به گزارش «اخبار خودرو»، صنعت بیمه درکشورمان بهدلایل مختلف، متفاوت از صنعت بیمه در دیگر کشورهاست. این تفاوت عملکرد ضمنداشتن دلایل متفاوتی ازجمله اقتصادی، ریشه درنگرش متفاوت قوانین بیمهای درنقاط مختلف دنیا دارد. تفاوتی که دربیمه خودرو بهوضوح دیده میشود و بااندکی تحقیق متوجه میشویم بیمه خودرو درکشورمان متفاوت از بسیاری کشورها بهخصوص کشورهای پیشرفته است. البته نباید این مساله را نادیده گرفت که مشکلات و نوسانات اقتصادی و تورمی که ظاهرا قرار نیست چندسال پشت سرهم دریک مدار باقی بماند، سبب شده تا صنعتبیمه هم بامشکلات بسیاری مواجه شود.
کار سخت «اکچوئرها» در صنعت بیمه
ازجمله تفاوتهایی که بیمه کشورمان باسایر کشورها بهویژه کشورهای توسعهیافته دارد، بحث ریسکسنجی و بهدست آوردن آمار و اعداد درصنعتبیمه بهخصوص دربحث بیمه خودروهاست.
درصنعتبیمه و بیمهگری، تخصص ویژهای بهنام «اکچوئری» وجود دارد؛ بهاین معنا که افرادی باتخصص بسیار بالای آماری، نرخ و ریسکهای صنعت را محاسبه میکنند.
یکی از معضلاتی که درصنعتبیمه اغلب بهضرر بیمهگر و بیمهگذار ایفای نقش میکند، تورم است. حجم بالای تورم درکشور کار محاسبه ارقام و اعداد و ریسکهای احتمالی این صنعت را دشوار میکند که وجهتمایز پررنگی را بین صنعتبیمه کشورمان باسایر کشورها بهوجود میآورد.
تورم؛ زیان بیمه گر و نارضایتی بیمه گذار
تورم درصنعتبیمه باعث میشود ارزیابی اولیه ارزش خودرو، ارزیابی قطعات و ارزیابی ریسکها برمبنای قیمت روز خودرو انجام شود؛ اما دراینشرایط تغییرات قیمت خودرو، بها و ارزش قطعات یدکی و خدمات تعمیرات و نگهداری هنگام حوادث باعث میشود بیمهگر و بیمهگذار غالبا ناراضی باشند.
خودرو باقیمت مشخصی خریداری میشود اما درماههای بعد بهیکباره قیمتها تا دوبرابر افزایش پیدا میکند. بنابراین بهتبع آن قیمت قطعات خودرو نیز افزایش پیدا میکند.
قطعات خودرو بایک قیمت مشخص بیمه شدهاند اما درصورت بروز خسارت، اگر بیمه بخواهد بیشتر از مبلغی که دریافت کرده خسارت پرداخت کند، زیان میکند و درصورتی که پایینتر از قیمت خسارتی پرداخت کند، مشتری یا بیمهگذار زیان میبیند. این عوامل باعث شده صنعتبیمه کشورمان درحوزه خودرو باچالشهای بسیاری مواجه شود.
تراز منفی بیمههای شخص ثالث درصنعت بیمه کشور
بیمهگذار یا صاحب خودرو باید فرانشیزها یا مابهالتفاوتهای بیمهای بسیاری برای بهروز کردن شرایط بیمهنامه باوضعیت تورمی پرداخت کند که بیمهگر نیز بهدلیل ناچیز بودن رقمهای کسرشده درقالب فرانشیز و مابهالتفاوت بهراحتی پذیرای آن نیست.
ازطرف دیگر بیمهگر هم که ریسکها را برمبنای قیمتهای روز درنظر گرفته است باوقوع حوادث، گاها ازسرمایه اولیهای که بابت بیمه گرفته، هزینه بیشتری را پرداخت میکند. بههمیندلیل تراز بیمههای شخصثالث، یعنی درآمد ناشی از این نوع بیمه نسبت بههزینههای پشتیبانی و حمایتی درایران بهاعتراف اغلب مسئولان اجرایی بیمه، منفی است.
