طی چند سال گذشته قیمت خودروهای دست‌دوم در حال افزایش بوده است. در حال حاضر اگر به‌دنبال خرید یک خودرو دست‌دوم هستید، مطمئنا بیشتر از هزینه‌ای که برای یک خودرو مشابه قبل از همه‌گیری بیماری کویید-۱۹ پرداخت کرده‌اید، برای آن هزینه خواهید کرد. در این‌جا، نگاهی خواهیم داشت به‌عواملی که سبب افزایش قیمت‌ها می‌شود و بررسی می‌کنیم که آیا نشانه‌هایی وجود دارد که شرایط به‌سطح عادی بازگردد یا خیر.
درنظر داشته باشید که طی سال ۲۰۲۱ میانگین قیمت خودروهای دست‌دوم ۳۰ درصد افزایش یافت و این میزان درمورد برخی از مدل‌ها به ۷۰ درصد هم رسید. در ژوئیه ۲۰۲۲، میانگین قیمت خودروهای دست‌دوم کمی بیش از ۱۷ هزارپوند بود که درمقایسه با شرایط قبل از همه‌گیری حدود ۴ هزارپوند افزایش داشت.
زمانی برای آغاز بحران دست دوم ها
براساس تحلیل جدید وب سایت فروش دست دوم «DoneDeal» قیمت خودروهای دست‌دوم در سپتامبر امسال نسبت به مارس سال ۲۰۲۰ تا ۶۷ درصد افزایش یافته است. این مساله منعکس کننده آشفتگی در بازار از زمان کووید-۱۹، مشکل در دسترسی به‌خودروهای دست‌دوم و افزایش تقاضاست.
این تجزیه و تحلیل بر اساس فهرست قیمت DoneDeal حاکی از آن است که نرخ تورم سه‌ماهه برای خودروهای کمتر از ۶ هزار یورو ۶.۴ درصد درمقایسه با ۳.۳ درصد برای خودروهای بالای ۲۰ هزار یورو بوده است.
در سال ۲۰۲۲ قیمت خودروهای دست‌دوم از ژانویه تا مارس ۷.۴ درصد افزایش یافت و سپس سرعت آن به ۳.۱ درصد کاهش یافت و در سه‌ماهه سوم دوباره به ۳.۵ درصد رسید. در مقابل، نرخ تورم در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به‌طور متوسط تنها ۰.۸ درصد بوده است.
دکتر تام گیلسپی، اقتصاددان محیط‌زیست و نویسنده گزارش موتور DoneDeal در گفت‌وگو با «Morning Ireland» توضیح داد که چرا قیمت‌ها از زمان شروع همه‌گیری افزایش یافته است.
گیلسپی گفت: «در طول همه‌گیری، کمبود میکروچیپ‌ها سبب کاهش عرضه خودروهای جدید شد؛ اما تاثیر برگزیت را نیز نباید از نظر دور داشت. ما معمولا بخش عظیمی از خودروهایمان را از بریتانیا وارد بازار می‌کردیم؛ اما پس از برگزیت این میزان تقریبا به‌نصف رسید.»
وی افزود: «ما در طول همه‌گیری با یک خفگی بزرگ درعرضه و تقاضای قوی برای خودرو مواجه بودیم و همچنین شاهد افزایش پس‌انداز مردم بودیم.»
بازار پر آشوب آمریکا
غیر از بریتانیا و اروپا در ایالات‌متحده نیز قیمت خودروهای کارکرده در سه‌سال اخیر رشد قابل‌توجهی داشته است. به‌عبارت دیگر در سه‌سال گذشته قیمت این خودروها ۵۲ درصد افزایش یافته است. خودروهای محبوب همچون تویوتا راو ۴ و فورد موستانگ دیگر گزینه‌های ارزان‌قیمتی نیستند. مطالعه جدید iSeeCars نشان می‌دهد خودروهای محبوبی همچون راو ۴ و موستانگ از دسترس مشتریان آمریکایی خارج شده‌اند.
