستگاههای نظارتی در گمرکات کشور را طلب میکند.
شاید لازم باشد این خودروها بهویژه در مدلهای تمامبرقی بیشتر مورد بررسی قرار گیرند؛ زیرا ولتاژ بالا و حجم سنگین ذخیرهسازی باتری در خودروهای تمامبرقی میتواند بهصورت بالقوه آنها را به یک تهدید امنیتی و هدف تروریستی تبدیل کند.
بهعنوان مثال باقی ماندن باتری آنها درحالت «بوست» برای مدت بیش از چند دقیقه از طریق نفوذ یک خرابکار یا هکر میتواند منجر بهانفجار باتری این خودروها شود. اما بهفرض و احتمال امکان بروز چنین اتفاقی، راههای تشخیص و شناسایی استفاده از سختافزار و نرمافزارهای ساخت رژیم صهیونیستی در خودروهای تمامبرقی چیست؟
بهطور کلی یکی از روشهای تشخیص استفاده از قطعات سختافزاری و نرمافزارها در تمام وسایل و تجهیزات از تجهیزات نظامی گرفته تا وسایل الکترونیکی و خودرو یکسان است.
در صنعتخودرو این کار بهروش دمونتاژ کامل خودرو یا بهاصطلاح «کنیبلایز» قابل تشخیص است. در این روش تمام قطعات خودرو ساختهشده تفکیک میشود . ذکر این نکته ضروری است که در خط تولید بسیاری از بخشهای خودرو بهصورت مجموعه یا یک سیستم از قبل مونتاژشده و بهصورت آمادهشده استفاده میشوند و در خط تولید تنها در محل موردنظر روی خودرو نصب میشوند.
بهعنوان مثال مجموعه موتور یا گیربکس یا موتورهای الکتریکی در خودروهای برقی یا قطعاتی همانند کامپیوتر مرکزی کنترلکننده یا مجموعه داشبورد از قبل در شرکتهای دیگر مونتاژ و آماده استفاده در خط تولید میشوند و تنها در خط تولید روی بدنه و شاسی خودرو قرار میگیرند. اما در روش کنیبلایز اجزا بهصورت کامل از هم تفکیک میشوند. بهعنوان مثال موتور خودرو بهطور کامل دمونتاژ شده و تمام اجزا و قطعات اولیه که موتور را تشکیل دادهاند از هم جدا میشوند. در مورد گیربکس نیز بههمین نحو عمل میشود.
در مورد خودروهای الکتریکی هم موتور یا بهتر بگوییم الکتروموتورهای آن بهطور کامل باید جداسازی شود. در مورد قسمت مهم و حیاتی در خودروهای دارای فناوری لیتیوم- آیون بهویژه خودروهای تمامبرقی باید مجموعه باتری، ماژولهای کنترلی سختافزاری و ... بهطور کامل دمونتاژ شده و باز شوند؛ در آن صورت قابل تشخیص خواهد بود که کدامیک از سختافزارها و قطعات ساخت کدام شرکت است.
در این روشها مشخص خواهد شد که کدام قطعات بهطور مستقیم ساخت شرکتهای اسرائیلی و کدام قطعه ساخت شرکتهای وابسته به این رژیم است. مشابه همین فرآیند در تشخیص استفاده کشور سازنده قطعات در تجهیزات نظامی همانند پهپادها، موشکها، هواپیماها و سایر ادوات نظامی نیز بهکار میرود. همچنین در این پروسه از طریق دمونتاژ صددرصدی ممکن است سختافزارهایی یافت شوند که کارایی در عملکرد روتین خودرو ندارند و بهصورت اضافه برای جاسوسی یا هک یا نفوذ و .... در صورت لزوم تعبیه شدهاند.
صرفنظر از بحث جاسوسی، برای نمونه مشابه این مورد قبلا در گروه فولکسواگن رخ داده و این شرکت چند سال پیش بهدلیل استفاده از سختافزار و نرمافزاری جهت پایینتر نشان دادن مصرف سوخت خودروهای خود، متهم و درنهایت محکوم بهپرداخت جریمههای سنگین میلیاردی شد. البته این روش تشخیص درمورد سختافزار این خودروها بهویژه قسمتهای مربوط بهعملکرد باتری و کنترلرهای آن است؛ اما درمورد نرمافزارهای کنترلی فرآیند کمی پیچیدهتر است.
در آنجا باید با هک کردن نرمافزارها و دانلود آن از روی یونیت مرکزی کنترلکننده خودروهای تمامبرقی بهماهیت شرکت سازنده و توسعه دهندگان آن پی برد که زمانبر بودن فرآیند اندکی بیشتر میشود؛ اما عملی و ممکن خواهد بود.
با توجه بهتوضیحات فوق توصیه میشود نهادهای مربوطه و مسئول جهت بررسی احتمال وجود خطرات بالقوه امنیتی در خودروهای تمامبرقی بهخصوص از برندهای جهانی، بهصورت رندوم تعدادی از نسخههای حاضر را از انبار واردکنندگان یا گمرکات کشور انتخاب کرده و روی آنها پروسه کنیبلایز و دمونتاژ بهصورت کامل اجرا شود.
در این خصوص شاید ضروری باشد خودروها بهصورت رندومی و اتفاقی و بهتعداد (حداقل چند دستگاه با سریشمارهشاسیهای متفاوت) از گمرکات و انبارها انتخاب شوند و این پروسه جهت دمونتاژ کامل آنها و پی بردن بهماهیت سازندگان قطعات سختافزاری و همچنین توسعهدهندگان نرمافزار آنها انجام شود. در غیر این صورت شاید تنها اکتفا بهارائه اسناد و مدارک مثبت کاغذی جهت رفع ظن و گمان درخصوص این خودروها موثر نباشد. چراکه بر همگان مشخص و مبرهن است که در دنیای امروز با فناوریهایی همانند هوش مصنوعی تهیه اسناد و مدارک توسط فروشندگان خارجی برای مبرا کردن از این موضوع یا خطر بالقوه روشی آسان است و نمیتواند دلیل قاطع و قابل قبولی برای رد یا تایید خطرات بالقوه امنیتی این مدل خودروها باشد .