به گزارش «اخبار خودرو»،تعویض و نصب پلاک خودرو در ایران قدمتی طولانی دارد و به 95سال پیش یعنی سال ۱۳۰۵ بازمی‌گردد. در آن زمان کسی تصور نمی‌کرد تعویض، دریافت و انتقال پلاک در دهه‌های بعد این‌قدر دشوار باشد. پلاک‌های اولیه ابتدا سه رقمی و چهار رقمی بودند اما بعدها با ترکیبی از اعداد، حروف فارسی و نام شهری که خودرو در آن پلاک شده بود، دیده می‌شدند. در دهه 80، نوبت به پلاک‌های ملی رسید که هم ابعاد و طراحی جدید داشتند و هم چیدمان اعداد و حروف با یکدیگر تلفیق شده بود. در آبان‌ماه1399 شماره‌گذاری اینترنتی خودرو در مراکز تعویض پلاک در سراسر کشور آغاز شد. هدف از راه‌اندازی سامانه شماره‌گذاری اینترنتی در راستای هوشمندسازی فعالیت‌های راهور ناجا و همچنین کاهش انتقال بیماری کرونا بود.
تعویض پلاک اینترنتی
بنابر اعلام کارشناسان انتظامی، شماره‌گذاری اینترنتی ازجمله اقدامات خوب پلیس راهور ناجا بوده است. در این طرح شخص خریدار و فروشنده باید به یکی از دفاتر پلیس+10 برای مراجعه کرده تا تشخیص هویت شوند و همچنین نام کاربری و رمز عبور دریافت کنند.
رئیس مرکز شماره‌گذاری راهور ناجا دراین‌خصوص گفت: «بعد از مرحله احراز هویت و ثبت‌نام اولیه متقاضی می‌تواند از خدمات الکترونیک ناجا که در اپلیکیشن «پلیس‌من» فعال است، استفاده کند. که یکی از آن خدمات شماره‌گذاری اینترنتی است.»
سرهنگ محمدی با اشاره به این موضوع افزود: «در هر مراکز، دو خط برای پوشش خدمات اینترنتی راه‌اندازی شده است و برای شماره‌گذاری روزانه 200خودرو ظرفیت دارد.» اما درباره شماره‌گذاری اینترنتی خودرو، باید به نکات زیر توجه داشته باشید:
حدود 80درصد فرآیند شماره‌گذاری اینترنتی خودرو، توسط تلفن‌همراه یا کامپیوتر شخصی قابل‌انجام است و 20درصد دیگر شامل بازدید فنی، اصالت مدارک و نصب پلاک باید به صورت حضوری و در مراکز انجام شود.
خریدار و فروشنده‌ای که از یک خرداد 1398 تاکنون نقل‌وانتقال خودرو داشته‌اند، می‌توانند از روش شماره‌گذاری اینترنتی خودرو استفاده کنند و مابقی متقاضیان به دلیل به‌روز نبودن اطلاعات و نشانی، امکان استفاده از این خدمت را ندارند.
خریدار خودرو اگر پلاک آزاد داشته باشد (که کمتر از یک سال از فک پلاک آن گذشته است)، می‌تواند در شماره‌گذاری اینترنتی خودرو، آن پلاک را برای نصب در خودرو جدید انتخاب کند.
نقل‌وانتقال و شماره‌گذاری تمام خودروها آزاد است به غیر از این موارد: خودروهایی که پرونده قضایی دارند یا تحت تعقیب هستند، خودروهای وارداتی جدید، خودروهایی که تصادف بالای 60درصد داشته باشند، همچنین خودروهایی که اصالت آنها (بدنه، شانسی، موتور، رنگ) بدون مجوز، تغییر کرده باشد.