کمبود عرضه خودروهای صفرکیلومتر و دیگر فاکتورهای مرتبط با همه‌گیری کرونا سبب شده‌اند قیمت خودروها در سال‌های اخیر افزایش قابل توجهی داشته باشد. iSeeCars قیمت خودروها را با دستمزد و درآمد متوسط آمریکایی‌ها مقایسه کرده و فهمیده که بسیاری از خودروهای نسبتا ارزان‌قیمت سال ۲۰۱۹ هم‌اکنون از دسترس خریداران خارج شده‌اند.
کارل بروئر، تحلیلگر iSeeCars می‌گوید: «از آگوست ۲۰۱۹ یعنی قبل از شروع قرنطینه ناشی از همه‌گیری کرونا تا آگوست ۲۰۲۲، قیمت خودروهای صفرکیلومتر حدود ۲۹ درصد افزایش یافته و این میزان رشد برای خودروهای کارکرده با عمر سه‌سال ۵۲ درصد بوده است. این درحالی رخ می‌دهد که درآمد آمریکایی‌ها تنها ۱۳ درصد بیشتر شده است.»
برای محاسبه این‌که آیا خودرویی در دسترس و ارزان‌قیمت است یا خیر میزان لیزینگ خودرویی کنونی در نظر گرفته شده است.
برهمین اساس گفته می‌شود پرداختی مشتریان نباید بیشتر از ۱۰ درصد درآمد خانوار باشد. با این محاسبه ۳۳ مدل خودرو کارکرده‌ای که در سال ۲۰۱۹ ارزان‌قیمت محسوب می‌شدند حالا دیگر ارزان نیستند. البته باید دانست براساس گفته‌های iSeeCars، خودرو ارزان و در دسترس باید حداکثر ۲۵ هزار و ۵۰۰ دلار قیمت داشته باشد.
خودروهای کارکرده دیگری نیز در ادامه این فهرست حضور دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به‌هوندا CR-V با قیمت ۳۰ هزار و ۱۹۳ دلار، سوبارو فارستر با قیمت ۲۹ هزار و ۷۵۹ دلار و تویوتا کمری با قیمت ۲۷ هزار و ۴۰۴ دلار اشاره کرد.
خودروهای پر تیراژ یادشده معمولا در بازار کارکرده‌ها قیمت پایینی دارند؛ زیرا میزان تولید آن‌ها بالاست؛ اما هم‌اکنون وضعیت همیشگی برقرار نیست و قیمت این محصولات نیز رشد قابل‌توجهی داشته است. افزایش هزینه‌ها خریداران را مجبور کرده وام‌های بلندمدت را انتخاب کرده یا این‌که خودروهای قدیمی‌تر را بخرند. خودروسازان در دوران همه‌گیری کرونا با چالش‌های مختلفی در تامین قطعات و تولید خودروها مواجه بوده‌اند و همین امر سبب کاهش تولید آن‌ها شده است.
اگرچه این روند بهبود یافته، اما هنوز هم فاصله زیادی با سال‌های خوش گذشته دارد. خودروسازان نیز قیمت محصولات خود را افزایش و میزان تخفیف‌ها را کاهش داده‌اند که این امر موجب شده قیمت متوسط خودروهای صفرکیلومتر در ماه سپتامبر به ۴۸ هزار دلار برسد.
نشانه های ضعیف برای پایان بحران
سو رابینسون، مدیر اجرایی انجمن ملی فروشندگان انگلستان گفت که این سازمان انتظار دارد قیمت خودروهای فرسوده در آینده نزدیک بالا باقی بماند. موجودی مصرف‌شده کم است و زمان انتظار برای خودروهای جدید همچنان بالاست و خریداران را به‌سمت خودروهای دست‌دوم سوق می‌دهد.
کارشناسان حدس می‌زنند که بحران تراشه باید تا پایان سال ۲۰۲۲ یا اوایل سال ۲۰۲۳ برطرف شود. با این حال عوامل خارجی مانند حمله روسیه به‌اوکراین نیز به‌خودی خود به‌حجم مشکلات در این زمینه دامن می‌زند. اما شاید در این‌جا این سوال مطرح شود که چگونه می‌توان از افزایش قیمت جلوگیری کرد؟ شاید بهترین راه این باشد که از خودرو فعلی خود تا رسیدن قیمت‌ها به‌سطح معقول‌تر مراقبت کنید.
