به گزارش «اخبار خودرو»،بازار لوازم یدکی این روزها دچار مشکلات بسیاری است. قطعات قاچاق و بی‌کیفیت و قطعات زیرپله‌ای که در کارگاه‌های داخلی تولید می‌شوند و استانداردی ندارند، در بازار لوازم یدکی رخنه و جا خوش کرده‌اند؛ معضلی که بحث شناسه‌دار کردن قطعات و همچنین ارائه کد رهگیری برای آن‌ها را به یک الزام تبدیل کرده است. اما با وجود این‌که بیش از 2هزار قطعه وجود دارد، تاکنون تنها 17 قطعه کد شناسه دریافت کرده‌اند و به نظر می‌رسد راه درازی برای شناسنامه‌دار کردن قطعات و جلوگیری از تولید و توزیع قطعات بی‌کیفیت و نامناسب وجود دارد. درخصوص آخرین وضعیت بازار قطعات لوازم یدکی با احمدرضا رعنایی، رئیس کمیته قطعه یدکی انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی کشور به گفت‌وگو پرداختیم.
بازار لوازم یدکی این روزها در چه وضعیتی به سر می‌برد؟ با وجود قطعات قاچاق و زیرپله‌ای این بازار در چه شرایطی است؟
وضعیت بازار به‌طور کلی مانند سابق است. اما به‌هرحال یک‌سری مشکلات در بحث لوازم یدکی قاچاق و تولیدات زیرپله‌ای غیراستاندارد وجود دارد.
به‌رغم تعداد بالای این نوع قطعات اما هیچ راهکار عملی و مناسبی اندیشیده نشده است. اتحادیه لوازم یدکی هم نمی‌تواند این قطعات را از هم تشخیص دهد. ضمن این‌که توان لازم را برای این کار ندارد. بنابراین می‌طلبد که دستگاه‌های اجرایی یک‌سری جلسات منظم را با اتحادیه لوازم یدکی، انجمن قطعه‌سازی و صنف اتحادیه تعمیرکاران و... برگزار کنند و یک کارگروه در این خصوص تشکیل دهند.
البته انجمن همگن در نظر دارد با همکاری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، اتحادیه لوازم یدکی و صنف تعمیرکاران خودرو این کارگروه را تشکیل بدهد. امیدواریم بتوانیم برای مقابله و شناسایی این قطعات اقدامی انجام دهیم تا مصرف‌کنندگان را به آرامش لازم برسانیم که اگر پول قطعه می‌پردازند، پولشان هدر نرود و قطعه اصلی در اختیار بگیرند.
چه راهکاری از سوی دولت و قطعه‌سازان به اتحادیه لوازم یدکی و تعمیرکاران خودرو می‌تواند استفاده از قطعات تقلبی در بازار را به حداقل ممکن برساند؟
مهم‌ترین کمکی که می‌توان انجام داد، استفاده از شناسه ملی کالایی است؛ در زمینه خودرو 17 نوع قطعه خودرو تا امروز شناسه‌دار شده‌اند. متاسفانه روند این فعالیت بسیار کند است، درحالی‌که باید تمامی قطعاتی به‌سرعت شناسه‌دار شوند.
شناسه‌دار شدن، فاز نخست کار است و بعد از این مرحله شناسه رهگیری، گلوگاه جلوگیری از قطعات قاچاق و زیرپله‌ای خواهد بود.
بنابراین هرچه زودتر باید شناسه رهگیری توسط کارگروهی که وزارت صمت متولی آن است، مشخص شود و کلیه قطعات شناسه‌دار شوند تا با همکاری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، شناسه رهگیری تعیین شود و کالا از هر نقطه مکانی در کشور قابلیت رهگیری و تعیین اصل و غیراصل بودن داشته باشد. بدین‌ترتیب مشخص خواهد شد آیا قطعه در کارخانه‌های دارای استانداردهای کیفی مناسب تولید یا این‌که از مبادی رسمی وارد شده و از برندهای معتبر دارای استانداردهای لازم بوده یا کالای قاچاق است.
آیا درخصوص کالاهای دیگر این اتفاق افتاده است؟
بله؛ به‌عنوان مثال در زمینه سیگار این اتفاق افتاده است و تمام سیگارها، هم دارای شناسه کالایی هستند و هم شناسه رهگیری. این اقدام در قاچاق سیگار بسیار اثربخش و به‌عنوان یک پایلوت می‌توان گفت بسیار کمک‌کننده بوده است. اگر این اقدام در زمینه قطعات یدکی هرچه زودتر انجام شود، کمک بزرگی خواهد بود. از سوی دیگر بازرسی‌های متعدد و مرتب صنف لوازم یدکی و همکاری مکانیسین‌ها و فروشندگان گرچه نه به‌کلی اما به‌شدت شرایط را بهبود می‌بخشد و متقاضیان می‌توانند شناخت بهتری نسبت به قطعات داشته باشند.
البته این موضوع را نمی‌توان به تمام قطعات تعمیم داد؛ بسیاری از قطعات با بسته‌بندی‌های مشابه اصل و مارک‌های لیزری ارائه می‌شوند که تشخیص اصل و غیراصل آن دشوار است. اگر این وضعیت به‌صورت جدی پیگیری شود و قانون‌گذار دست اتحادیه را باز بگذارد تا جواز فروشگاه‌هایی که محرز می‌شود کالای غیراصل و غیراستاندارد یا قاچاق به فروش رسانده‌اند، به‌صورت یک‌ساله باطل کرده و محل کسب آن‌ها را تعطیل کند، قسمت عمده‌ای از این مشکل حل می‌شود. البته اتحادیه‌ها هم در بازرسی‌ها و شناخت کالا معذوریت دارند و امکانات آزمایشگاهی لازم را برای این کار ندارند. یعنی پیشرفت کار مستلزم آن است که همکاری بین اتحادیه مکانیسین‌ها، اتحادیه لوازم یدکی و انجمن‌های قطعه‌سازی و بدنه قانون‌گذاری مثل ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و وزارتخانه شکل بگیرد و این وضعیت سروسامان پیدا کند.
