معاون محیط‌زیست انسانی اداره کل محیط‌زیست استان تهران با اشاره به اهمیت توسعه و نوسازی ناوگان عمومی کشور عنوان کرده است که همه شهرداری‌ها و وزارت کشور مکلف هستند تا ناوگان فرسوده را نوسازی کنند و به توسعه ۵۰درصدی ناوگان حمل‌ونقل عمومی بپردازند. این در حالی است که بارها بر فرسودگی روزافزون این ناوگان تاکید شده و در آخرین اظهارنظر نیز رئیس پلیس راهور کشور اعلام کرده است ۶۵درصد ناوگان مسافری کشور از فرسودگی رنج می‌برد. ازسوی‌دیگر، معاون اجرایی رئیس‌جمهور هم عنوان کرده است مهم‌ترین راهکارها در راستای کاهش آلودگی هوا، برقی‌سازی وسایل نقلیه و توسعه حمل‌ونقل عمومی است. بنابراین به نظر می‌رسد عزم جزمی در میان بخش‌های مختلف باید وجود داشته باشد تا هرچه سریع‌تر نوسازی و توسعه در ناوگان عمومی کشور اتفاق بیفتد.
اهمیت تخصیص بودجه برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل زمینی در کاهش تصادفات
رئیس‌پلیس راهور فراجا به‌تازگی عنوان کرده است فرسوده بودن ناوگان حمل‌ونقل عمومی از عوامل بروز تصادفات است و متاسفانه حدود ۶۵درصد ناوگان مسافری کشور از سن فرسودگی گذشته‌اند و نیاز به نوسازی دارند.
سردار سیدتیمور حسینی با اشاره به آمار بالای تصادفات جاده‌ای و نقش ناوگان باری و مسافری فرسوده در این آمارها، یادآور شد: «باید با برنامه‌ریزی مناسب توسط دولت و اختصاص بودجه مناسب برای کاهش تصادفات و بهبود ایمنی حمل‌ونقل زمینی گام برداشت.»
وی افزود: «بیش‌از ۹۳درصد جابه‌جایی‌ها در کشور از طریق حمل‌ونقل زمینی انجام می‌شود بنابراین باید بودجه کافی به این مهم اختصاص یابد تا بتوان به کاهش چشمگیر تصادفات امیدوار بود و از جان انسان‌ها محافظت کرد.»
توسعه ۵۰درصدی ناوگان حمل‌ونقل عمومی؛ وظیفه شهرداری‌ها و وزارت کشور
فرسودگی بیش‌از حد در ناوگان باری و مسافری کشور، در سال‌های اخیر نه‌تنها بر حوادث رانندگی اثرگذار بوده، بلکه سهم نسبتا بالایی هم در مصرف سوخت و آلودگی شهرها و کلانشهرها داشته است. در همین‌خصوص، معاون محیط‌زیست انسانی اداره کل محیط‌زیست استان تهران هم با اشاره به کمبود ناوگان حمل‌ونقل عمومی تهران عنوان کرد که «شهرداری‌ها و وزارت کشور باید توسعه ۵۰درصدی ناوگان حمل‌ونقل عمومی را در نظر داشته باشند.»
زهره عبادتی با بیان این‌که قانونگذار با قانون هوای پاک تکالیف مشخصی را برای توسعه و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی مشخص کرده، ادامه داد: «قانون هوای پاک، نوسازی را اولویت قرار داده است و بر این اساس همه شهرداری‌ها و وزارت کشور مکلف هستند تا ناوگان فرسوده را نوسازی کنند و به توسعه ۵۰درصدی ناوگان حمل‌ونقل عمومی بپردازند.»
وی افزود: «سال گذشته شهرداری تهران اعلام کرد تحولی در انتظار ناوگان حمل‌ونقل است و قرار است حدود ۱۵۰۰ دستگاه اتوبوس از کشورهای دیگر وارد کند و خرید حدود ۱۳۰۰ دستگاه اتوبوس هم با خودروسازان داخلی قرارداد بسته و این مهم قرار است تا پایان سال ۱۴۰۳ به تحقق برسد. اما سیر این تحول بسیار کند پیش رفت. البته نسبت سال‌های گذشته اتوبوس‌هایی به ناوگان حمل‌ونقل اضافه شده، اما پاسخگوی نیاز موجود نیست.»
