البته با توجه به اظهارات سکاندار بورس، احتمال فروش خودروهای وارداتی نیز در بورس کالا وجود دارد. در صورت موافقت سیاستگزار با عرضه خودرو در بورس کالا، «قیمت سوم» یا همان قیمت بین نرخ دستوری و بازار آزاد که در شرایط فعلی قیمتگذاری دستوری و ارتفاع بلند قیمت در بازار آزاد گزینه مطلوب تولیدکنندگان و مصرفکنندگان خودرو است، باز خواهد گشت.
آنطور که حجتالله صیدی عنوان کرده، سازمان بورس پیگیر عرضه خودروهای صفرکیلومتر داخلی و وارداتی در بورس کالاست. وی توضیح بیشتری در مورد این ماجرا و اینکه چه زمانی تصمیم نهایی درباره عرضه دوباره خودروهای سواری در بورس کالا گرفته خواهد شد، نداده؛ اما تاکید کرده است که بورس کالا میتواند میزبان محصولات مختلف در حوزههایی مانند صنعت باشد و در این صورت، کل اقتصاد ایران از منافع این اتفاق بهرهمند خواهد شد. رئیس سازمان بورس درحالی از پیگیری بازگشت خودرو بهبورس کالا صحبت بهمیان آورده که نخستینبار در سال ۱۴۰۱ عرضه نسبتا گسترده اما کمحجم خودرو در بورس رسمیت یافت و با وجود رضایت نسبی تولیدکننده و مصرفکننده از این مدل، بهدستور شورایرقابت متوقف شد.
این شورا در دیماه ۱۴۰۱ دستورالعمل تنظیم بازار خودرو سواری را ابلاغ کرد که طبق آن، عرضه خودرو بهسامانه یکپارچه محدود شد؛ بنابراین خودروسازان دیگر امکان عرضه محصولات سواری خود بهبورس کالا را نداشتند. در این مدت، همواره زمزمه بازگشت خودرو بهبورس کالا مطرح بوده؛ بااین حال سیاستگزار مجوز این کار را بهخودروسازان نداده است. حالا اما رئیس سازمان بورس میگوید درحال پیگیری بازگشت خودروهای سواری بهبورس کالاست؛ آن هم نه فقط مدلهای داخلی بلکه احتمال عرضه خارجیها نیز در این بستر وجود دارد.
در سال ۱۴۰۱ مانند مقطع فعلی، قیمت کارخانهای خودروهای داخلی فریز شده بود و سیاستگزار تمایلی بهاصلاح نداشت. از طرفی، خودروسازان ضمن اینکه با رشد زیان انباشته مواجه بودند، در تامین نقدینگی تولید نیز مشکل داشتند. در این شرایط ناگهان گزینه عرضه خودرو در بورس کالا مطرح شد. خودروسازان ابتدا تمایلی بهاین مدل عرضه نداشتند، چراکه میدانستند با اجرای آن، آزادسازی و حتی اصلاح قیمت بهتاخیر خواهد افتاد. بااین حال پس از چند عرضه محدود که سبب فاصله گرفتن آنها از قیمتگذاری دستوری و حتی رسیدن بهسود شد، خودرو بورسی خوشایند شد. البته دلیل دیگر تغییر موضع خودروسازان این بود که متوجه شدند سیاستگزار تمایلی به آزادسازی قیمت و حتی اصلاح قیمت مستمر ندارد.
مدل کار بهاین شکل بود که وزارت صمت هرچند وقت یکبار، مجوز محدودی بهخودروسازان بابت عرضه برخی محصولاتشان در بورس کالا میداد. این خودروها با قیمت پایه دستوری (همان که نهاد تنظیمگر تعیین میکرد) در بورس کالا عرضه میشدند و معمولا قیمت کشفشده، بالاتر از نرخ دستوری و حتی سودده بود.