هزینه تعویض پلاک در سال 1401
در سال 1400، خودروها به دو دسته کمتر و بالاتر از 200 میلیون تومان تقسیم شدند و برای هر گروه، هزینه جداگانه‌ای تعیین شد. هزینه تعویض پلاک خودروهای کمتر از 200میلیون‌تومان، 200هزارتومان تعیین شده است اما اگر قیمت خودرو بالاتر از 200 میلیون تومان باشد، مالک باید 300 هزار تومان بپردازد.
طبق قوانین تعویض پلاک، پرداخت هزینه خلافی خودرو برعهده فروشنده است. براساس پیش‌نویس ارائه‌شده در بودجه سال ۱۴۰۱، درآمد دولت از محل تعویض پلاک در سال آینده یک‌هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده، همچنین در لایحه بودجه سال آینده آمده نیروی انتظامی مکلف است از ابتدای سال ۱۴۰۱ در موضوع تعویض پلاک انواع خودرو و موتورسیکلت مراحل نقل‌وانتقال مالکیت را به‌صورت آنلاین انجام دهد و مراجعه حضوری اشخاص فقط برای فک و نصب باشد. آن‌طور که در لایحه بودجه ذکر شده، در سال آینده هزینه تولید، فک و نصب پلاک، ۱۵۰ هزار تومان است و مبلغ یک‌میلیون ریال نیز صرف عوارض دولتی می‌شود که به حساب خزانه دولت واریز خواهد شد. به عبارت دیگر مالکان خودرو در سال آینده برای تعویض پلاک باید هزینه پایه معادل ۲۵۰هزار تومان را پرداخت کنند. در مورد شماره‌گذاری و تعویض پلاک موتورسیکلت نیز، هزینه تولید و فک و نصب که مستقیما توسط پیمانکار یا کارگزار وصول می‌شود، ۵۰هزار تومان تعیین شده است.
مشکلات نوبت‌دهی اینترنتی و پلاک‌های لاکچری!
در ماه‌های اخیر مشکلات شماره‌گذاری برخی خودروها باعث نارضایتی مردم شده است.
در این زمینه، رئیس مرکز شماره‌گذاری پلیس راهور ناجا با اشاره به بازار سیاه و آگهی‌های تبلیغاتی برای نوبت‌دهی اینترنتی تعویض پلاک خودرو گفت: «در سامانه نوبت‌دهی به‌هیچ‌وجه امکان فروش نوبت وجود ندارد. خدمات مربوط به شماره‌گذاری و تعویض پلاک فقط از طریق دریافت نوبت اینترنتی امکان‌پذیر است و ظرفیت هر روز توسط سامانه واگذار می‌شود.»
فروش و واگذاری پلاک‌های رند با قیمت‌های 300و 400 میلیونی به صاحبان خودروهای لوکس و چندمیلیاردی از دیگر شایعاتی است که در این مورد شنیده می‌شود. سردار مهری، رئیس پلیس راهور ناجا در این خصوص گفت: «براساس سامانه شماره‌گذاری پلیس راهور، پلاک خودروها، فردمحور است و با توجه به اینکه هر پلاک به یک نفر اختصاص می‌یابد، قابلیت انتقال آن به هیچ وجه وجود ندارد. زمانی که شماره پلاک به یک فرد اختصاص می‌یابد این شماره در سیستم به‌نام وی قفل می‌شود و حتی اگر این شماره در خودرویی نصب نشود اما در سامانه به‌نام این فرد خواهد ماند. هیچ سازوکاری برای انتقال یا خرید و فروش پلاک خودروها وجود ندارد. البته ممکن است به صورت رندوم پلاک‌های رند برای فردی صادر شود و او پلاک را در اختیار فرد دیگری قرار بدهد ولی این پلاک در سامانه پلیس به‌نام مالک اولیه آن خواهد بود و هیچ فرآیندی تحت‌عنوان انتقال مالکیت پلاک خودرو در سامانه تعریف نشده است. پلاک‌های ملی از ابتدای صدور تا انتها فقط یک مالک خواهند داشت. حتی درصورت فوت صاحب پلاک، قابل‌انتقال به ورثه نیز نیست.»