ارجحیت «نوسازی» ناوگان بر «توسعه» آن؛ در راستای کاهش آلاینده‌ها
با آن‌که ناوگان کلانشهرها و حتی شهرهای کوچک‌تر در سال‌های اخیر بیش از همیشه نیاز به توسعه داشته‌اند، اما نگاهی به وضعیت هوا و افزایش آلودگی در شهرهای مختلف نشان از اهمیت نوسازی به جای توسعه ناوگان دارد. در همین راستا نیز معاون محیط‌زیست انسانی اداره کل محیط‌زیست استان تهران عنوان کرد: «اگر توسعه پیش از نوسازی ناوگان فرسوده انجام شود، احتمال تشدید آلودگی هوا در اثر تجمعی خروجی ناوگان حمل‌ونقل وجود دارد، بنابراین اولویت نوسازی سپس توسعه است. بر همین اساس، ابتدا باید ناوگان حمل‌ونقل فرسوده که در شهرداری وجود دارد، خارج شده و اتوبوس نو جایگزین شود.»
وی همچنین گفت: «توسعه اتوبوس‌های برقی یا گازسوز که سوخت کم‌آلاینده‌تری نسبت به اتوبوس‌های دیزلی دارند نیز مورد نظر است.»
با آن‌که ناوگان کلانشهرها و حتی شهرهای کوچک‌تر در سال‌های اخیر بیش از همیشه نیاز به توسعه داشته‌اند، اما نگاهی به وضعیت هوا و افزایش آلودگی در شهرهای مختلف نشان از اهمیت نوسازی به جای توسعه ناوگان دارد.
در همین راستا نیز معاون محیط‌زیست انسانی اداره کل محیط‌زیست استان تهران عنوان کرد: «اگر توسعه پیش از نوسازی ناوگان فرسوده انجام شود، احتمال تشدید آلودگی هوا در اثر تجمعی خروجی ناوگان حمل‌ونقل وجود دارد، بنابراین اولویت نوسازی سپس توسعه است. بر همین اساس، ابتدا باید ناوگان حمل‌ونقل فرسوده که در شهرداری وجود دارد، خارج شده و اتوبوس نو جایگزین شود.»
وی همچنین گفت: «توسعه اتوبوس‌های برقی یا گازسوز که سوخت کم‌آلاینده‌تری نسبت به اتوبوس‌های دیزلی دارند نیز مورد نظر است.»
برنامه‌ریزی دولت برای برقی‌سازی وسایل نقلیه و حمل‌ونقل عمومی
در مسیر توسعه و نوسازی ناوگان فرسوده کشور، آن‌چه به‌عنوان راهکاری برای کاهش آلاینده‌ها به‌نظر می‌رسد استفاده از وسایل نقلیه الکتریکی و گسترش خودروهای برخوردار از پیشرانه‌های پاک است که به نظر می‌رسد دولت نیز این مهم را در دستور کار خود قرار داده است.
در همین راستا، معاون اجرایی رئیس‌جمهور به‌تازگی عنوان کرده است: «برقی‌سازی وسایل نقلیه و توسعه حمل‌ونقل عمومی ازجمله مهم‌ترین راهکارها در راستای کاهش آلودگی هواست.»
محمدجعفر قائم‌پناه در همین خصوص بیان کرد که «برنامه‌هایی برای توسعه تاکسی‌های برقی و افزایش تعداد اتوبوس‌های مجهز و کم‌آلاینده در دستورکار قرار دارد و امیدواریم در آینده‌ای نزدیک شاهد تحقق این اهداف باشیم.»
وی همچنین در خصوص برقی‌سازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی اظهار کرد: «به‌دنبال راه‌هایی برای کاهش آلودگی هوا از طریق برقی‌سازی وسایل‌نقلیه و توسعه حمل‌ونقل عمومی هستیم. این اقدامات بخشی از آرزوهای ما برای کاهش آلودگی هوا در کلان‌شهرهایی مانند تهران و مشهد است.»