از همین رو، خودروسازان از عرضه محصولاتشان در بورس کالا رضایت نسبی داشتند؛ هرچند معتقد بودند سیاستگزار باید مجوز عرضه خودرو در بورس کالا را گستردهتر و در تیراژ بالاتر صادر کند. شاید اگر عرضه خودرو در بورس کالا ادامه مییافت، این خواسته خودروسازان نیز عملی میشد؛ اما دستورالعمل شورایرقابت اجازه تداوم خودرو بورسی را نداد. عرضه خودرو در بورس کالا برای مصرفکنندگان نیز رضایت نسبی را بههمراه داشت؛ چراکه آنها میتوانستند خودرو مورد نظرشان را با قیمتی بسیار کمتر از بازار آزاد خریداری کنند. درعین حال قیمتهای کشفشده در بستر بورس کالا، حاصل عرضه محدود خودروها بود؛ حال آنکه اگر میزان عرضه بالا میرفت، قیمت پایینتر نیز میآمد.
از طرفی نسخه خودرو بورسی میتواند بهکار بازار خودروهای وارداتی نیز بیاید و خودروهای خارجی را تا حد زیادی از زیر سایه سنگین سیاستهای دستوری خارج کند. درحال حاضر واردکنندگان آزادی عمل چندانی در زمینه فروش و قیمتگذاری ندارند. این درحالی است که اگر سیاستگزار با عرضه خودروهای وارداتی در بورس کالا موافقت کند، آنجا نیز «قیمت سوم» که هم بهنفع عرضهکننده است، میتواند نقدینگی عرضهکنندگان را بالا ببرد و درصورت حل چالش ارزی، منجر بهواردات بیشتر شود و هم مصرفکننده را منتفع میکند؛ چراکه مصرفکننده میتواند با قیمتی کمتر از بازار آزاد، خودرو مورد نظر خود را خریداری کند.
کاهش قیمت ۱۰۰ میلیونتومانی فیدلیتی پرستیژ ۵ نفره (۱۴۰۳)
خودروهای داخلی در آخرین روز هفته گذشته رشد بهای یک تا ۸ میلیونتومانی را تجربه کردند. جایی که پژو ۲۰۶ تیپ ۲ (۱۴۰۱) با ۸ میلیونتومان افزایش ۵۹۰ میلیونتومان، پژو پارس TU۵ (دریچهبرقی) (۱۴۰۳) با ۷ میلیونتومان افزایش ۹۰۰ میلیونتومان، پژو ۲۰۷ موتور TU۳ (۸۵گانه) (۱۴۰۳) با ۴ میلیونتومان افزایش ۶۴۶ میلیونتومان، پژو ۲۰۶ پانوراما (۱۴۰۲) با ۴ میلیونتومان افزایش ۶۴۲ میلیونتومان، پژو ۲۰۷ تیپ ۵ (۱۴۰۲) با ۳ میلیونتومان افزایش ۶۵۹ میلیونتومان و سورن پلاس فول (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۲ میلیونتومان افزایش ۷۳۱ میلیونتومان قیمتگذاری شدند.
همچنین در میان خودروهای مونتاژی شاهد افت بهای ۵ و ۱۰۰ میلیونتومانی بودیم. جایی که قیمت فیدلیتی پرستیژ ۵ نفره (۱۴۰۳) با ۱۰۰ میلیونتومان کاهش به ۲ میلیارد و ۴۲۰ میلیونتومان، فیدلیتی پرستیژ ۷ نفره (۱۴۰۳) با ۶۰ میلیونتومان کاهش به ۲ میلیارد و ۵۱۵ میلیونتومان، اکستریم VX (۲۰۲۳) با ۲۰ میلیونتومان کاهش به ۴ میلیارد و ۴۳۰ میلیونتومان، اسکایول ET۵ نبکا (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیونتومان کاهش به ۲ میلیارد و ۶۳۰ میلیونتومان و کیامسی X۵ (۱۴۰۳) با ۱۵ میلیونتومان کاهش بهیکمیلیارد و ۶۱۵ میلیونتومان رسید.
از طرفی در گروه خودروهای وارداتی شاهد افت بهای ۵۰ میلیونتومانی بودیم. جایی که کیا سونت (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیونتومان کاهش ۲ میلیارد و ۹۰۰ میلیونتومان، تویوتا کرولا - ۱۲۰۰ سیسی (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیونتومان کاهش ۲ میلیارد و ۶۵۰ میلیونتومان، نیسان سیلفی E-Power پلاس (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیونتومان کاهش ۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیونتومان، هوندا وزل (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیونتومان کاهش ۳ میلیارد و ۴۵۰ میلیونتومان و ونوسیا D۶۰ پلاس (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیونتومان کاهش ۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیونتومان ارزشگذاری شدند.