رئیس شورای سیاستگزاری روزنامه «دنیای خودرو» در این باره نوشت:
به نوشته «دنیای خودرو» در هفته گذشته، هدفگذاری وزارت صمت برای تولید انواع خودرو طی سال جاری یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه خواهد بود. اصولا هدفگذاری برای تولید سالانه یک محصول صنعتی مطلوب بوده، تقریبا در بسیاری از کشورها هم متداول است.
در کشور ما چند سال متوالی است که این کار صورت میگیرد ولی تحقق نمییابد. برای بررسی علل ناکامی ایران در تحقق هدفگذاریهای تولید خودرو نخست تفاوتهای تولید با مونتاژ را باید تبیین کرد. اگر تمامی یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه که برای امسال هدفگذاری شد، قطعات و مجموعههای آنها ساخت داخل باشد همه مزایای آن مانند: ارزش افزوده، اشتغال مولد و ... متعلق به ایران خواهد بود که عملی بسیار پسندیده است و میتوان نام تولید هم بر آن گذاشت.
برعکس چنانچه قطعات منفصله یا همان CKD وارداتی باشد بیش از ۸۰ درصد ارزش افزوده حاصل از آن متعلق به کشور صادرکننده خواهد بود؛ به عبارت دیگر ارز کشور ما به راحتی صرف ایجاد اشتغال مولد و ارزش افزوده برای کشور سازنده میشود و ما کمترین سهم را خواهیم داشت و با تداوم این سیاست کاری باید گفت: «که خدا خیر کند آخر کار.»
لازم بهذکر است که ایران با داشتن سابقه و قدمت بیش از ۵۰ سال در این صنعت هنوز نتوانسته خودروساز شود تا آنجا که برخی از کارشناسان صنعتی، صنعتخودرو ایران را مایه وهن جامعه فنی و مهندسی ایران میدانند!! دلایل زیادی برای این ناکامی میتوان برشمرد که مهمترین آنها فقدان یک راهبرد جامع و مدون و نیز ادامه کار سلیقهای و بدون برنامه است که به این روزش انداخته است. اگر این شیوهها ادامه یابد ارزش افزودهای نصیب کشور نمیشود جز سود تاجر واردکننده.
دوم اینکه ظرفیت تولید انواع خودرو در کشور حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه در سال است. اگر هدفگذاری امسال هم تحقق یابد معنایش این است که ظرفیت تولید بیش از یک میلیون دستگاه دیگر خالی خواهد ماند که بسیار قابل تامل است. البته بر اساس شواهد سالهای قبل بعید به نظر میرسد که هدفگذاری امسال هم عملی شود. معنی دیگر بلااستفاده ماندن آن همه ظرفیت تولید خواب سرمایه است که آن هم زیانبار خواهد بود.
صنعت خودرو ایران در حال حاضر و در لایههای مختلف خود گرفتار انواع مشکلات است و در بازه زمانی بیش از نیم قرن هنوز نمیتواند ارز مورد نیاز خود را تامین کند و نگاهش همچنان به نظام بانکی است و این موضوع بیانگر آن است که سیاستگزاریهای این صنعت تاکنون مطلوب نبوده است.
چون سیاستگزاریاش غلط است
میرود هر زمان بر آن بیداد
ورنه ما هم بهقدر چینیها
بهره داریم ز هوش و استعداد
***
زین جهت بیشتر ز نیم قرن است
کشور ما نگشته خودروساز
ما همان بِه که در جهان باشیم
شهره به مردمان خودروباز
فرجام سخن اینکه: صنعت خودرو ایران از امهات صنایع بوده، چنانچه با راهبردی جامع و درست مدیریت شود میتواند باعث رونق و شکوفایی دهها رشته صنعتی دیگر هم باشد. حیف است که چنین صنعتی بدون راهبرد روزگار بگذراند.تولید و ایجاد ارزش افزوده بیشتر، باید مد نظر باشد و نه رویکرد به مونتاژ و ادامه وضع کنونی!