افزایش ریسک بیمه خودرو باافزایش قیمت و قدمت
ازدیگر مواردی که سببساز تفاوت میان بیمه خودرو درکشورمان باسایر کشورها شده، بحث سرمایهای بودن خودرو درکشور است. اصولا خودرو درکشور ما کالایی است که بامصرف زیاد و استهلاک بالا هم ارزش خود را ازدست نمیدهد و همزمان باافزایش سن خودرو، قیمت هم رشد میکند! دراینراستا قیمت خودرویی که پنجسال کار کرده، درمقایسه با روز اول تولید، نهتنها کاهشی نداشته بلکه افزایش هم داشته و بههمان میزان ریسک بیمه خودرو نیز روند افزایشی داشته است.
بیمه گر و بیمه گذار به دنبال تعدیل اعداد و ارقام
بهدلیل اینکه تیراژ تولید و قیمت خودرو درایران ازمتوسط قیمت دردنیا بالاتر است و تازمانی که چرخه مصرف خودرو، آن را از کالایی سرمایهای بهمصرفی تبدیل نکرده است، بیمهگر ازاین موقعیت ضرر خواهد کرد. چراکه انباشت نقدینگی بسیار درجامعه موج افزایش قیمت خودرو را ایجاد میکند و این قیمتها را بهصورت غیرواقعی و براساس محدودیتها و مشکلات تولیدکنندگان بالا میبرد و بیمهگر و بیمهگذار دائم باید بهدنبال تعدیل این اعداد و ارقام باشند. این تعدیلها درسبد بیمه زیان و برای مشتریان بیمه، نارضایتی ایجاد میکند.
خودرو تصادفی در اروپا از رده خارج میشود
ازدیگر تفاوتهای عمده بین بیمه خودرو درکشورمان بادیگر کشورها بحث پوشش بیمههاست. بهندرت شنیدهایم یا اصلا نشنیدهایم که شرکت بیمه، خودرو تصادفی را که شاید دیگر قابل تعمیر هم نباشد، باخودرو صفرکیلومتر تعویض کند.
بیمهها درکشورمان تنها بهپرداخت مابهالتفاوتی دراین شرایط روی میآورند که قطعا برای بیمهگذار زیانده است. این درحالیاست که شرکتهای بیمه درسایر کشورها مانند کشورهای اروپایی و آمریکا، هنگام رویارویی باحوادث و تصادفات خودرویی، بهسرعت و گاهی حتی بدون نگرانی اقدام بهتعویض خودرو میکنند و خودرو تصادفی را بهطور کامل ازچرخه مصرف خارج کرده و محصول جدیدی را جایگزین آن میکنند.
این موضوع دو مزیت دارد؛ نخستآنکه مالک خودرو بهبیمه خودرو و پوشش همیشگی آن اطمینان خواهد داشت. ازسوی دیگر گاهی خودرو تصادفی قابل تعمیر نیست و ازنظر استحکام و تداوم خدمت و تامین امنیت باافت کیفیت روبهرو میشود و باحمایتهای بیمه، این خسارتها بهطور کلی جبران میشود.
پوشش حمایتی بیمه های کشور برای تعمیر خودرو!
از مشکلات دیگر درکشورمان این است که خودرو تصادفی باکمک سیستمهای بازیافتی دوباره بهچرخه مصرف برمیگردد؛ البته از طریق سیستم بیمه و پرداختهای شخصی. بهعنوان مثال درایران، ورق خودرو را بعد از تصادف صافکاری کرده و دوباره استفاده میکنند.
گرچه این ورق ازنظر ظاهر اصلاح میشود، اما ازنظر دانش مکانیک، ورق بازیافتشده تحمل بسیار پایینی دارد و سرنشین را دچار ریسک میکند و آسیب جدی به او میرساند.
همچنین این خودرو ازنظر استحکام مانند گذشته نیست. بههمیندلیل صنعتبیمه درایران بهپوشش حمایتی برای تعمیر خودرو تبدیل شده است. این پوشش بهجهت نرخهای پایین بیمه و نحوه ریسکسنجی راننده شکل گرفته است.