در سال‌هایی که صنعت خودروهای تجاری در کشور وجود داشته و به نظر می‌رسیده زمان به ثمر رسیدن آن باشد، همواره جای حمایت‌های دولتی از این صنعت خالی بوده و این موضوع باعث شده است این صنعت قدیمی کشور که می‌توانست به صنعت نخست داخلی و منشأ صادراتی حداقل به کشورهای همسایه و منطقه‌ای تبدیل شود، امروزه از رقابت با همین کشورها باز بماند. کشورهایی که در سال‌های دور حتی فکر رسیدن به صنعت تجاری را هم در سر نمی‌پروراندند، با سرعتی وصف‌ناپذیر رفته‌رفته به هاب صادرات منطقه تبدیل خواهند شد. مشکلات داخلی و خارجی در کشور دست به دست هم داده‌اند تا تجاری‌سازی را روزبه‌روز ضعیف‌تر کنند و توان تولید آن را حتی برای نیاز داخل هم از بین ببرند.
سعید سلطانی؛ فعال حوزه قطعه نیز در گفت‌وگو با «دنیای خودرو» یکی از راه‌حل‌های رفع این مشکل را همکاری پایدار و مستمر قطعه‌سازان و تجاری‌سازان عنوان کرد. وی بر این باور است که نباید نبود یک یا چند قطعه را بهانه‌ای برای واردات خودروهای تجاری به‌صورت CBU کرد.
پلت‌فرم مشترک؛ راه نجات تجاری‌سازی کشور
سلطانی درخصوص واردات خودروهای کارکرده اروپایی به بازار داخلی گفت: «جای تعجب است که برخی تجاری‌سازان بزرگ داخلی تولید را رها کرده‌اند و به واردات خودروهای دست دوم روی آورده‌اند.»
این فعال صنعت قطعه کشور عنوان کرد: «اگر خودروسازان و قطعه‌سازان داخلی دست به دست هم دهند می‌توانند قطبی برای تولید خودروهای تجاری ایجاد کنند.»
وی بیان کرد: «درحال‌حاضر هر یک از قطعه‌سازان توان تولید یکی از قطعات این خودروها را دارند و می‌توانند در همکاری با خودروسازان یک پلت‌فرم برای این خودروها بسازند.»
راهکار این فعال صنعت قطعه در خصوص تولید پلت‌فرم مشترک، همان موضوعی است که سال‌ها به آن اشاره شده اما هیچ راهکار مشخصی در این زمینه انجام نشده است.
رابطه مستقیم کیفیت محصول و رقابت با خارجی‌ها
کیفیت و قیمت موضوعی است که طی سال‌های اخیر توان تولیدکنندگان داخلی را در تمام زمینه‌ها با مدل‌های وارداتی به حداقل رسانده است. موضوعی است که سلطانی نیز به آن اشاره کرد و گفت: «سیاست ما در صنعت خودرو اشتباه است. اگر قطعه‌سازان در مسیر مشخص و مشترکی سرمایه‌گذار درستی انجام دهند، می‌توانند بخش بزرگی از قطعات مورد نیاز تجاری‌سازان را تولید کنند.»
وی ادامه داد: «برای این کار باید کیفیت محصولات را افزایش دهند و روی موضوع خدمات نیز کار کنند تا توان رقابت با محصولات خارجی را بالا ببرند و رفته رفته بازار را در اختیار بگیرند.»
مشکلات تجاری، راه پیشرفت را برای همسایه‌ها باز کرد
این فعال صنعت قطعه در ادامه با اشاره به سابقه ایران در تولید خودروهای تجاری بیان کرد: «حدود 50 سال است که صنعت تجاری در کشور وجود دارد.»
وی ادامه داد: «در سال‌های آغاز این صنعت کشورهایی مانند کره و ترکیه فاصله بسیاری از ما داشتند و در مقایسه با تجاری‌سازی کشور، صنعتی بسیاری پیش‌پا افتاده را در اختیار داشتند.»
سعید سلطانی اظهار کرد: «با این حال امروزه این کشورها به سرعت از ما رد شده و صنعت خودرو چه در بخش سواری و چه در بخش تجاری را در اختیار گرفته‌اند.» وی ادامه داد: «کشورهایی مانند ترکیه تهدیدی جدی برای صنعت خودرو ما محسوب می‌شوند و امکان صادرات را برای کشور به حداقل می‌رساند.»
وی اظهار کرد: «حتی این امکان وجود دارد که در صورت حل نشـــــدن مشکلات صنعت خودروهای تجاری کشور، ترکیه بازار داخلی ما را هم به‌عنوان یکی از مقاصد صادراتی خود در نظر بگیرد.»
فقدان حمایت‌های دولتی از صنعت تجاری کشور
وی به همکاری میان تجاری‌سازان و قطعه‌سازان داخلی کشور تاکید کرد و گفت: «خودروسازان برای تامین قطعات مورد نیاز خود بهتر است با قطعه‌سازان داخلی جلساتی را برگزار کنند و فهرستی از این قطعات را به آن‌ها ارائه دهد.»
سلطانی ادامه داد: «در این صورت می‌توانند قطعاتی را که امکان ساخت داخل دارند، به قطعه‌سازان واگذار کنند و اگر قطعه‌ای در داخل تولید نشد، به واردات روی بیاورند.» وی تاکید کرد: «اگر قرار است واردات انجام شود باید روی قطعه خاصی باشد، نه آن که به بهانه نبود یک یا دو قطعه، خودرو را به صورت CBU وارد کنند.»
وی در پایان با اشاره به مشکلات موجود در مسیر قطعه‌سازی گفت: «از یک‌سو علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری روی تولید داخلی مشکلات بسیاری در زمینه دریافت مجوز فعالیت دارند و حمایت‌های کافی از آن‌ها انجام نمی‌شود. اما از سوی دیگر به دلیل مشکلات عدیده تولید، برخی از شرکت‌ها حاضر به فروش گواهی فعالیت خود با قیمت‌هایی حدود 3میلیارد تومان هستند.»
