به طور طبیعی حضور و فعالیت در یک بازار جدید و ناآشنا برای فعالان صنعتی و تجاری کار راحتی نیست. استفاده از اوراق مرابحه از سال ۱۳۹۸ بهعنوان یکی از ابزارهای مالی با عمومیت بیشتری شروع شد.
اولین انتشار این اوراق برای گروه خودروسازی سایپا بود و تا سال گذشته ۷۲ فقره اوراق مرابحه منتشر شد که نشاندهنده روند موفق این حوزه است. ازسویدیگر، بانکها نقش غیرمستقیمی در این زمینه داشته و کمک کردهاند. اگر کنترل سختگیرانه ترازنامه بانکها از طرف بانک مرکزی نبود، این کمکها باعث میشد فعالان اقتصادی به سمت بازار سرمایه سوق داده شوند و اوراق مرابحه بهعنوان یکی از ابزارهای تاثیرگذار مطرح شود.
این درحالی است که سهم بازار سرمایه در کشورهای دنیا در اقتصاد بسیار بیشتر از ایران است. ازسویدیگر کارکرد بانکها در دنیا تفاوتهای زیادی با کشور ما دارد.
تمرکز فعالان صنعت و تجارت بر بانکها مزایایی دارد اما باعث شده است کوچکترین اختلالها در سیستم بانکی، مشکلات زیادی بهوجود آورد. در حال حاضر، بانکها همان تسهیلات سال گذشته را تکرار میکنند و شرایط تضمینی را سختتر کردهاند.
البته بخشی از منابع دریافتی بهعنوان سپرده در بانکها قرار میگیرد که منابع تامین مالی برای بنگاهها را محدودتر میکند. این درحالی است که نرخ تشکیل سرمایه به ظاهر صفر بوده، اما در واقعیت منفی است.
اگر استهلاک داراییها را بر مبنای نرخهای جایگزینی محاسبه کنیم، تفاوت زیادی در وضعیت سرمایهگذاریها مشاهده میشود. در زمینه سرمایه در گردش هم باید گفت کنترل نقدینگی از طریق کنترل ترازنامه بانکها امری گریزناپذیر است.
سهم بازار سرمایه از تامین مالی در کشور ما، بین ۱۰ تا ۱۴درصد است که عدد کمی است و باید تلاشهای بیشتری در این زمینه انجام شود.
بنابراین در این راستا، باید با یک برنامه اصولی سهم بازار سرمایه از تامین مالی بنگاههای تولیدی و اقتصادی افزایش پیدا کند.
همچنین انتظار میرود بهزودی یک تورم در شاخص بهای تولیدکننده مشاهده شود که بهطور مستقیم به سطح عرضه منتقل خواهد شد و باعث افزایش شاخص بهای مصرفکننده خواهد شد.